Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İzmir’de katıldığı açılış töreninde son dönemde TL üzerinde büyük baskı yaratan açıklamalarını sürdürdü.
Erdoğan, yüzde 30’lara doğru yürüyen enflasyona rağmen düşük faiz politikasının uygulanmaya devam edeceğini yineledi: “Bu faizler düşecek. Biz, yüksek faize halkımızı da çiftçimizi de ezdirmeyeceğiz. Bizim tek hedefimiz, insanımızın işine, aşına, geleceğine sahip çıkmaktır. Ülkemizdeki mandacı iktisatçılar ve mandacı siyasetçiler, Türkiye’nin en büyük ekonomik kurtuluş mücadelesini tam tersi göstermeye çalışıyorlar. Allah’ın izni, milletimizin dirayetiyle 1923’te başaramadıkları gibi 2023’te de başaramayacaklar.”
Merkez Bankası, Erdoğan’ın talepleri doğrultusunda eylül ayından bu yana ekonomist ve bankacıların iktisadi gerekçelerle açıklamakta zorlandığı faiz indirimlerine devam ediyor. Eylül ayında 100 baz puanla başlayan faiz indirimleri 200 ve 100 baz puanla devam etmişti. Söz konusu faiz indirimleri nedeniyle Türk Lirası eylül ayından bu yana ise yüzde 30’dan fazla devalüe oldu.
Erdoğan’ın konuşmasıyla birlikte bir süredir 12 TL dolaylarında hareket eden dolar kuru ise bugün yeniden 12,50’nin üzerine çıktı. Kapanışa doğru ise 12,40 seviyesine çekildi. Avro ise gün kapanışı itibarıyla 14 liranın biraz altında.
Yeni ekonomik model
Erdoğan konuşmasında ayrıca geliştirdikleri yeni ekonomik modelin kararlılıkla arkasında olduklarını söyledi: “Ne yaparlarsa yapsınlar, bizi üretim, istihdam ve cari denge odaklı bu ekonomi programımızdan geri döndüremeyecekler. 19 yıldır bu ekonomi politikasının hazırlıklarını yapıyoruz. Artık ülkemiz ekonomisinin kronik hastalıklarını azaltma değil tedavi etme aşamasına geçtik.”
Söz konusu yeni ekonomik modelde cari dengenin sağlanması ile enflasyonda düşüş olacağına inanılıyor. Modelde ayrıca değersizleşen TL’nin ihracatı destekleyeceği, düşük faiz ortamının da yatırımları yukarı taşıyarak istihdamı artıracağı savunuluyor. Ancak ekonomistler söz konusu modelin altını bilimsel gerçekliliklerle doldurmakta zorlanıyor.
Merkez Bankası rezervleri
Erdoğan konuşmasında Merkez Bankası rezervlerine de değindi: “Merkez Bankasının döviz rezervi neydi biliyor musunuz? 27,5 milyar dolar. Şimdi 127 milyar dolar. Nereden, nereye.”
Merkez Bankası’nın (MB) geçtiğimiz hafta itibarıyla net rezervleri 28,6 milyar dolardan 25,2 milyar dolara düşmüş durumda. Brüt rezervlerde ise 128 milyar dolar sınırı aşıldı.
Ancak kayıtlarda swap hariç net rezerv halen eksi 35,3 milyar dolar olarak gözüküyor
Rezervlere etki eden swap anlaşmalarında, iki ülke arasında arasında belirlenen tutarda bir para başka bir parayla değiştiriliyor. Değiştirilen ana paralar belirli bir süre sonunda geri veriliyor. Bu durumda MB’nin döviz rezervi kağıt üstünde artmış olsa da bu, net rezerve yansımıyor.
MB’nin Çin’le 6 milyar dolar, Katar’la da 15 milyar dolar ve Güney Kore’ye 2 milyar dolar olmak üzere toplam 23 milyar dolara ulaşan swap anlaşması bulunuyor.
Türkiye ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) yetkilileriyle swap anlaşması yapmak için de ön görüşmelere başladı.
