AKP’nin cemevlerine düzenlemeleri de içeren Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Teklife göre, imar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartlarıyla olası ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cemevi yerleri ayrılacak.
Büyükşehir belediyeleri ve ilçe belediyeleri gerektiğinde, Alevi-Bektaşi kültürü ve erkan hizmetlerinin yürütüldüğü cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını yapabilecek, malzeme desteği sağlayabilecek.
İl özel idareleri, il sınırları içinde ‘mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihi doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanlar’ ile cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını üstlenebilecek.
Belediye ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu imkanı, cemevlerine de tanınacak. Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca karşılanacak.
Motorlu araç ticareti yapan mükelleflerin faaliyetlerini yerine getirirken sebep olabilecekleri vergisel kayıpları karşılamak amacıyla teminat yükümlülüğü getiriliyor. Bu yükümlülüğe uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Kamulaştırma bedellerinin hak sahiplerine ödenmesi halinde, tebliği dahil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri, kamulaştırma bedelinin ödendiği tarih itibarıyla kesinleşmiş kabul edilecek.
Ne olmuştu?
Alevi Bektaşi Federasyonu’na göre Türkiye’de tahmini 20 milyon, Avrupa’da ise 1 milyon Alevi yaşıyor. Türkiye’deki Aleviler, nüfusun yaklaşık yüzde 24’ünü oluşturuyor. Bazı tahminlere göre ise Aleviler nüfusun yaklaşık yüzde 15’lik kesimini oluşturuyor. Türkiye’de yaklaşık 4 bin 800 cemevi bulunuyor.
Reuters’a 2021 sonunda konuşan AKP’li yetkililer seçim öncesi cemevlerine ibadethane statüsü verebileceğini öne sürmüştü.
Yaklaşık dokuz ay sonra Temmuz 2022’de Aleviler için ‘matem ayı‘ olan ‘Muharrem Orucu’nun ilk gününde beş ayrı cemevine saldırı düzenlenmişti.
Erdoğan da 8 Ağustos akşam saatlerinde Ankara Mamak’taki Hüseyin Gazi Cemevi’ni ziyaret etmişti. Cemevi, Hüseyin Gazi Kültür ve Sanat Vakfı ve Hüseyin Gazi Derneği tarafından yönetiliyor.
Alevi kamuoyunun tepkisini çeken ziyaret öncesi dernek yönetimi yazılı açıklama yayınlayarak ‘dayatmacı’ olarak tanımladıkları ziyaretin bilgileri dışında olduğunu kaydetmişti: “Dergâhımızı siyaset oyununa alet eden vakıf başkanını protesto ettiğimizi kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.”
Erdoğan’ın ziyaretinden önce cemevinin duvarına asılı bazı görsellerin değiştirilip yerlerine başka görsellerin asılması tepki çekmişti.
Daha sonra Alevi örgütleri ortak bir açıklamayla, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Hacı Bektaş Veli Dergâhı’na ziyaretini samimi bulmadıklarını belirterek “Yol yakınken kararından dönmesini istiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan’a dergaha yine de gitmişti.
AKP’nin seçim öncesi cemevlerine ibadethane statüsü verebileceği öne sürülmüştü fakat Erdoğan’dan bu konuda hiçbir açıklama gelmemişti.
Cumhurbaşkanı 7 Ekim’de Kültür ve Turizm Bakanlığı kapsamında Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı kurulacağını açıklamıştı.