Rusya’nın 24 Şubat’ta üç cepheden başlattığı Ukrayna işgalinde 15’inci gün geride kaldı.
Diken, gelişmeleri dakika dakika aktardı.
10 Mart
Günün öne çıkan gelişmeleri:
- Rusya-Ukrayna-Türkiye dışişleri bakanlarının katılımıyla Antalya Diplomasi Forumu’nda düzenlenen görüşmeden bir sonuç çıkmadı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, asıl ilerlemenin Belarus sınırındaki müzakerelerle sağlanacağını söyledi.
- Ukrayna başbakan yardımcısı İrina Vereşçuk, bugün tek bir sivilin bile kuşatılan Mariupol kentini terk edemediğini söyledi. Ukrayna ulusal televizyonuna konuşan Vereşçuk, Rus kuvvetlerinin geçici ateşkese uymadığını bildirdi.
- Uluslararası Kızıl Haç yetkilileri kuşatma altındaki Mariupol’de yüz binlerce insanın ‘giderek daha vahim ve çaresiz’ bir insani durumla karşı karşıya olduğunu söyledi. Bir yetkili kentteki insanların ‘yemek için birbirlerine saldırmaya başladığını’ bildirdi.
- Ukrayna Sağlık Bakanı Viktor Liaşko, Rusya’nın Ukrayna’daki 60’tan fazla hastaneye zarar verdiğini ve işgalin başından bu yana beş sağlık çalışanını öldürdüğünü söyledi.
- Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’da sivillerin Rusya’ya tahliyesi için tek taraflı olarak her gün saat 10.00 itibarıyla insani yardım koridorları açacaklarını bildirdi.
- Britanya hükümeti, Chelsea futbol kulübünün sahibi Roman Abramoviç’in varlıklarını dondurdu. Abramoviç, yeni yaptırımlarda yer alan yedi Rus oligarktan biri oldu.
- Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Ukrayna’daki nükleer tesislerin güvenliğinin nasıl sağlanacağı konusunda Rusya ve Ukrayna’ya fikir sunma kararı aldı.
- Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), işgalin başladığı 24 Şubat’tan 9 Mart’a kadar ülkeyi terk eden 2 milyon 316 bin kişinin 1 milyondan fazlasının çocuk olduğunu açıkladı. Evlerini terk etmek zorunda kalan çocukları için, “Çocuklar güvenli bir yere gitmek için bildikleri her şeyi geride bırakıyorlar. Bu yürek parçalayıcı” ifadeleri kullanıldı.
23:18 Dünyanın eğlence ve medya alanlarındaki en büyük şirketlerinden biri Walt Disney, Rusya’daki tüm faaliyetlerini durduracağını açıkladı.
21:00 Rusya Ekonomi Bakanlığı, Avrasya Ekonomik Birliği’ne (AEB) buğday, meslin, çavdar, arpa ve mısır ihracatını 31 Ağustos’a kadar yasaklandığını bildirdi.
Bakanlık, Rusya’nın AEB üye ülkelerine (Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan) ihracatı askıya alma kararının, iç pazarının yeterli gıdaya sahip olmasını sağlamak olduğunu aktardı.
Bakanlık, Rusya’nın 31 Ağustos’a kadar üçüncü ülkelere şeker ihracatını yasaklayacağını, ancak AEB ülkeleri için bazı istisnaların mümkün olacağını da kaydetti.
20:27 Ukrayna başbakan yardımcısı İrina Vereşçuk, bugün tek bir sivilin bile kuşatılan Mariupol kentini terk edemediğini söyledi.
Ukrayna ulusal televizyonuna konuşan Vereşçuk, Rus kuvvetlerinin geçici ateşkese uymaması nedeniyle Mariupol’den tahliyelerin devam edemeyeceğini söyledi.
Ukrayna Acil Durum Servisi’nin açıklamasında, Sumi bölgesinden 12 binden fazla sivilin araba veya otobüsle tahliye edildiği belirtildi.
