Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayı enflasyon verilerinde kurum içi bir çalışmanın sehven yayınlandığını, veri tabanına aylık yüzde 0,89 yerine yüzde 1,44 artış yansıtıldığını duyurdu.
TÜİK’in açıklamasında şöyle dendi: “Etki analizi sonucunda bulunan ve sehven veri tabanına aktarılan aylık yüzde 1,44 değeri ile haber bülteninde yer alan aylık yüzde 0,89 değeri arasındaki fark, sepette yer alan maddelerin fiyatlarında Haziran ayında hiçbir değişiklik olmaması durumunda takip eden aya aktarılacak katkı tahminini ifade etmektedir.”
Açıklamaya şöyle devam edildi: “Yapılan incelemede, pandemi nedeniyle ülkemiz genelinde 2021 yılı mayıs ayında uygulanan tedbirlerin TÜFE üzerindeki etkilerini araştırmak ve literatürde Aktarım Etkisi (Carry Over Effect) olarak geçen, enflasyonun takip eden aya aktarımını ölçmek amacıyla kurum içi yapılan analiz çalışması sonuçlarının MEDAS veri tabanına sehven aktarıldığı belirlenmiştir.”
TÜİK, TÜFE hesaplamalarında ay genelinde oluşan ‘ortalama fiyatlar’ kullanılmakta iken, sehven veri tabanına atılan ve aktarım etkisini ölçmeyi amaçlayan çalışmada ise son gözlenen fiyatların yani günlük fiyat derlenen maddeler için son gün fiyatı, haftalık fiyat derlenen maddeler için son hafta fiyatı, iki dönem fiyat derlenen maddeler için ikinci dönem fiyatı kullanıldığını belirtti.
İdari inceleme
Açıklamada kısa sürede ayrıntılı ve bölge detayında verilerin yer aldığı MEDAS’a yüklenen veriler ile haber bülteninde yer alan veriler arasında tutarsızlık tespit edildiğini konuyla alakalı idari süreç başlatıldığı da belirtildi.
Mayıs ayında TÜFE yüzde 1,46 artış beklentilerinin oldukça altında yüzde 0,89 arttı. Yıllık bazda enflasyon ise nisandaki yüzde 17,14 seviyesinden yüzde 17,25’e yükseleceği beklentilerinin aksine yüzde 16,59’a gerilemişti.
Enflasyonun beklentilerin çok altında kalmasında ana belirleyici mayıs ayında yaşanan kapanmada giyim başta olmak üzere bazı ürünlerde fiyat değişimi yaşanmaması belirleyiciydi.
17 Mayıs’a kadar süren kısıtlamaların enflasyon üzerindeki etkisini değerlendiren ekonomistler, bu dönemde satılamayan bazı ürünlerin fiyatlarının değişmemesinin mayıs ayı özelinde bu ürünlerin etkisiyle enflasyonun daha düşük çıkmasına yol açabileceğine dikkat çekmişti.