ABD Afganistan’ın Yeniden Yapılandırılması Özel Müfettişliği (SIGAR), raporunda ABD ordusunun çekilme sürecini kötü yönetmesinin çöküş sürecini hızlandırdığı belirtildi.
ABD’nin Afganistan’dan 20 yılın ardından çekilmesiyle beraber Ağustos 2021’de, ülkenin kontrolünü kısa sürede ele geçiren ve sonrasında hükümet kurduğunu duyuran Taliban bu kez ‘ılımlı’ olacağını açıklamış ancak bu vaat lafta kalmıştı. Özellikle kadınlara baskı ve kısıtlamalar artmıştı.
SIGAR, Afganistan yönetiminin ve ordusunun Ağustos 2021’de çöküşüne ilişkin yeni raporunu yayımladı.
AA’nın haberine göre raporda, Afgan ordusunun çöküşünün, ABD’nin Afganistan’a yaptığı neredeyse 90 milyar dolarlık askeri yardımı doğru şekilde değerlendirmemesinin yanı sıra Afganistan’dan çekilme sürecini de iyi yönetmemesinden kaynaklandığı belirtildi.
Destek doğru kullanılmadı
ABD’nin Afganistan ordusuna 20 yılda yaklaşık 90 milyar dolar askeri yardımda bulunduğu aktarılan raporda, savunma ihalelerinin eski Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin yakın çevresi üzerinden yapıldığı kaydedildi.
Raporda, Afganistan hükümetindeki yolsuzluk ve ABD’nin bu yolsuzluğa karşı gerekli denetimleri tam yapamamasının Afgan ordusuna verilen yardımı büyük ölçüde etkisiz kıldığı tespit edildi.
Afgan halkının orduya maaş için katıldığı ve bunun da yıllar içinde orduyu güçlendirmek yerine sadece bir gelir kapısı haline getirdiği ifade edilen raporda, üst düzey askeri yetkililerin doğrudan cumhurbaşkanı tarafından atanması ve Gani’nin kendine sadık isimleri terfi ettirerek ordunun liyakatsiz isimlerce yönetilmesine yol açtığı belirtildi.
Taliban ile anlaşma çöküşü hızlandırdı
Raporda, birçok eski Afgan subayıyla görüşmeler yapıldığı kaydedildi.
Ordunun 11 gün gibi kısa bir sürede çökmesine ilişkin SIGAR’a konuşan eski 215. Kolordu Komutanı Orgeneral Sami Sadat, “Taliban ile ABD arasında imzalanan anlaşmanın psikolojik etkisi o kadar büyüktü ki askerler hayatta kalma moduna geçtiler ve başka tekliflere açık hale geldiler” ifadelerini kullandı.
ABD’nin savaştan çekilme biçiminin Afgan askerlerinde, ABD’nin ülkeyi Taliban’a bıraktığı izlenimi bıraktığı aktarılan raporda, üst düzey bir Afgan subayının “Amerikan ordusunun sessizce Bagram Hava Üssü’nden çekilmesinin Afgan askerlerinin artık yalnız olduklarının işareti olarak algılandığı” yorumuna yer verildi.
