AYŞEGÜL KASAP
@aysegul_kasap
Türkiye’ye girişi İçişleri Bakanlığı tarafından yasaklanan Dünya Uygur Kongresi Başkanı Dolkun İsa’nın ilk duruşması görüldü. İçişleri Bakanlığı’nın avukatı mahkemeye İsa’ya 16 yıldır uygulanan yasağın gerekçesiyle ilgili belge sunamadı ve “Biz henüz hazırlanamadık, süre istiyoruz” dedi.
İsa’nın avukatı İlyas Doğa durumu Diken’e şöyle özetledi: “İçişleri Bakanlığı’nın kendi tezini destekleyecek belge dosyada yok.”
Dolkun İsa avukatı aracılığıyla İçişleri Bakanlığı’na yasağın nedenini öğrenebilmek için bir dilekçe vermişti. Bakanlık dilekçeye “Dolkun İsa’nın Türkiye’ye girişi milli çıkarlara aykırıdır ve tehdittir” diye yanıt vermişti. Bunun üzerine mahkeme 25 Mayıs’ta bir ara karar vererek İçişleri Bakanlığı’na “Dolkun İsa’nın milli çıkarları nasıl tehdit ettiğini somut olarak duruşma gününe kadar bildirin” demişti.
Ancak bugün duruşma başladığında İçişleri Bakanlığı’nın avukatı hazırlanamadığını söyleyerek mahkemeden süre istedi.
‘Dosyada sadece bizim delillerimiz var’
Mahkemenin bakanlığa son olarak süre verdiğini söyleyen İsa’nın avukatı Doğan şöyle devam etti: “Bizim delillerimiz dışında dosyada başka hiçbir şey yok. İçişleri Bakanlığı’nın kendi tezini destekleyecek belge dava dosyasında hiç yok. Mahkeme başkanı bakanlığın avukatına ‘1 Temmuz’a kadar biz karar vereceğiz o zamana kadar ne diyeceksiniz deyin’ dedi.”
‘Kanuna göre yasak kendiliğinden kalkmış olmalıydı’
Doğan önemli bir noktaya daha dikkat çekerek kanuna aykırı bir uygulama yapıldığına işaret etti: “Yabancıların uluslararası korunması kanunu var. 6458 sayılı kanun der ki; bir yabancı hakkında ilk giriş yasağı konulduğunda 5 yıllığına konulur ve bir defalığına 10 yıl daha uzatılabilir. Yani toplam 15 yıl. Dolkun Bey ile ilgili giriş yasağı 16. yılını yarılamak üzere. Kanuna göre o yasağın kendiliğinden kalkmış olması lazım.”
‘Fiili ve keyfi bir engelleme söz konusu’
Kanuna göre İsa hakkında 2006’dan beş yıl sonra yani 2011’de de bir karar alınması gerekiyordu. Ancak böyle bir karar alınmadı. Buna rağmen 2016’da tekrar Türkiye’ye gelmek isteyen İsa, yine kabul edilmedi ve girişi engellendi.
Uygur lider İsa hakkında sadece 24 Şubat 2006’da bir karar olduğunu hatırlatan Doğan şöyle devam etti: “Aslında 24 Şubat 2011 inden itibaren Dolkun İsa ilgili idarenin aldığı bir yasak kararı da yok.Dosyada mevcut değil. İçişleri Bakanlığı’nın hukuk müşavirine de duruşma sırasında sordum, ‘hayır böyle bir belge gösteremem size’ dedi. Yani fiili ve keyfi bir engelleme söz konusu aslında bakarsanız.”
Ne olmuştu?
Uygur meselesi denilince dünyada ilk akla gelen Dünya Uygur Kongresi Başkanı Dolkun İsa, 2008’de ailesi ile tatil yapmak için Türkiye’ye geldiğinde güvenlik güçleri tarafından ‘girişiniz yasak‘ denilerek engellenmişti.
Havalimanında yaşananları anlatan İsa şunları söylemişti: “ ‘2006’dan itibaren Türkiye’ye giriş yasağınız var’ dediler. Aynı pasaportla ben 2006’da 2007’de ve 2008 şubat ayında Türkiye’ye girdim o zaman bir problem yoktu. ‘Neden şimdi bir problem var?’ diye sorduğumda ise bilmediklerini, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi olduğunu söylediler ve 23 saat sonra beni Almanya’ya geri gönderdiler.”
İsa sorunun çözülmesi için dönemin dışişleri bakanı Abdullah Gül’e bir mektup yazmış. Yanıt yok.
Türkiye’nin o zamanki Berlin büyükelçisin kendisine “Karar hakkında çok şaşkınım. Burada bir yanlışlık var, düzelteceğim” demiş. Düzeltme yapılmamış.
İsa başbakanken Ahmet Davutoğlu’yla 2015’te, 2018’de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’yla, yine başbakanken Binali Yıldırım’la görüşmüş. Sonuç yok.
İsa, kendisine uygulanan yasağın arkasında Çin’in bulunduğunu belirterek, “Çin aynı baskıyı Almanya’ya da yapıyor ama ciddiye almıyorlar. Üstelik Almanya’nın Çin ile ticareti Türkiye’den 10 kat daha fazla” dedi.