CANAN COŞKUN
canancoskun@diken.com.tr
@canancoskun
AKP’li Beyoğlu Belediyesi’nin yargı süreci tamamlanmadan kapısına kilit vurarak millet bahçesine çevirdiği eski Fransız Saint Joseph Yetimhanesi‘yle ilgili hukuki bir gelişme yaşandı.
Binada faaliyet gösteren kartonpiyer atölyesinin Beyoğlu Kaymakamlığı’nın kayyım atama kararına karşı açtığı davada önce yerel mahkeme söz konusu işlemin hukuka ve mevzuata uygun olmadığına karar verdi. Sonrasında da istinaf mahkemesi kaymakamlığın itirazını reddederek kararı kesinleştirdi.
Eski Fransız Yetimhanesi’nde faaliyet gösteren kartonpiyer atölyesi, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın yapıya kayyım atamasına karşı İstanbul 2’nci İdare Mahkemesi’nde dava açmıştı. Mahkeme, 31 Ekim 2022’de davacı atölyenin lehine karar vermişti. Mahkeme, yapının uzun zamandır atölyenin kullanımında olduğunu, bu nedenle haksız tecavüzden bahsedilemeyeceğini kaydetmişti.
Beyoğlu Kaymakamlığı bu karara itiraz edince dosya istinaf mahkemesine taşınmıştı. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Altıncı İdari Dava Dairesi 4 Temmuz’da itirazı değerlendirdi. Daire, kaymakamlığın talebini oybirliğiyle ve kesin olarak reddetti.
Eski yetimhane binasıyla ilgili sulh hukuk ve kadastro mahkemesinde açılan davalarsa sürüyor.
Ne olmuştu?
Geçtiğimiz yıl haziran ayında Beyoğlu belediyesinin zabıta ekipleri ve çevik kuvvet polisleri, eski Fransız yetimhanesi binasındaki işletmeleri tahliyeye girişti. Baskında kartonpiyer kalıplarının yapıldığı atölyenin tüm malzemelerine el konuldu. Ekim ayında da yetimhane döneminden kalma sera ve merdiven demirleri söküldü. Üstüne bir de belediyenin talebiyle defterdarlık tarafından binaya kayyım atanması kararlaştırıldı.
Fransız başkonsolosluğu, kararın iptali için mahkemeye başvurdu, ama belediye ekipleri hukuki süreç tamamlanmadan aralık ayında bahçedeki terasın bir kısmını da söktü.
Belediye bu yılın başında yapının bahçesini kazarken yetimhane döneminden kalma çini ve tuğlalar ortaya çıktı. Ekipler, tuğla ve çinilerin üstünü apar topar toprakla kapattı.
İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 17 Ocak 2023 tarihli yazısında binayı ‘korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı’ diye niteledi. Yazıda, inşai ve fiziki çalışmaların durdurulması, kuruldan izin alınmadan herhangi bir fiziki ve inşai uygulamanın yapılmaması, yapılan işlemlerle ilgili 10 gün içinde bilgi verilmesi istendi.
Diken’in olup bitenleri haberleştirmesinden sonra Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız, binanın ‘Tophane gençlerinin kültür, sanat ve spor faaliyetleriyle ilgili buluşma noktası olacağını’ söyledi. Başkan, binadaki kartonpiyer arşivine ilişkin soruyaysa “Müze falan yok burada”diye yanıt verdi.
Eski Fransız Saint Joseph Yetimhanesi’nin inşası 1868’e dayanıyor. Tarihi kayıtlara göre Sultan Abdülaziz tarafından Katolik topluluk Aziz Vincent de Paul’un Hayırsever Kızları’na verilen bina 1957’ye kadar faal olarak kullanılmış.
Sonrasında uzun yıllar zanaatkarların atölye olarak kullandığı binada Yıldız Sarayı, Pera Palas ve Huber Köşkü gibi İstanbul’un birçok simge eserinin kartonpiyer kalıpları da bulunuyor.
Eski Fransız yetimhanesine ‘millet bahçesi’ konduruldu