TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu çatısında geliştirilen virüs benzeri parçacıklara dayalı (VLP) Covid-19 aşısında ikinci faza geçildi.
ODTÜ’den Prof. Dr. Mayda Gürsel ile Bilkent Üniversitesi’nden eşi Prof. Dr. İhsan Gürsel tarafından geliştirilen VLP aşının birinci faz çalışmasına Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da gönüllü olmuştu.
Birinci faz çalışmasının başarılı olması üzerine bugün itibariyle ikinci faza geçildi. İkinci faz çalışması, Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki törenle başladı.
Bu hastaneye ek olarak toplamda 330 gönüllünün katıldığı üçüncü faz çalışması Kocaeli Üniversitesi ve İstanbul Yedikule Göğüs Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde de yapılacak.
Ankara’daki törende konuşan TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, aşıya dair şunları söyledi: “VLP, virüsü taklit eden aşı, yenilikçi bir aşı. Biyoteknolojik içindeki en yenilikçi aşı gruplarından. VLP aşısını tasarımsal olarak çok daha etkin olmasını bekliyoruz. VLP aşımızın, İngiliz mutantına karşı geliştirilen versiyonu da faz 2 aşamasında kullanılıyor olacak.”
Hangi varyantlara etkili?
Prof. Dr. İhsan Gürsel, aşılarının üzerindeki taç proteininin hem Wuhan hem de Britanya varyantlarına göre tasarlandığını belirterek şunları kaydetti: “Ancak yaptığımız bu aşı adayının diğer varyantlara olan etkinliğini zaman içinde elde edilecek serumlarda test etmeyi planlıyoruz. Şu an itibarıyla İngiliz varyantıyla Faz-2’ye girmemizin en büyük gerekçesi; var olan aşılar Wuhan suşuna göre hazırlandı. Bunların Delta gibi Afrika, Brezilya gibi suşlara karşı olan koruyuculukları ve kapsayıcılıkları daha sınırlı. Bu nedenle İngiliz varyantı ile yapılan VLP’nin kapsayıcılığının ne olacağını bu faz çalışmasında öğreneceğiz. Hayvan deneylerimiz de sürdürülüyor. Şu anda aşımızın Delta varyantıyla ilgili etkinliğini test etmedik.
Sinovac’a hatırlatma dozu olabilir
Bizim aşımızın inaktif aşıdan farkı herhangi bir enfeksiyona yol açma imkanı yok. Etkinliği de biyoteklojik bir metotla hazırladığımız için bütün proteinleri olması gereken konformasyonda immun hücrelerine sunuyoruz ve tanımanın daha etkin olmasını bekliyoruz. Ek hatırlatma dozları açısından Sinovac’la veya başka bir antijeni olan bir aşıyla hatırlatma dozu yapılmasında bizim açımızdan bir sakınca yok. Tam tersine daha iyi olacağını düşünüyoruz. Hayvan deneylerindeki verilerimize baktığımızda aşımızın hatırlatma dozunda da çok daha üst düzeyde antikor yanıtına yol açtığını şu an için belirledik. Hatırlatma dozlarında etkin olacağını düşünüyoruz. Faz-1 çalışmasında birtakım doneler var. Tek doz aşının antikor pozitif insanlara çok etkili bir yanıt kazandırdığını da görmüş durumdayız.”
Temmuzda bitecek
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, her hastanede 110 gönüllünün aşılanacağını, ikinci faz çalışmasının temmuz ayında bitmesinin planlandığını söyledi.
Profesör, sözlerini şöyle sürdürdü: “Her bir kolda 110 kişi toplam 330 kişi olacak, 330 gönüllü ile gerçekleştirilecek. Yaklaşık temmuz ayı içinde klinik Faz-2 aşamasını bitirmeyi planlıyoruz. Bundan sonraki süreç Faz-3 olacak. Ağustos ayı sonuna, eylül ayı başına doğru hazır olacağını düşünmekteyiz. Sürecimizde herhangi bir aksama yok. Planladığımız gibi ilerlemekte. Sonbaharda Faz-3 çalışmasında mesafe katedilmiş ve üretim aşamasına gelmiş olur.”