İran’da, Mahsa Emini’nin ölümünün ardından başlayan gösteriler 19’uncu gününü geride bırakırken, protestolara lise öğrencileri de katıldı.
Ülke genelindeki üniversitelerde ve birçok şehirde düzenlenen eylemler, son günlerde liselerde de görülmeye başladı.
Sosyal medyada, Elburz eyaletine bağlı Kerec kentinde slogan atıp yürüyüş yapan liseli kız öğrencilerin görüntülerinin yayımlanmasıyla eylemin bir başka boyutu dikkati çekti.
Dersleri boykot ettiği belirtilen öğrenciler sık sık “Mollalar yok olmalı” sloganını attı.
Lise öğrencilerinin görüntülerinin çoğalmasıyla birlikte gösterilerin liselere de sıçradığı yorumları yapıldı.
Gösterilere ait videolar arasında, Şiraz kentinde lise öğrencilerinin ana yolu trafiğe kapatarak, “Diktatöre ölüm” sloganları eşliğinde başörtülerini çıkarması yer aldı.
Bu görüntülerden birinde, okul müdürü olduğu düşünülen kişinin karşısına çıkan kız öğrencilerin “Besicçi git ve kaybol” sloganını atarak tepki gösterdiği görüldü.
Görüntülerde, çoğunlukla okul bahçesinde toplanıp yönetim karşıtı sloganlar atan öğrenciler görülürken, bir başka videoda ise yürüyüş yapan kız öğrencilere müdahale eden polis ve sivil giyimli kişilerin liselilere şiddet uyguladığı görülüyor.
Tahran’da çekildiği ileri sürülen bir görüntüde ise lise öğrencilerinin İran devrimi lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni ve İran lideri Ali Hamaney’in fotoğrafını yırtması dikkatleri çekiyor.
Bir okulun protesto yapan öğrencileri saçlarını keserken diğer bir okulda ise özgürlük isteği dile getiriliyor.
Nerede çekildiği belirtilmeyen bir videoda ise kendilerine tepki gösteren bir sürücünün aracını tekmeleyen liseliler “Diktatöre ölüm” şeklinde slogan atıyor.
Sosyal medyada liselilerin eylemlerine destek verenlerin yanında buna karşı çıkanlar da bulunuyor.
İranlı yetkililer, açıklamalarında sık sık göstericilerin yaşlarının 15 ile 24 arasında olduğunu belirtiyor.
İran’daki protestolar
Tahran’da 13 Eylül’de ‘ahlak polisi’ olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Emini’nin 17 Eylül’de memleketi Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında başlayan gösteriler, ülkenin birçok kentine yayılmıştı.
Gözaltı ve tutuklama dalgası
İran’ın birçok kentinde olaylar devam ederken güvenlik güçleri, yargının talimatıyla, protestolara katılan ve ‘kamu güvenliğini tehlikeye attığı’ ileri sürülen göstericilere gözaltı ve tutuklama dalgası başlattı.
Ülke medyasına yansıyan haberlere göre aralarında öğrenciler, ünlü isimler ve gazetecilerin de bulunduğu yaklaşık 2 bin kişinin gözaltına alındığı tahmin ediliyor.
Yargı Erki Başkanı Gulamhüseyin Muhsini Ejei, 26 Eylül’de ‘sokağa çıkan herkesin suçlu olmadığını ve yalnızca kamu güvenliğini tehdit eden kişilere karşı yargının harekete geçeceğini’ iddia etmişti.
İran devlet televizyonu gösteriler sırasında aralarında güvenlik güçlerinin de olduğu 41 kişinin hayatını kaybettiğini duyurmuştu. İnsan hakları örgütlerinin gözlem raporlarına göre ölüm sayısı 300’ü geçti.
Geçtiğimiz günlerde protestolara katılan üniversite öğrencilerine müdahale edilmiş, öğrenciler gözaltına alınmıştı.