Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bu sabah açıkladığı yüzde 19,25’lik rakam sonrası; enflasyon yüzde 19 olan politika faizinin üzerine çıktı. Merkez Bankası (MB) ise bugüne kadar sürdürdüğü enflasyonun üzerinde politika faizi verme vaadini geri çekmiş durumda. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın faiz indirim baskısı sürürken, piyasalarda MB’nin çekirdek enflasyonu referans kabul ederek yapabileceği bir faiz indirimi endişesi var.

Merkez Bankası, 1 Eylül’deki son yatırımcı toplantısında, Para Politikası Kurulu (PPK) metinlerinde yer alan enflasyonun üzerinde politika faizi uygulayacağı taahhüdünü tekrar etmedi. Bu söylemin çekilmesi enflasyonun politika faizini aşması halinde Merkez Bankası’nın faiz artışı yapmayacağı yönünde yorumlandı.
Bunun dışında Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun her toplantıda kullandığı “Enflasyonda belirgin düşüş sağlanana kadar sıkı para politikası uygulayacağız” cümlesini bu toplantıda hiç kullanmaması, faiz indirimine hazırlık olarak algılandı.
Bankacılara göre ise mevcut enflasyon göstergeleri hala faiz indirimi için yeterli seviyede değil. Ancak Merkez Bankası’nın manşet enflasyon yükselirken gerileyen çekirdek göstergelere odaklanarak faiz indirimi yapması ihtimali de yine güçlü bir seçenek olarak masada. Bunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’na yönelik yaptığı faiz indirimi baskısının da payı büyük.
Enflasyonda son durum
Yapılan anketlerde bu ay yıllık enflasyonun yüzde 18,95’ten yüzde 18,7 seviyesine gerilemesi bekleniyordu. Ancak beklentilerin aksine yıllık enflasyon politika faizini olan yüzde 19’u aşarak yüzde 19.25’e ulaştı.
Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin ardından tüketici enflasyonu mayısta tam kapanma tedbirlerinin etkisiyle yüzde 16, 59’a düşmüştü. Ardından haziran ayında yüzde 17,53’e, temmuzda ise yüzde 18, 95’e yükselmişti.
Temmuzda yüzde 17,22 olan yıllık çekirdek enflasyon ise ağustosta yüzde 16,76’ya çekildi.
Çekirdek enflasyon ‘enflasyonun geçici veya bir defaya mahsus etkilerden arındırılmış kalıcı kısmı‘ olarak tanımlanabilir. Daha basit bir deyişle çekirdek enflasyon hesaplanırken, fiyatı mevsimsel olarak değişebilen (bazı gıda ürünleri, petrol, doğalgaz vb.) ürünler sepetten çıkarılır.
TL’ye kayıp olarak yansıyor
Merkez’in çekirdek enflasyondaki düşüşle önümüzdeki aylarda yapabileceği bir faiz indirimi ihtimali ise TL’yi baskılamaya devam ediyor.
Gelişmekte olan para birimlerinin neredeyse tamamı dolar karşısında değer kazanırken, TL negatif ayrışarak 0,6’ya yakın bir değer kaybı yaşadı. Dolar/TL ise enflasyon verisi öncesi işlem gördüğü 8.31’den 8.3475’e kadar yükseldikten sonra 8.32 civarında denge buldu.
Uzmanlar ne diyor?
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi, Merkez Bankası’nın 1 Eylül’de gerçekleşen yatırımcı toplantısında gıda dışı enflasyonun ılımlı seyrine vurgu yaptığını ve bunun faiz indirimine hazırlık olarak algılandığını dile getirdi.
Bürümcekçi şunları söyledi: “Enflasyon görünümünün bu yıl bankaya faiz indirimi için imkan vermeyeceğini düşündüğümüzden eylül ve takip eden toplantılarda faizlerde bir değişiklik beklemiyoruz. Ancak, 23 Eylül’deki PPK toplantısında söz konusu mesaj cümleleri değiştirilirse, bankanın ekimden itibaren ölçülü faiz indirimlerine başlayacağı algısının güçlenebileceğini de öngörmekteyiz.”
Societe Generale analisti Phoenix Kalen ise dolar/TL’nin yıl sonuna doğru 9,15’e kadar çıkabileceği ve önümüzdeki süreçete ekonomide gerilimin daha da artacağı görüşünde.
Kalen şunları dile getirdi: “Enflasyon baskıları artarken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirimleri için siyasi baskı yapmaya devam etmesiyle, Türk finans piyasalarındaki gerilimler artacak. Bu haftanın başlarında TCMB, politika faizlerini hem manşet enflasyonun hem de enflasyon beklentilerinin üzerinde tutacağına dair piyasaya verdiği önceki sözünden vazgeçti. Dolar/TL’nin yıl sonuna kadar 9.15’e ulaşmasını ve politika faizlerinin yıl sonuna kadar yüzde 19’da sabit kalmasını bekliyoruz.”
Enflasyon, politika faizini aştı: Yıllık 19,25
Erdoğan ‘Şart’ demişti: Uzmana göre enflasyon, faiz indirimine imkan tanımaz
Erdoğan konuştu, TL eridi
Erdoğan mesajı verdi: Faizi düşürmemiz şart