Britanya’nın başkenti Londra’da yabancı yatırımcılarla buluşan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, katılımcılara ‘istikrarlı kur’ sözü verse de bunun için ne kadar döviz rezervine ihtiyaç duyulacağına dair sorulara net yanıt veremedi.
Hükümet, Türkiye’den büyük ölçüde çıkan yabancı yatırımcıların ilgisini tekrar artırmak için çalışma başlatmış, bu kapsamda ekonomi yönetimi yurt dışındaki belli başlı finans merkezlerine tur hazırlığına girişmişti. Bunun ilk örneğiyse Nebati’nin dün Londra’da düzenlediği iki toplantı oldu.
Nebati ziyarette 18 varlık yönetim şirketi, 19 uluslararası kalkınma ve yatırım bankasıyla 10’dan fazla fona mensup 100’e yakın üst düzey yöneticiyle görüştü.
Türkiye’nin uyguladığı alışılagelmişin dışındaki ekonomi programını yatırımcılara anlatan Nebati, kurun istikrarlı bir seyir izleyeceğini belirtti. Böylece dolarizasyonu kontrol altında tutacaklarını, enflasyonuysa tek haneye düşüreceklerini söyledi.
Yatırımcılara bu hafta sonu yastık altındaki altının finansal sisteme kazandırılmasını teşvik edecek yeni bir plan duyuracaklarını anlatan Nebati, Türkiye için kritik öneme sahip turizm gelirlerinin bu yıl 34,5 milyar dolara yükseleceğini söyledi.
‘Küçük dokunuşlar’
TL geçen yılı yüzde 44 gibi keskin bir değer kaybıyla kapatmıştı. Yükselen enflasyona rağmen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da çağrılarıyla faizlerin düşürülmesi yatırımcıların TL’den dolara veya dolarla fiyatlanan enstrümanlara yönelmesine yol açmıştı.
Döviz talebi aralıkta zirveye çıkarken, sırf Merkez Bankası (MB) TL’deki değer kaybını durdurup durağan bir seyir için rezervlerinden yaklaşık 20 milyar dolar kaybetmiş, dolar kuru ancak müdahalelerin de etkisiyle 18,4 zirvesinden 10,25’e kadar gerilemişti.
Öte yandan, ‘dolarizasyonu kırmak için’ getirilen kur korumalı mevduatların (KKM) altıncı haftasında toplam yabancı para mevduatındaki düşüş sadece 4,1 milyar dolarda kaldı. Döviz hesaplarındaki rekor aralıkta 238 milyar doların aşılmasıyla görülmüştü. Geçen hafta itibariyle zirveden düşüş 10 milyar doları aştı. Ancak döviz hesapları miktar olarak hala çok güçlü seviyede.
TL yılbaşından bu yana kamu kaynaklı döviz satışlarıyla 13,5 etrafında yatay bir seyir izliyor. Bu süreç uzmanlara 2020’de dolar/TL’nin yüklü rezerv satışlarıyla uzun süre 6,85 seviyesinde kaldığı dönemi hatırlatıyor.
Nebati, kura müdahalenin ‘küçük dokunuşlar’la yapıldığını ifade etmişti.
Nebati’ye göre en önemli sorun
Reuters’a konuşan toplantı katılımcılarından BlueBay Asset Management’tan Timothy Ash, “Buradaki ana belirleyici kur çıpası. Açıklamalar aralıktaki satış baskısının anormal ve olağanüstü, bugünlerde ise para biriminin daha savunabilir olduğu yönünde” dedi.
Ash, Nebati’nin enflasyonu ekonomideki ‘en önemli sorun’ olarak nitelediğini ifade etti.
Ancak toplantıya katılan yatırımcıların verdiği bilgiye göre Nebati, TL’nin değerinin bu seviyelerde korunması için bundan sonra ne kadar döviz rezervine ihtiyaç duyulacağı sorularına net bir yanıt vermedi.
Türkiye yeni ekonomi modeli olarak adlandırdığı politika seti kapsamında yükselen enflasyona politika faizinde artış ile yanıt vermezken, enflasyondaki düşüşü cari fazla yaratarak sağlamayı amaçlıyor.
Reuters’a bilgi veren bir başka katılımcı, “Toplantının ana mesajı şuydu: Kuru istikrarlı tutacağız ve bu istikrar enflasyonun ani şekilde düşmesini ve önümüzdeki yılın başlarında tek haneye gerilemesini sağlayacak” dedi.
Yatırımcıların verdiği bilgiye göre Nebati 250-350 milyar dolar olarak tahmin ettiği yastık altı altının sisteme kazandırılması ve TL’ye çevrilmesini teşvik edecek bir planı bu hafta sonu açıklayacaklarını da söyledi.
Nebati’nin yatırımcılara verdiği diğer bilgiler arasında ise Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve İsrail ile son günlerde olumlu temaslar yapıldığı ve swap anlaşmaları konusunda hemfikir olunduğu da yer aldı. Ancak Nebati potansiyel swap anlaşmaları hakkında başka bir bilgi vermedi.
Yabancı merkez bankalarıyla yapılan swap anlaşmaları döviz piyasasına aralıkta yapılan ve 20 milyar doları bulan müdahalelerle belirgin gerileyen rezerv göstergelerini destekleyici bir unsur olacak.
Ancak yatırımcılar MB’nin rezervlerine piyasalar swap verilerinden arındırılmış olarak bakıyor ve bu tutar eksi 55 milyar dolar ile belirgin negatif seyrini sürdürüyor.