Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, daha önce “Normalleşmeye bir iki görüşme uzaktayız” diye değerlendirdiği Türkiye-İsrail ilişkileri için “İsrail ile ilişkilerimizin normalleşmesi için Hamas diye bir şart yoktur ve olamaz da” dedi.
Üst düzey bir İsrail dışişleri yetkilisi, iki ülke temsilcilerinin 26 Haziran’da bir Avrupa başkentinde ‘muhtemelen son kez’ bir araya gelerek uzlaşmaya varacağını, ardından iki ülke dışişleri bakanlıklarının temmuz ayında anlaşmayı imzalayacağını açıklamıştı.
‘İsrail’in atacağı adıma bağlı’
Çavuşoğlu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu’yla görüşmesinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin kalan iki şartının yerine gelmesi için görüşmelerin devam ettiğini söyleyen Çavuşoğlu şöyle konuştu: “Bizim şartlarımız son derece sarihtir. Bu şartlar yerine getirildiği zaman ilişkileri normalleştiririz, büyükelçilerimizi geri göndeririz ve adımları atarız. Gazze üzerindeki ambargoların kaldırılması gerekiyor. Burada yaşayan Filistinli kardeşlerimiz son derece zor şartlar altında yaşıyor. İnsani yardımların, kalkınma yardımlarının engelsiz bir şekilde Gazze ve Filistin’e ulaştırılması gerekiyor. Tüm bunları detaylı bir şekilde görüşüyoruz. Önümüzdeki ilk toplantıda anlaşmaya varılır mı, varılmaz mı, tabii bu, İsrail’in atacağı adıma bağlı.”
‘Normalleşme için Hamas diye bir şart yok’
Gazze’yi yöneten Hamas’la ilgili bir sorun olduğunu düşünmediğini ve başından beri Türkiye’nin Hamas’la temaslarının açık olarak yürütüldüğünü aktaran Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Hamas olmadan kalıcı bir barışın olmadığını bugün İsrail de kabulleniyor. Dolayısıyla bundan sonra da Hamas’la gerek El Fetih ile Filistin içinde birlik ve beraberliğin devam etmes, gerekse Ortadoğu barış sürecine katkı sağlamak bağlamında temaslarımız devam edecek. İlk temasa geçtiğimiz zaman tepki gösteren ülkeler bile bizim ne yapmak istediğimizi, İsrail dahil çok rahat bir şekilde anlamıştır. Dolayısıyla İsrail ile ilişkilerimizin normalleşmesi için Hamas diye bir şart yoktur, olamaz da.”
2016’nın başından beri…
Mavi Marmara baskınının ardından ilişkilerin koptuğu Türkiye ile İsrail arasında her konuda anlaşma sağlandığı yaklaşık üç ay önce açıklanmıştı.
Mavi Marmara’da hayatını kaybeden 10 kişi için ödenecek tazminat konusunda da anlaşmaya varıldığını duyurulmuş, ancak Gazze’deki ambargonun kaldırılmasıyla ilgili üçüncü şarta dairse bir açıklama yapılmamıştı.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik geçtiğimiz yılın son günlerinde, iki ülke arasında yürütülen müzakereleri değerlendirirken Türkiye’nin üç şartını ‘Mavi Marmara saldırısı için özür dilenmesi, ölenlerin yakınlarına tazminat ödenmesi ve Gazze’den ambargonun kaldırılması’ olarak açıklamış, özür şartının karşılandığını söylemişti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu son olarak, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin ‘bir iki görüşme’ uzakta olduğunu aktarmıştı.