MESUDE ERŞAN
@mesudersan
Son zamanlarda çocuklarda yaygınlığı artan Covid-19, grip, soğuk algınlığı hastalıkları nedeniyle acillerde uzun kuyruklar oluşmaya başladı. Günde 2 bin hasta bakan çocuk acil servisleri var.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Haluk Çokuğraş, okulların açılmasıyla viral solunum yolu hastalıklarının giderek arttığını söyledi: “Sanki bütün solunum yolu virüsleri el ele verip hep birden saldırıya geçti. Cerrahpaşa’daki günlük ortalama hasta sayısı 80-90 iken bugünlerde 320-350’ye ulaştı. Bu dört kat artış demek. Sadece acile başvuran çocuk hasta sayısı 400’lere doğru tırmanmaya başladı. Çok ciddi bir artış yaşıyoruz. Eylülden başlayarak aralık sonunda pik yapan ve muhtemelen daha da artış gösterecek bir hasta akını söz konusu.”
‘Bir-iki ay daha sürer’
Devlet hastanelerinin üniversite hastanelerinden de daha zor durumda olduğunu söyleyen Çokuğraş, şöyle devam etti: “Birkaç devlet hastanesinde bulundum. Çocuk acillerinde günde 1500-2 bin hasta bakmak zorunda kalan arkadaşlarımız var. Çocuk hekimleri çok zorlanmaya başladı. Hem fiziksel hem de sosyal olarak tükenmişlik yaşıyorlar. Sonuçta bir pandeminin ortasındayız. Üzerine eklenen diğer virüslerle olan enfeksiyonlar da var. Bu durum, bir-iki ay daha devam edecek gibi gözüküyor.”
‘Topyekun saldırı gibi’
Çokuğraş, hastalıklarda Omicron varyantının etkisine değindi: “Omicron çocuklar ve erişkinlerde göreceli daha hafif, soğuk algınlığı, hafif bir gribal enfeksiyon gibi seyrediyor. Akciğere daha az iniyor. Sonuç olarak Covid-19 nedeniyle hastaneye ve yoğun bakıma yatışlarda çocuklar açısından bir artış yok ki zamanında epey zorlandık bu bakımdan… Covid’in yanısıra, son 10-15 gündür grip (influenza) artışı var. Birkaç aydır RSV dediğimiz çocuklarda hem üst solunum yolu hem de bronşiyolit (akciğerlerin küçük havayollarında tıkanıklığa neden olabilen iltihabi bir durum) yapan virüsler, parainfluenza virüsleri de yaygın görüyoruz.”
Aciller büyük yük altında
Bütün bu virüslerin(Covid-19 dahil) neden olduğu klinik tabloyu (belirtiler) birbirinden ayırt etmek neredeyse olanaksız. Herkeste de Covid-19 korkusu olduğu için en küçük bir belirti yaşanması halinde hastaneye taşınıyor. Çokuğraş bu durumu şöyle anlattı: “Haklı olarak hastaneye başvuruluyor. Çünkü bir doktor tarafından hastalığın isminin konmasını istiyorlar. Burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, halsizlik, kas-eklem ağrıları soğuk algınlığı, grip ve Covid-19’da az veya çok görülebiliyor. Ayırt etmek için genellikle bir test yapılması gerekiyor. Bu hastanelerde, özellikle çocuk kliniklerinde bizim yükümüzü son derece artırıyor. Asistan arkadaşlarımız da hem Covid hem de diğer virüsler nedeniyle hastalanıyorlar. Aciller büyük bir yük altında. Beklemek istemeyenlerin çıkardıkları olaylar nedeniyle acillerde çalışmak çocuk hastalıkları uzmanları açısından daha da güçleşiyor.”
‘Enfeksiyonların ayırt edilmesi için gelmeleri gerekiyor’
“Her hasta çocuk mutlaka hastaneye götürülmeli mi” sorusuna karşılık Çokuğraş şu yanıtı veriyor: “Pandemi olmaza her hasta çocuğun gelmesine gerek yoktu. Normalde dört-sekiz yaşındaki çocukların önemli bir kısmı (yüzde 70-80’i) senede en az yedi-sekiz kez bir solunum yolu enfeksiyonu zaten geçirir. Hafif ateşli, öksürüklü… Ama pandemi şartlarında, Covid-19’u ayırt edebilmek, en azından izole edilip etrafa bulaştırmasını engellemek için hastaneye gelmeleri tabii ki gerekiyor. Ancak maalesef hasta sayısı hem Omicron hem de virüs enfeksiyonları nedeniyle yükseliyor. Yoğun bakımların olmasa da acil servislerin yükü giderek artıyor maalesef.”
‘Aşı yaşı beşe düşürülmeli’
Coavid-19’un çocuklarda genellikle belirtisiz geçirildiğini belirten Çokuğraş, bu nedenle etraflarına daha fazla bulaştırabildiklerini söyledi. Okullarda maskenin ve havalandırmanın önemini hatırlatan Çokuğraş, şunları söyledi: “Tabii ki aşılama çok önemli. 12 yaş ve üstünün aşılanmaya başlamasının üzerinden yaklaşık iki ay geçti. Ancak aşılama oranları yetersiz. Aşılanmış çocukların azlığı, Covid-19’un yayılması açısından risk oluşturuyor. Aşının yakın gelecekte 5-12 yaşa inmesini umuyorum. Bunun için çalışıldığını da biliyorum. Ama bir yandan 12-18 yaş çocuklar aşılanmalı ki hiç olmazsa Covid-19’u en aza indirelim. Diğer enfeksiyonlarla zaten yıllardır uğraşıyoruz. Gene onlarla baş ederiz.”
