BDDK’nın TL kredi kullanımında şirketlere döviz varlığı sınırı getirmesi piyasaları endişelendirdi. İş dünyası temsilcileri, şirketlerin döviz varlığı bulundurmak zorunda olduğunu savunurken, kredilerde sert fren olarak yorumlanan kararın ihracatı olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) cuma akşam saatlerinde TL ticari kredilerde yeni koşullar getirildiğini açıklamıştı.
Buna göre döviz varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan şirketlere kredi kullanım durumunda döviz varlıklarını 15 milyon TL üzerine çıkarmama şartı getirildi. 15 milyon TL üzeri döviz nakdi varlığı bulunan şirketler ise bu varlığı aktifinin ya da satış hasılatının yüzde 10’unu aşması durumunda yeni nakdi TL ticari kredi kullanamayacak.
Dünya’dan Merve Yiğitcan’ın haberine göre kontrollü döviz piyasasına geçiş olarak adlandırılan karar ile kredi kullanımının kısıtlanacak olması, özellikle yatırım planlayan ihracatçılar tarafından endişeyle karşılandı. Piyasadaki liralaşma adımlarının en çarpıcısı olarak tarif edilen kararın işletme sermayesi ihtiyacını artırması ve yatırımları sekteye uğratması beklenirken, ihracatta düşüş ile fiyatlarda yukarı yönlü baskı oluşturması kararın muhtemel sonuçları arasında sıralanıyor.
‘Mevzuatın sürekli değişmesi istikrarı bozuyor’
Diğer yandan BDDK kararının tam olarak hangi kredileri kapsadığı konusunda bir netlik olmaması piyasa aktörlerinin kafasını karıştırmış durumda. Uygulamanın bu haliyle çok muğlak olduğu eleştirisini yapan TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayii Meclis Başkanı Yavuz Eroğlu, şunları söyledi: “Bu tür uygulamalar ticari hayatın olağan akışı içinde çok kolay adapte olunabilecek konular değil. İnanılmaz güçlükler doğuruyor. Türkiye’nin mevcut konjonktürde karşı karşıya kaldığı güçlükler var, bunu görüyoruz, anlıyoruz. Çözüm üretebilmek için tedbirler alınıyor. Ama daha basit çözümler tercih edilebilir. Türkiye’nin sanayisi, katma değerli üretimi için istikrara ihtiyaç var. Oyun sahası olan mevzuatın sürekli değişmesi istikrarı bozuyor. Tam yatırım yapacaksınız, yeni bir karala planlar baştan aşağı değişiyor.”
‘Firmalar süreci endişeyle izliyor’
Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) Başkanı Adnan Dalgakıran, sanayide çarkların kredilerle döndüğünü belirterek şunları söyledi: ”Şirketlerin kredi ihtiyaçları ciddi boyutta arttı. Burada bankalar TL limit veriyorlar. Hem döviz arttı, hem enflasyon var, hem de şirketlerin özellikle ihracatta büyümesi var. Dolayısıyla şirketlerin iki yıl öncesine göre üç kat daha fazla limite ihtiyaçları var. Haliyle burada firmalar süreci endişeyle izliyorlar. Ümit ediyoruz ki kredi musluklarında hiçbir sıkıntı olmaz. Yatırım ve ticari kredilerinin etkilenmeyeceğini umut ediyoruz.”
‘Geçici olacağını düşünmek zorundayız’
TOBB Demir ve Demir Dışı Metaller Sanayi Meclis Başkanı Veysel Yayan’sa şunları söyledi: ”Kademeli bir şekilde devletin dövize geçme eğilimlerini sınırlandırma çalışmaları var. Bir yandan da KKM ve GES gibi cazip alternatifler sunma çabası var. Bunun içinde yaşadığımız şartlarla ilgili bir durum olduğunu ve kalıcı olmadığını düşünüyorum. Piyasalarda suni bir gelişme yaşandı ve dövizde pozisyon almak daha avantajlı göründü. Düşük faizli kredilerin dövize yatırılmasını engelleyecek bir durum olduğunu düşünmek lazım. Şartlar makul seviyeye gediğinde kaldırılacağını düşünüyorum. Elbette sınırlamayı kimse istemez. Bunun geçici olacağını düşünmek zorundayız.”