Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ve Ukrayna arasında savaş halinin hukuken kabul edilmesi durumunda Montrö Sözleşmesi bağlamında Boğazlar’dan savaş gemilerinin geçişinin yasaklanacağını, ancak yine anlaşma uyarınca Rus gemilerinin kendi ülkelerindeki üslerine dönmek için Boğazlar’ı kullanmasının engellenemeyeceğini söyledi.
Montrö Sözleşmesi savaş ve kendini savaş tehlikesi altında hissetmesi durumunda Türkiye’ye Boğazlar’ı tamamen kapatma yetkisi veriyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya dün sabah başlattığı saldırının ardından, Ukrayna Türkiye’den Boğazlar’ı Rusya’ya kapatmasını istemişti.
Hürriyet’e konuşan Çavuşoğlu “Ukrayna resmi bir talepte bulundu. Montrö Antlaşması’nın maddeleri gayet açık ve net. Bugüne kadar Türkiye Montrö Antlaşması’nı tereddütsüz her seferinde uygulamıştır. Boğazlar’dan savaş gemilerinin geçişini Türkiye durdurabilir” dedi.
Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Ama Montrö Sözleşmesi’nde ayrıca bir şey var. Burada savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin kendi üslerine dönme talebi olursa, o zaman ona izin verilmesi gerekiyor. Uzmanlarımız bir kere savaş hali var mı, onu çalışıyor. Savaş halini hukuken kabul edersek bu süreç başlayacak. İkincisi, savaş halini kabul edersek, Montrö bağlamında savaş gemilerinin geçişini yasaklayacağız.”
Çavuşoğlu, “Sözleşme yapılırken, Rusya kendisince madde koydurmuş. 19, 20 ve 21’nci maddeler bunları düzenliyor. En sonunda diyor ki, kıyıdaş ülkenin gemisi kendi üssüne dönme talebiyle geçmek isterse buna izin verilir. Tabii bu da Türkiye’nin Rusya’nın saldırısını bir savaş olarak nitelemesini gerektiriyor” dedi.
Montrö Sözleşmesi savaş ve kendini savaş tehlikesi altında hissetmesi durumunda Türkiye’ye Boğazlar’ı tamamen kapatma yetkisi veriyor.
Son olarak, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Rus saldırısına ilişkin Montrö’yü hatırlatarak sözleşmenin telkinlerle farklı uygulanmamasını istemiş “Atılacak her yanlış adımın faturası ağır olur” diye uyarmıştı.