Avrupa’daki 10 ülkenin futbol federasyonu, Katar’da düzenlenecek Dünya Kupası öncesinde, “Siyaseti bırakın, futbola odaklanın” uyarısı içeren mektup yollayan Fifa’ya yanıt verdi: “İnsan hakları evrenseldir.”
Dünya Kupası’nın Katar’a verilmesi, insan hakkı ihlalleri, eşcinseller konusundaki olumsuz tutumu, göçmen işçilere yapılan kötü muamele gibi gerekçeler nedeniyle tepki çekmişti. İnsan hakları örgütleri, ülkelerin katılmamasını istemiş, reklam yüzü olan, destek veren isimleri eleştirmişti. Genellikle haziran-temmuzda düzenlenen turnuvanın 92 yıllık tarihinde, ülkedeki aşırı sıcak hava nedeniyle 20 Kasım-18 Aralık’ta düzenlenmesi kararlaştırılmıştı.
Böyle bir iklimde başlayacak organizasyon öncesinde dünya futbolunun patronu Fifa, turnuvaya katılacak 32 ülkeyi uyarma gereği duymuş, geçen hafta federasyonlara yollanan mektupta futbolun ideolojik ve siyasi savaşların içine çekilmemesi, ahlak dersi verilecek bir mecra olarak görülmemesi gerektiği vurgulanmıştı.
Fifa’nın mektubunun içeriği İnsan Hakları İzleme Örgütü, Uluslararası Af Örgütü, LGBTİ+ tarafından eleştirildi.
‘Her yerde geçerli’
Avrupa’dan katılacak 13 ülkenin 10’unun federasyonundan da ortak metin içeren bir yanıt geldi. Avrupa futbolunu yöneten Uefa’nın insan ve işçi haklarına odaklanan çalışma grubuna dahil 10 ülke Belçika, Danimarka, İngiltere, Almanya, Hollanda, Norveç, Portekiz, Portekiz, İsveç, İsviçre ve Galler.
Dünya futbolunun patronu Fifa’ya gönderilen metinde şu ifadelere yer verildi: “Katar hükümeti ve Fifa’nın kapsayıcılık adına, LGBTİ+ dahil tüm futbolseverlerin güvende olacağına dair verdiği güvenceleri memnuniyetle karşılıyoruz. Her ülkenin kendi meseleleri olduğunun bilincindeyiz ve Fifa’nın çeşitliliğin güç katacağına dair görüşüne katılıyoruz. Ancak çeşitlilik ve hoşgörü insan haklarını benimseyerek olur. İnsan hakları evrenseldir ve her yerde geçerlidir.”
“Futbolun dünyada olumlu değişimlere katkı sağlayabilecek gücüne inanıyoruz” denen metinde Katar’ın yaralanan ve ölen göçmen işçiler için tazminat ödemesi yönündeki talebin takipçisi olacakları vurgulandı.
Barışçıl eylemler…
Turnuvaya katılma kararı ülke yönetimi ve federasyonların. Bu durumda futbolcular bireysel ya da takım olarak mesaj verebilir, barışçıl eylem düzenleyebilir. İngiltere’nin oyuncuları ayrımcılığa karşı olduklarını ifade etmek amacıyla “One Love” yazılı pazubendi takacak. Danimarka, ‘sadeleşmiş‘ formalarla sahaya çıkacak. Forma sponsoru Hummel, binlerce işçinin hayatına mal olan turnuvada ‘görünür olmak istemediklerini’ açıkladı ve formalar ona göre tasarlandı.
Avustralya takımı, Katar’ın eşcinsel ilişkiyi suç sayan yasasını yürürlükten kaldırması yönünde çağrı yaptıkları bir video paylaştı. Fransa’nın başkenti Paris ve başka kentlerin yerel yönetimleri kamusal alanlarda, parklarda maçları yayımlamak istemiyor.