19:50 Ukrayna Sağlık Bakanı Viktor Liaşko, Rusya’nın Ukrayna’daki 60’tan fazla hastaneye zarar verdiğini ve işgalin başından bu yana beş sağlık çalışanını öldürdüğünü söyledi.
19:46 Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Ukrayna’dan Macaristan’a girenlerin sayısının 200 bini aştığını duyurdu.
19:19 Mariupol belediye başkan yardımcısı, Rusya bombardımanının başlamasından bu yana kuşatma altındaki Ukrayna liman kenti Mariupol’un sokaklarında 1200’den fazla ceset toplandığını söyledi.
BBC’ye konuşan Serhiy Orlov, şehirde toplamda kaç kişinin öldürüldüğünü bilmediğini ancak son rakamın 1207 olduğunu söyledi.
Şehrin belediye başkan yardımcısı, Rus bombardımanının başlamasından bu yana kuşatma altındaki Ukrayna limanı Mariupol’un sokaklarında 1.200’den fazla ceset toplandığını söyledi.
BBC’ye konuşan Serhiy Orlov, şehirde toplamda kaç kişinin öldürüldüğünü bilmediğini ancak son rakamın 1.207 olduğunu söyledi.
Orlov, “Bunlar sadece sokakta topladığımız cesetler” dedi.
Şehir dışındaki mezarlıklara ulaşmak mümkün olmadığı için 47 kişinin toplu mezara defnedildiğini söyleyen belediye başkan yardımcısı “Hepsinin kimliği tespit edilmedi” diye ekledi.
17:00 Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), işgalin başladığı 24 Şubat’tan 9 Mart’a kadar ülkeyi terk eden 2 milyon 316 bin kişinin 1 milyondan fazlasının çocuk olduğunu açıkladı. Evlerini terk etmek zorunda kalan çocukları için, “Çocuklar güvenli bir yere gitmek için bildikleri her şeyi geride bırakıyorlar. Bu yürek parçalayıcı” ifadeleri kullanıldı.
16:00 Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, bir günde Rus ordusuyla savaşın devam ettiği şehirlerdeki 60 binden fazla kişinin güvenli bölgelere tahliye edildiğini söyledi. Bugün Mariupol, Volnovaha, İzyum, Sumi Kiev bölgesindeki siviller için insani koridorları oluşturulacağını belirten Zelenski, bunun için otobüslerle yiyecek, su ve ilaç taşıyan kamyonların yola çıktığını sözlerine ekledi.
15:00 İtalyan enerji firması ENI, Rusya’dan ham petrol ve petrol ürünleri tedarikiyle ilgili yeni sözleşmelerin taahhütlerini askıya aldı. Firmanın sözcüsünün açıklamasında, ENI’nin Avrupa Birliği tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımlara uyacağı, ayrıca Avrupa ve ulusal kurumlar tarafından belirlenen kurallara saygı duyacağı belirtildi.
13:30 Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal, savaş nedeniyle gıda rezervi oluşturmayı hedeflediklerini belirtti. Bunun için ülkenin yıllık tüketimine eşit tahıl ve diğer gıda malzemelerinin geri alınacağını bildiren Şmihal satın almaya ilişkin ayrıntı vermedi.
13:00 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, 24 Şubat’tan beri 2 milyon 316 bin mültecinin Ukrayna’dan komşu ülkelere geçtiğini açıkladı.
Polonya’ya 1 milyon 412 bin 503, Macaristan’a 214 bin 160, Slovakya’ya 165 bin 199, Rusya’ya 97 bin 98, Romanya’ya 84 bin 671, Moldova’ya 82 bin 762, Belarus’a 765 ve diğer Avrupa ülkelerine ise 258 bin 844 mültecinin geçiş yaptığı aktarılan açıklamada, bu rakamlara ilave olarak 18-23 Şubat’ta Donetsk ve Luhansk bölgelerinden 96 bin kişinin Rusya’ya geçtiği kaydedildi.
