TUĞBA ÖZER
@tugbaaozerr
Ukrayna’daki savaştan tahliye edilerek ülkeye getirilen Türk üniversite öğrencileri Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) özel öğrencilik yöntemiyle kendilerini oyaladığını savunarak, yatay geçişte kolaylık istedi.
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya yönelik işgal harekatının başlamasının ardından milyonlarca kişi ülkeden kaçmak zorunda kalmıştı. Türk öğrenciler de karayoluyla Türkiye’ye getirilmişti.
Ukrayna’da okuyan ve savaş yüzünden mağdur olan yaklaşık 4 bin Türk üniversite öğrencisi eğitim hayatı için endişeli.
YÖK’ün yönetmeliğine göre, yurt dışı yükseköğretim kurumlarından yurt içindekilere yatay geçiş için iki seçenek var.
Bunlardan biri, geçilen üniversitenin dünya sıralamasında ilk 400’lük dilimde yer alması. Eğer bu şart sağlanamıyorsa öğrencinin merkezi yerleştirme sınavına girerek gerekli puanı alması gerekiyor.
Ukrayna’daki çoğu üniversite ilk 400’lük dilimde yer almadığı için öğrencilerin Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girerek başarı elde etmesi gerekiyor.
YÖK, bu iki şartı da sağlayamayan öğrencilerin iki dönem boyunca özel öğrenci statüsünde üniversitelere kabul edileceklerini duyurdu. Ancak öğrenciler savaş durumu nedeniyle ‘misafir’ öğrenci statüsünde bulunmak ve sonrasında Ukrayna’ya dönmek istemiyor, kalıcı bir çözüm bulunmasını talep ediyor.
‘Özel öğrencilik oyalama yöntemi’
Harkov şehrindeki Karazin Üniversitesi’nde tıp eğitimi alan 3’üncü sınıf öğrencisi Kubilay Yılmaz da bu öğrencilerden biri.
Yılmaz durumunu şu sözlerle anlattı: “Savaş başladığında ben yarıyıl tatili için Türkiye’deydim. Tam dönmek üzereyken savaş çıktı ve dönemedim. Orada olan arkadaşlarımın da dönmesiyle biz YÖK’ün açıklamalarından umutlanmıştık. Çünkü yatay geçişlerde ‘Elimizden geldiğince yardımcı olacağız’ gibi umut vaat edici şeyler söylemişlerdi. Ancak sonrasındaki açıklamalarda bize kolaylık sağlanmadığını gördük. Bizi konuk öğrenci statüsüne koymak istiyorlar.”
Özel öğrenci statüsünün bir oyalama yöntemi olduğunu söyleyen Yılmaz, YÖK’ü eleştirdi: “Özel öğrencilik ne geçiş hakkı sağlıyor ne de alan derslerimizi görmemizi. Bu bizi oyalama yöntemi gibi bir şey. Benim üniversitem ilk 400’de değil. Yatay geçiş şartını sağlayabilmem için YKS’ye girmem gerekiyor. Ama bu zaten YÖK’ün normal yatay geçişlerde uyguladığı prosedür. Bu puanı tabii ki sonuna kadar istemeye hakları var. Ama şu an normal koşullarda değiliz ki bizden bu puanı istiyorlar.”
‘Artık Ukrayna’da okunabileceğini düşünmüyorum’
Savaş bitse dahi geri dönmek istemediklerini belirten Yılmaz, şöyle devam etti: “Ukrayna’da şu an savaş bitse bile her yer yerle bir olmuş durumda. Yaralarını sarması çok uzun sürecek. Yıkık dökük binalarda eğitim alamayız. YÖK iki dönemde Ukrayna’nın yaralarını sarmasını ve bizim hemen dönmemizi mi bekliyor? Ben artık Ukrayna’da okunabileceğini düşünmüyorum. Biz çifte standart istemiyoruz. Talebimiz, savaş gibi mücbir sebepte bize YÖK’ün geçişlerde kolaylık sağlaması. Türkiye’de binlerce yabancı uyruklu öğrenci var. Biz sadece 3 bin 600 Türk öğrenciyiz. Bize mi yer bulamadı bu ülke?”
‘Eğitimimizden geri kaldık’
Aynı üniversitede yine 3’üncü sınıf tıp fakültesi öğrencisi olan Nevin Delil’se savaş başlamadan birkaç gün önce Ukrayna’dan ayrıldığını belirterek şunları söyledi: “Ukrayna’da dördüncü yılımdı ve artık yerleşmiştim. Eşyalarımın büyük bir çoğunluğunu orada bıraktım. Evim duruyor mu bilmiyorum bile. Aynı şekilde okulumuz da yıkıldı mı bilmiyoruz. Zaten can kayıplarını düşününce bunların artık bir önemi de kalmadı.”
Bir buçuk aydır eğitim haklarından mahrum kaldıklarını ve kendilerine yeterli bilgi verilmediğini belirten Delil şunları kaydetti: “Örneğin benim okulum ilk 400’de değil ancak ÖSYM puanı şartını sağlıyorum. Bu durumda ben de mi özel öğrenci statüsünde yer alacağım bilmiyorum. Şartları sağlamaktan kasıt nedir bilmiyorum. Bize verdikleri bilgiler o kadar az ki kafamızda çok fazla soru işareti var. Eğitimimizden zaten bir buçuk ay kaybettik. Zaten bu kaybı yaşarken bir de misafir öğrenci olarak alınıp iyice mağdur edilmek istemiyoruz.”
YÖK: Mağduriyet yaşamayacaklar
Diken’e konuşan bir YÖK yetkilisiyse özel öğrencilik süresi bittiğinde yeni bir çözümün getirileceğini belirterek şunları söyledi: “Çocukları mağdur etmeyecek bir plan elbette ki yapılacak, açıkta kalmayacaklar. Bu çocuklar hiç üniversite sınavına girmemiş. Üniversiteleri de ilk 400’de değil. Buradaki mevcut öğrenciler açısından herhangi bir haksızlığa neden olmamak için YÖK adaletli davranmaya çalışıyor. YÖK, özel öğrencilik imkanıyla çocukları mağdur etmeyerek eğitimlerine takviye yapıyor. Üniversitelerine dönebilir durumda olduklarında da dönmelerini sağlayacak. Ama aksi bir durum olursa, gidecekleri bir üniversite olmazsa YÖK gereğini yine yapacak. Ama şimdi bu aşamada değiliz.
Misafir öğrenci olarak derslerini alabilecekler. Asında bir mağduriyetleri olmayacak. Misafir öğrencilik dönemleri sona erdiğinde de YÖK bu çocuklara ‘Hadi artık gidin’ demeyecek elbette. Şu anki durumda özel öğrencilik bu öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılıyor. İki dönem özel öğrenci olabilme imkanları olacak. Eğer ki savaş sorunu bu süreçte yine çözülmezse, o zaman YÖK tarafından yeni bir çözüm bulunacak.”
Yetkili, şimdiye kadar 3 bin 600 öğrencinin başvuruda bulunduğunu ama sayının 4 bine kadar ulaşmasını beklediklerini de söyledi.