Avrupa Birliği (AB), ABD ve Britanya Uygurlara yönelik insan hakları ihlalleri nedeniyle Çin’e yaptırım kararı aldıklarını açıkladı.
ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Uygurlara yönelik insan hakları ihlalleriyle ilişkili olduğu tespit edilen iki Çinli yetkiliyi yaptırım listesine aldığını açıkladı.
AA’nın haberine göre Hazine Bakanlığı’nın açıklamasında, Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde insan hakları ihlalleriyle ilişkili olduğu için yaptırım listesine alınan kişilerin, Komünist Partisi Sincan Üretim ve İnşaat Birimi Komite Sekreteri Wang Junzheng ve Sincan Kamu Güvenliği Bürosu Direktörü Chen Mingguo olduğu ifade edildi.
Açıklamada, bu kişilerin Küresel Magnitsky İnsan Hakları Sorumluluk Yasası kapsamında giren 13818 nolu Başkanlık kararnamesi kapsamında yaptırım listesine alındığı kaydedildi.
Bu yaptırımların Avrupa Birliği (AB), Britanya ve Kanada tarafından söz konusu kişilere uygulanan yaptırımların tamamlayıcısı olduğu belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “ABD, Sincan bölgesinde yaşanan ciddi insan hakları ihlalleri için hesap sorma konusunda tüm finansal gücünü kullanmaya kararlıdır.”
Wang ve Chen’in kamu görevleri dolayısıyla Sincan’daki Müslüman Uygur Türkleri dahil etnik azınlıklara karşı ‘keyfi tutuklama ve işkence başta olmak üzere birçok insan hakkı ihlaline karıştıkları’ belirtilen açıklamada, bu kişilere ait ABD’deki tüm malvarlığının dondurulduğu, ABD vatandaşlarının bu kişilerle iş yapmasının yasaklandığı kaydedildi.
1989’dan bu yana ilk
AB Konseyi, Uygurlara yönelik kötü muamele, gözetleme, keyfi gözaltı, din ve inanç özgürlüğünü ihlal ve beyin yıkama programı gibi çeşitli nedenlerle Çinli yetkililer Zhu Hailun, Wand Junzheng, Wang Mingshan, Chen Mingguo ve Xinjiang Production and Construction Corps kurumunu yaptırım listesine ekledi.
Bu yaptırımlar 1989’daki Tiananmen Katliamı’ndan bu yana AB’nin Çin’e uygulayacağı ilk yaptırımlar olacak.
‘1945’ten bu yana en büyük insan hakları krizlerden biri’
Britanya Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Çin’in Uygurlara karşı uyguladığı baskı ve ihlalleri İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen ‘en büyük insan hakları krizlerden biri’ olarak niteledi.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde ‘kısırlaştırma, kitlesel gözaltı ve gözetleme, işkencenin de yer aldığı insan hakları ihlallerine ilişkin ortaya çıkan kanıtların göz ardı edilemeyeceğini’ dile getiren Raab, kanıtların uydu görüntüleri, hayatta kalanların ifadeleri, resmi belgeler, Çin hükümetinden sızan bilgiler, İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü’nün de dahil olduğu güvenilir açık kaynak raporları ve Britanyalı diplomatların bölgeye yaptığı ziyaretlerden oluştuğunu söyledi.
Uluslararası ortaklarıyla çalışarak sorumlulara hesap sormak için hedefe yönelik yaptırımlar uyguladıklarını, bu kapsamda dört Çinli yöneticiye ve Sincan Üretim ve İnşaat Birlikleri Kamu Güvenliği Bürosuna yaptırım kararı aldıklarını duyuran Raab, Çinli yöneticilerin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi Siyasi ve Hukuki İşleri Komitesinin eski Sekreteri Zhu Hailun, Sincan Uygur Özerk Bölgesi Parti Komitesi Genel Sekreter Yardımcısı ve daha önce Sincan Uygur Özerk Bölgesi Siyasi ve Hukuk İşleri Komitesi Sekreteri olan Wang Junzheng, Sincan Uygur Özerk Bölgesi Siyasi ve Hukuki İşler Komitesi Sekreteri ve Kamu Güvenliği Bölümünün eski Müdürü Wang Mingshan, Sincan Uygur Özerk Bölgesi Hükümeti Başkan Yardımcısı ve Kamu Güvenliği Bölümü Direktörü Chen Mingguo olduğunu belirtti.
ABD, Kanada ve Hollanda’dan soykırım tanımlaması
Uygurların zorla ‘yeniden eğitim kampları‘nda tutulmaları ve istismara uğramaları, Uygur kadınlarının zorla kısırlaştırılması, çocukların ailelerinden ayrılması, fabrikalarda zorla çalıştırma, sistematik tecavüz ve işkence Çin’e yöneltilen suçlamalardan yalnızca birkaçı.
Hem mevcut hem de eski ABD dışişleri bakanları, Kanada ve Hollanda parlamentoları Çin’in Uygurlara yönelik muamelesini soykırım olarak nitelendirdi.
BM’ye göre, Çin, ‘mesleki eğitim verdiğini ve aşırılığı ortadan kaldırmayı amaçladığını’ iddia ettiği kamplarda en az 1 milyon Uygur Türkü’nü tutuyor.
