Merkez Bankası, piyasaların tepkisine aldırış etmeksizin faizi indirerek Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın öfkesiyle uğraşmak zorunda kalmamayı tercih etti. Para Politikası Kurulu, politika faizini yüzde 18’e indirdi.
Dolar/TL, karar sonrasındaki ilk işlemlerde 8.8017 seviyesini görerek tüm zamanların zirvesine ulaştı. Daha önce görülen en yüksek seviye ise 8,8008’di.
Merkez Bankası (MB) bir önceki toplantıda politika faizini değiştirmeyerek yüzde 19’da sabit tutmuştu.
Beklentiler ne yöndeydi?
Bloomberg’in anketine katılan 23 ekonomistin biri hariç tümü, politika faizinin sabit tutulacağını tahmin ediyordu. Anketlerdeki tahminleriyle Bloomberg’in sıralamasında en önde yer alan HSBC Portföy Baş Ekonomisti İbrahim Aksoy, Kavcıoğlu’nun çekirdek enflasyon söylemine dayanarak faiz indirimini öngören tek analist oldu.
Reuters anketinde yer alan 19 kurumun 18’i ise eylül ayında politika faizinin sabit tutulmasını bekliyordu. Eylüle kadarki anketlerde indirim beklentisi dile getirilmezken, bu ay sadece bir kurum politika faizinde 100 baz puan indirim beklediğini açıklamıştı.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) ise Erdoğan’ın istediği faiz indiriminin geleceği görüşündeydi. IIF, Merkez’in faiz indirim döngüsüne bu ay 50 baz puan ile başlamasını beklentisindeydi. IIF’nin yıl sonuna kadar beklentisi ise ilave 150 baz puanlık indirim daha.
Anadolu Ajansı’nın anketine katılan 20 ekonomistten 18’i politika faizinin yüzde 19’da sabit bırakılmasını beklerken, iki ekonomist politika faizinin 100 baz puan düşürüleceğini tahmin ediyordu.
Çekirdek enflasyon vurgusu gelmişti
Faiz beklentileri Kavcıoğlu’nun MB’nin odağının manşet enflasyondan çekirdek enflasyona kaydığı sinyalini vermesiyle artmıştı.
Çekirdek enflasyon ‘enflasyonun geçici veya bir defaya mahsus etkilerden arındırılmış kalıcı kısmı‘ olarak tanımlanabilir. Daha basit bir deyişle çekirdek enflasyon hesaplanırken, fiyatı mevsimsel olarak değişebilen (bazı gıda ürünleri, petrol, doğalgaz vb.) ürünler sepetten çıkarılır.
Ancak satın alma gücünü belirleyen enflasyon manşet enflasyon.
Diğer yandan yatırımcılarla düzenlenen toplantıda Kavcıoğlu, uzun süredir tekrar ettiği enflasyon üzerinde politika faizi taahhüdünden çark etti. Bu gelişmeden sadece iki gün sonra ise enflasyon yüzde 19’un üzerine çıktı ve gerçekleşen enflasyona göre hesaplanan reel faizi negatif alana çekti.
Erdoğan’ın da baskısı biliniyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise her fırsatta faiz oranlarında düşüş istediğini vurguluyor. Erdoğan en son “Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok” demişti.
Kendisini geçmişte ‘faize düşman’ olarak da tanımlayan Erdoğan, son üç MB başkanını 20 aylık bir süre içinde politika anlaşmazlıkları nedeniyle görevden aldı.
Ekonomistler ne diyor?
Bloomberg’e konuşan TD Securities yatırım bankasının baş ekonomisti Cristian Maggio, bu toplantıda indirim beklenemeyen büyük çoğunluktandı. Maggio, ”Bu toplantıda indirim olursa bunun siyasi olduğu çok belli olur ve bir iki ay önceki bir indirime göre daha fazla hasara yol açar” demişti.
Bloomberg ekonomistlerinden Ziad Daoud da Merkez’in ekonomik gerçeklik ile siyasi baskı altında gidip gelmesine rağmen indirim beklemediğini bildirmişti.