12:30 Ukrayna cumhurbaşkanlığı danışmanı Oleksi Arestoviç, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri ilerleyişinin yavaşlamasının ardından sivilleri hedef alan taktikler uygulamaya başladığını söyledi.
Ukrayna, Rusya’nın Mariupol’de bir çocuk hastanesini bombaladığını açıklarken, Rusya’yı soykırım yapmakla suçladı. Moskova ise suçlamaları ‘yalan haber’ olarak nitelendirdi, sivilleri hedef aldığı haberlerini de yalanladı.
Arestovych, Ukrayna’nın Kiev’i ele geçirmeye çalışan Rus birliklerine karşı koyabilecek kadar birliği olduğunu da ekledi.
12:18 Britanya, Rus işadamları Roman Abramoviç, Igor Seçin, Oleg Deripaska ve Dmitri Lebedev’i yaptırım listesine eklediğini ve mal varlıklarını dondurduğunu açıkladı. Alexey Miller, Andrey Kostin, Nikolay Tokarev de yaptırım listesine eklendi.
11:30 Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus ordusunun 335 tank, 49 uçak ve 81 helikopter kaybettiğini açıkladı. Açıklamaya göre 12 binden fazla Rus askeri öldürüldü, Ruslara ait 49 uçak, 81 helikopter, 335 tank, 1105 zırhlı araç, 123 top, 56 roketatar sistemi ve 29 hava savunma sistemi imha edildi.
Rus güçleri ayrıca son 15 günde Ukrayna’da 526 araç, üç hafif sürat teknesi, 60 yakıt aracı ve yedi İHA kaybetti.
11:00 ABD’de Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi, Başkan Joe Biden’ın Rusya’dan petrol, gaz ve enerji ithalatını yasaklayan tasarıyı onayladı.
17’ye karşı 414 temsilcisinin oyuyla geç saatlerde kabul edilen yasa tasarısı, Biden’ın Rusya’dan petrol, gaz ve enerji ithalatını yasakladığı kararnamenin de ötesine geçerek Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü’ndeki konumunun da incelenmesini öngörüyor.
10:00 Çin, ABD’nin, Rusya yaptırımlarına uymaması halinde misilleme adımlar atabileceği uyarısına tepki gösterdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, yaptırımların sorunları çözmenin temel ve etkili bir yolu olmadığını ifade ederek “Çin, her türlü tek taraflı yaptırıma veya ABD’nin sınır ötesi yargı yetkisi kullanma girişimine karşıdır” dedi.
Cao, Washington yönetiminin, Çin’in endişelerini dikkate alması, haklarını ve çıkarlarını zedelememesi gerektiğini belirterek, “Çin vatandaşlarının ve şirketlerinin meşru haklarını ve çıkarlarını kararlı şekilde korumak üzere tüm gerekli önlemleri alacağız” ifadelerini kullandı.
6:10 Rusya Dışişleri Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) heyetinin başkent Moskova’da temaslarda bulunduğunu açıkladı.
4:14 Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkesinde savaş döneminde sivillerin silah kullanmasına izin veren yasayı imzaladı. Bu yasa, Ukrayna’da savaş döneminde sivillere silah ve mühimmatın dağıtılması ve iade edilmesini düzenliyor.
Yabancı uyruklu vatandaşlarla vatandaşlığı olmayan kişileri de kapsayan yasaya göre siviller, Ukrayna’ya yönelik saldırgan eylemlerde bulunanlara karşı silah kullanmaktan sorumlu tutulmayacak.
3:46 Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’nın Mariupol kentindeki doğum hastanesine yönelik saldırının korkunç olduğunu belirterek, “Bu anlamsız şiddet son bulmalı. Katliama son verin” ifadesini kullandı.
3:24 Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Ukrayna’da Çernobil ve Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki nükleer faaliyet ve maddeleri denetlemek amacıyla ajansın yerleştirdiği ekipmanlardan kurumun merkezine bilgi akışının kesildiğini, bu ani gelişmenin kaygı verici olduğunu söyledi.