ZEYNEP KARAARSLAN BAŞARAN
@zeynepbasaran
Seçime günler kala seçim dışındaki her şey adeta hayatımdan silindi. Varsa yoksa haberleri izle, Twitter’ı takip et, araştırma sonuçlarına bak, whatsapp gruplarına laf yetiştir.
Hayatımızın belki de en önemli seçimlerinden biri olacak. Merak dolu, umut dolu, gergin, heyecanlı bir bekleyiş. Oylar sayılana kadar saatler geçmek bilmeyecek gibi geliyor. İşte tam da bu nedenle, bu hafta ‘zamanı hızlandırıp beklemeyi kolaylaştıran beş kitap’ önerisiyle geliyorum.
Çünkü bazılarının okumak için hep bir bahanesi vardır.
Kendini Örselenmiş Hissedenlere: Hayatta Kalmak İçin Küçük Felsefe Seti
Alexandra Ahouandjinou’dan kısacık ve hakikaten faydalı bir kitap. Ahouandjinou hem felsefe doktoru, hem de Krav Maga ve Kung Fu’da ustalaşmış bir özsavunma hocası. Sözümüzün kesilmesinden, markette sırada birinin önümüze geçmesine gündelik hayatta maruz kaldığımız can sıkıcı durumların da şiddet içerdiğini düşünür müydünüz? Ya da sırların bir tür ‘örtük şiddet’ olduğunu?
Ahouandjinou, gündelik hayatta tahammül etmek zorunda hissettiğimiz tatsızlıklara nasıl karşı durabileceğimizi ve kendi hayatımıza nasıl sahip çıkabileceğimizi anlatıyor. Üstelik bunu okuru Aristoteles’den Rousseau’ya, Stoacılardan Sartre’a filozoflar arasında dolaştırarak ve gündeliğin yaşamsallığını ortaya koyarak yapıyor.
Politikadan Kopmak İstemeyenlere: Shakespeare’den ‘Julius Caesar‘
Evet belki bir hafta sonu okuması için ağır. Ama öte yandan Shakespeare okumanın zamanı olmaz, Shakespeare’e başlamak için her zaman uygun zaman. Bu trajik başyapıt, Roma İmparatoru Caesar’a kumpas yapıp öldüren Brutus ve arkadaşları ile general Mark Antony ve yandaşlarının savaşmasını ele alır; liderlik, iktidar, kader gibi olguları inceler.
Shakespeare’in bu eserinde Roma İmparatorluğu ile kendi yaşadığı dönem arasında paralellikler kurduğu söylenir. “Sen de mi Brütüs” lafını bilmeyen yoktur. Bakalım Mark Antony’nin ünlü tiradını tanıyacak mısınız:
“Dostlar, Romalılar, yurttaşlar, dinleyin; ben Sezar’ı gömmeye geldim, övmeye değil. İnsanın ettiği kötülük yaşar ardından. İyilikleriyse toprağa girer kemikleriyle. Bırakın öyle olsun Sezar için de.”
Her Şeyi Sorgulamak Noktasındakilere: Adam Phillips’den ‘Tek Eşlilik‘
Adam Phillips İngiliz bir psikoterapist ve makale yazarı. Kitap, sadakat ve ihanet üzerine aforizmalardan oluşuyor. Yer yer tokat gibi, yer yer gülümsetiyor. Baştan sona toplumun en temel kurgularından tek eşliliği didikliyor ve bize en kalıcı ve gerçek tek eşli ilişkinin kendimizle olduğunu anımsatıyor. Kitabın girişinde Emerson’dan bir alıntı var: “Bir yalanı yutarsanız, peşinden gelen her şeyi de yutmak zorunda kalırsınız.” Ne kadar manidar, öyle değil mi?
Sanata Sığınanlara: John Berger’den ‘Portreler‘
John Berger çok yönlü bir entelektüel, düşünür, sanat eleştirmeni, romancı, ressam ve şairdi. Defalarca geldiği Türkiye’yi “kültüründe trajedinin kaybolmadığı bir ülke” olarak görüyordu. 1979’da ressam Şeker Ahmet Paşa ile ilgili yazdığı yazısı ne ufuk açıcıdır. İşte ‘Portreler‘, Berger’in neredeyse tüm bir resim tarihini, yazıyla yarattığı ressam portreleri üzerinden verdiği bir kitap. Yetmiş dört ayrı makaleden oluşuyor. Ben o kadar sevdim ki, çabuk bitmesin diye, makaleleri fasılalı okuyorum. İster Chauvet mağara resimleri makalesinden başlayın, ister sevdiğiniz bir ressamın portresinden. Başka okumalara, Google’da resim aramalara kapı açan bu kitap bir hazine.
Çocuklular ve Çocuk Kalanlar İçin: Bill Waterston’dan ‘Calvin& Hobbes, Bilimsel Gelişme Gümledi‘
Altı yaşlarındaki haylaz Calvin, oyuncak kaplanı Hobbes, Calvin’in annesi babası ve okul arkadaşları üzerine çizgi bantlar içeren bu kitap tam bir neşe kaynağı. Çocuklar küçükken katılarak güldüğümüz hikayeler, beni hala gülümsetiyor. Hatta Calvin’in annesi benim kendimi en çok özdeşleştirdiğim kurgu kahramanlardan biri olabilir. Calvin & Hobbes’un kalbimde özel bir yeri olmasının bir sebebi de, yaratıcısı Bill Waterston’ın herhangi pazarlama malzemesi (tişörtler, kupalar, vb.) üretilmesine izin vermemiş ve milyonlarca dolar geliri tepmiş olması. Gerekçesi, yaratımının bütünlüğünü korumak. İşine saygıda sıra dışı bir örnek.
Okuduklarım arasından bu önerileri seçerken, kendimi de düşünmekten geri kalmadım. Bu hafta sonu okumak düşüncesiyle şu kitapları aldım: Füruzan’dan ‘Akim Sevgilim’. Çünkü Füruzan. Bir de Defne Suman’dan ‘Emanet Zaman’, bu da dostlarımın tavsiyesi. Haydi siz de gidin en yakın bağımsız kitapçıya, gönlünüze göre birkaç kitap alın. Sonra da daha adil, daha aydınlık, kapsayıcı ve güler yüzlü yeni bir düzen hayaliyle oy verelim, bekleyelim, görelim.
Yazıda bahsi geçen yazarlar, çizerler, kitaplar:
Alexandra Ahouandjinou, Hayatta Kalmak İçin Küçük Felsefe Seti
William Shakespeare, Julius Ceasar
Adam Phillips, Tek Eşlilik
John Berger, Portreler
Bill Waterstone, Calvin& Hobbes Bilimsel Gelişme Gümledi
Füruzan, Akim Sevgilim
Defne Suman, Emanet Zaman