Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), şirketlerin TL kredi kullanımını nakdi yabancı para pozisyonuna göre düzenleyen kararında esnemeye gitti.
BDDK geçen ay sonunda elinde belirli bir orandan fazla döviz nakdi olan bağımsız denetime tabi şirketlerin bankalardan yeni TL kredi almasını engelleyen bir karar aldığını açıklamıştı.
Buna göre döviz varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan şirketlere kredi kullanım durumunda döviz varlıklarını 15 milyon TL üzerine çıkarmama şartı getirildi. 15 milyon TL üzeri döviz nakdi varlığı bulunan şirketler ise bu varlığı aktifinin ya da satış hasılatının yüzde 10’unu aşması durumunda yeni nakdi TL ticari kredi kullanamayacak.
BloombergHT’nin aktardığına göre yeniliklerin bir kısmı Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Alpaslan Çakar’ın Habertürk yayınında açıkladığı kalemler oldu. Öte yandan TL kredi kısıtlamasının kapsamını genişleten yeni adımlar da açıklandı.
YYM’ler sisteme dahil edildi
BDDK’nın aldığı karara göre, şirketlerin bağımsız denetçiye onaylatarak bankalara sunması gereken bilgi ve belgelerin yeminli mali müşavir (YMM) onaylı olarak da alınabilmesi sağlandı.
Türkiye’de 300’ün üzerinde Bağımsız Denetim Kuruluşu bulunurken, YMM sayısı ise 300 binin üzerinde bulunuyor. Bağımsız denetim kuruluşlarının sektörün ihtiyacı olan belge sayısını karşılamakta yetersiz kalacağı eleştirilerinin ardından, bu şart gevşetildi.
Beyanla kredi kullanımının önü açıldı
Önceki karara göre, kredi başvurusu sırasında bilgi ve belge temin etme yükümlülüğü bulunan şirketlerin beyanları esas alınarak kredi kullanmaları mümkün hale getirildi.
Kredi kullanımı sonrasındaysa bu beyanların doğruluğunu üçer aylık takvim dönemleri halinde bağımsız denetçi veya YMM onaylı olarak bankalara tevdi etmeleri gerektiği düzenlendi.
Vergi dairesine sunulan tablolar dikkate alınacak. Ayrıca, YMM’lerin sürece dahil edilmesi nedeniyle kararın uygulanmasında esas alınacak en güncel finansal tabloların (konsolide finansal raporlama yükümlülüğü bulunan şirketler hariç) VUK ve ilgili düzenlemeleri uyarınca geçici vergi dönemleri dahil Vergi Dairesine sunulmuş olan en güncel finansal tablolar olarak uygulanmasına karar verildi.
Diğer değişiklikler şunları:
– Şirketlerin bağımsız denetime tabi olup olmadığı hususunda bankalarda tereddüt olması halinde şirketlerin bağımsız denetime tabi olmadıklarını bankalara belgelendirebilmeleri için YMM veya bağımsız denetçiden alacakları belgelerin yanında SMMM’lerden de bu durumları teşvik edici belge alabilmelerinin önü açıldı.
– Bankaların kredi müşterisi dışında üçüncü taraflara ödeme taahhüdünde bulunduğu doğrudan borçlandırma sistemi (DBS), kurumsal kredi kartları ve tedarikçi finansmanı gibi ürünler kapsam dışı bırakıldı.
Yurt dışı bağlı ortaklıklar ve iştirakler kapsam dışı
– Konsolide mali tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan şirketler için bu karar kapsamındaki kredi sınırlamalarına değerlendirmede bu şirketlerin yurt dışı bağlı ortaklık ve iştiraklerinin dahil edilmemesine karar verildi. Yurt dışındaki söz konusu bağlı ortaklık ve iştiraklerin YP varlıklarının da sınırlama kapsamındaki hesaplamadan muaf tutulması isteniyor.
– Bağımsız denetim yükümlülüğü ilk defa 2022 yılı sonunda başlayacak şirketler de karar kapsamından muaf tutuldu.
– Faktoring ve leasing şirketleri kısıtlamaya dahil edildi. Kararın kapsamını genişleten adımlar da atıldı. Bu kapsamda, düzenleme arbitrajı ve rekabet eşitsizliği doğurmaması açısından faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketleri de karar kapsamına alındı. Ayrıca, kararın etkinliğini arttırmak amacıyla şirketlerin YP nakdi varlık hesaplarına dahil edilecek kalemlerde de birtakım değişiklikler yapıldı. Bunların başında ise, şirketlerin bankalarla yaptıkları swap işlemleri yoluyla kararın etkinliğinin azaltılmasının önüne geçilmesi amaçlandı.
– Bunun yanında, şirketlerin kullanacakları krediler için üçer aylık takvim dönemlerini izleyen ay sonuna kadar SMMM, YMM veya bağımsız denetçi onaylı olarak bankalara ve diğer kuruluşlara tevdi etmesi gereken belgeleri tevdi etmemesi veya tevdi etse bile bu belgelere göre yanlış beyanda bulunduğunun tespit edilmesi halinde söz konusu şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılamayacağı ve 30 Haziran 2022 tarihinden itibaren bu şirketlere kullandıran TL cinsinden ticari nitelikli tüm nakdi kredilere yüzde 500 risk ağırlığı uygulayacağı kararlaştırıldı.