10’uncu Yargı Paketi, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edildi. Peki infaz düzenlemeleri dahil öngörülen değişiklikler neler?
‘Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (10’uncu Yargı Paketi)’ komisyonda kabul edildi.
Paketle öngörülen değişikliklerden öne çıkanlar şöyle…
Kişilik hakkı ihlali gerekçesiyle sosyal medyaya yüzde 90 bant daraltma
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen ‘İçeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi’ hükmünün başlığı ‘Kişilik haklarının ihlal edilmesi’ olarak değiştiriliyor.
Başvuruyla kişilik hakkı ihlali şikayetine sulh ceza hakimliği, ayrıntılı bir incelemeye gerek duymadan ihlalin ‘ilk bakışta anlaşılabildiği hallerde’ 24 saat içinde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine karar verecek.
30 gün içinde içeriğin çıkarılmaması halinde kişi, sosyal ağ sağlayıcı internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için başvurulabilecek. Hakimlik bant daraltma getirebilecek.
80 yaşını bitirmiş hükümlüler için konutta infaz geliyor
Kasten işlenen suçlarda toplam üç, taksirle öldürme suçu hariç olmak üzere taksirle işlenen suçlarda beş yıl veya daha az hapis cezası; cuma 19.00’da girmek ve pazar aynı saatte çıkmak, hafta sonları; diğer günler 19.00’da girmek ve 07.00’de çıkarak geceleri ceza infaz kurumlarında çektirilmesine karar verebilecek.
Kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam üç yıl, 70 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam dört yıl, 75 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam beş yıl, 80 yaşını bitirmiş kişilerin mahkum oldukları toplam altı yıl veya daha az süreli cezanın konutunda çektirilmesine karar verilebilecek.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalılar hariç, hükümlülerden ağır bir hastalık veya engellilik bulunanların cezasının konutunda çektirilmesine karar verilebilecek. Hükümlü iyileşirse cezanın konutta çektirilmesine dair karar kalkacak.
Toplam cezası 10 yıldan fazla olan hükümlülerin elektronik cihazların kullanılması zorunlu.
Doğumdan altı ay geçen ve toplam beş yıl veya daha az süreli hapis cezalı kadınların cezasının konutunda çektirilmesine karar verilebilecek.
Tekerrürlü hükümlülere koşullu salıverilme imkanı
Tekerrür (tekrar eden) hükümleri uygulanan hükümlülere koşullu salıverilme imkanı getirilecek. Koşullu salıverilme oranı dörtte üç olarak uygulanacak.
İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanmasıyla tekerrür halinde işlenen suçtan dolayı mahkum olunan cezalara göre salıverilme süreleri şöyle:
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının 39 yılını çeken
- Müebbet hapis cezasının 33 yılını çeken
- Birden fazla süreli hapis cezasına mahkumiyet halinde en fazla 32 yılını çeken
- Süreli hapis cezasının üçte ikisini çeken
Trafik güvenliğini tehlikeye sokanlara hapis cezaları
Trafik güvenliğini tehlikeye sokanlara hapis cezasının alt sınırı üç aydan dört aya; alkol veya uyuşturucu etkisiyle araç kullananlara hapis cezasının alt sınırı üç aydan altı aya yükseltiliyor.
Suça teşebbüs ve kasten yaralamaya hapis cezaları değişiyor
Faile, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre ağırlaştırılmış müebbet yerine 13 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası verilirken, bu süre 14 yıldan 21 yıla kadar; müebbet yerine dokuz yıldan 15 yıla kadar hapis cezası öngören hükümdeki süreyse 10 yıldan 18 yıla kadar düzenlenecek.
Kasten yaralamaya hapis cezasının alt sınırı bir yıldan, bir buçuk yıla çıkarılıyor. Basit yaralamada dört aydan bir yıla kadar olan hapis cezasıysa altı aydan bir buçuk yıla kadar değiştiriliyor.
Suçun kadına karşı işlenmesi halinde verilecek cezanın alt sınırı altı aydan dokuz aya yükseltiliyor.
Ağır yaralamaya hapis cezaları da artırılıyor. Hapis cezasının alt sınırı üç yıldan dört yıla; kasten yaralamanın vücutta kemik kırılmasına göre uygulanacak hapis cezasının alt sınırıysa beş yıldan altı yıla çıkarılıyor.
Ölümlü kasten yaralamada hapis cezasının alt ve üst sınırı sekiz yıldan 12 yıla kadar yerine, 10 yıldan 14 yıla kadar şeklinde değiştiriliyor.
Tehdide cezalarda değişiklik
Tehditte mağdurun şikayeti üzerine verilecek hapis cezasının alt sınırı iki ay olacak.
Tehdidin silahla, kişinin kendisini tanınmayacak bir şekle getirmesiyle birden fazla kişi tarafından birlikte, var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları güçle yapılması halinde hapis cezasının üst sınırı beş yıldan yedi yıla çıkarılıyor.
Çocuk hükümlüler
Kasıtlı suçlardan toplam üç yıl veya daha az hapis cezası olanlarla taksirli suçlardan toplam beş yıl veya daha az süreli hapse mahkum olan çocuk hükümlüler hakkında verilen cezalar doğrudan çocuk eğitim evlerinde yerine getirilecek.
Çocuk eğitim evine ayırmaya ilişkin olarak tutum ve davranışları olumsuz değerlendirilen çocuk hükümlülerin yeniden değerlendirilmeye tabi tutulma süresi altı ayı geçemeyecek.
Tehlikeli halde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın veya kovuşturmanın amacını ya da tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan çocuk tutuklular hariç, üst sınırı 15 yıl veya daha az hapis cezasını gerektiren suçlarda çocuk tutuklular, idare ve gözlem kurulunun kararı ve infaz hakiminin onayıyla çocuk eğitim evlerinde barındırılabilecek.
Barındırılma şartlarını kaybeden çocuk tutuklular, idare ve gözlem kurulu kararıyla kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilecek.
Noterlere disiplin cezası
Noterlere, sıfat ve görevlerinin gereklerine uymayan hal ve hareketlerinin tespit edilmesi üzerine durumun niteliğine ve eylemin ağırlık derecesine göre disiplin cezalarından biri verilecek.
Uyarma, kınama, para cezası, geçici olarak işten çıkarma ve meslekten çıkarma cezalarını gerektiren fiiller ayrı ayrı gösterilerek, hangi hallerde uygulanacakları hüküm altına alınacak.