EMRE ZOR
@zor_emre01
ABD’nin en büyük ikinci kenti 7 Ocak’tan beri yanıyor. California eyaletindeki Los Angeles kentinin farklı noktalarında süren yangınlarda en az 24 kişi öldü.
Film endüstrisinin merkezi Hollywood’un da yer aldığı Los Angeles’ta bir haftadır süren yangınlar sebebiyle 180 bin kişi tahliye edildi, yaklaşık 13 bin ev ve bina hasar gördü.
Eyalet valisi Gavin Newsom acil durum ilan etti.
Kentteki birçok mahalleyi küle çeviren yangınların, ‘Santa Ana’ adlı şiddetli rüzgarlar nedeniyle kontrolden çıktığı söyleniyor. Yangının nasıl başladığı ise hala belirsiz.
Peki Los Angeles’ta son durum ne, yangınlar neden bir türlü durdurulamıyor, hangi ünlülerin evi yandı?
Los Angeles yangınında son durum ne?
California Orman ve Yangından Koruma Departmanı’na göre yangınlarda, aşağı yukarı 40 bin dönüm alan (5 bin 183 futbol sahası) ve 12 bin 300’ü aşkın bina yandı.
Al Jazeera’nın haberine göre şu üç bölgede yangınlar sürüyor:
- En büyüğü Pacific Palisades’teki ‘Palisades Fire’: Yüzde 13’ü kontrol edildi.
- Altadena’daki ‘Eaton Fire’: Yüzde 27’si kontrol edildi.
- Sylmar’daki ‘Hurst Fire’: Yüzde 89’u kontrol edildi.
Bölgelerin nüfusları sırasıyla 23, 42 ve 80 bin.
Kontrol edildi ifadesi, yangının söndürüldüğü anlamına gelmiyor. İtfaiyeciler bölgedeki yangını bir kontrol hattıyla çevrelediğinde, yani yangının yayılması artık engellendiğinde, kontrol edildi deniyor. Aslında tehlike devam ediyor.
Yangını benzin gibi körükleyen Santa Ana rüzgarları nedir?
Santa Ana rüzgarları California’nın güneyinde, sıklıkla kış aylarında görülüyor.
Geçmişte de bölgedeki birçok yangını körüklemişti.
Bu rüzgarlarda nem oranı tek haneye düşüyor ve enikonu kuruyan bitki örtüsü kolayca tutuşuyor. Santa Ana rüzgarları, ‘şeytan rüzgarları’ diye de anılıyor.
7 Ocak’ta saatte 160 kilometre hıza ulaşan bu rüzgarlar iki gün sonra nispeten durulmuşsa da, yetkililer, çarşamba akşamına kadar tekrar şiddetleneceğini söylüyor.
En kuvvetli rüzgarlar, bugün bekleniyor.
Los Angeles’taki yangın niye durdurulamıyor?
‘Şeytan rüzgarları’na bir de kuru hava eklenince itfaiyeciler yangının önünü alamadı.
Ekstrem hava koşulları ise helikopterlerin alçak uçuş yapmasını engelliyor. Nitekim geçen salı (7 Ocak), çok şiddetli rüzgarlar nedeniyle yangın söndürme helikopterleri geçici olarak yere indirildi.
Bir başka engel, su yetersizliği. Kuraklıktan muzdarip Los Angeles kentinde su teminindeki yetersizlik itfaiyecilerin işini bir hayli zorlaştırdı.
Sözgelimi, yangının sürdüğü Pacific Palisades’te 8 Ocak sabahı su bitti. Su depolarının sıfırı tükettiğini açıklayan şehrin Su ve Elektrik Dairesi başkanı, ‘‘Sistemi çok zorladık’’ dedi: ‘‘15 saat boyunca normal talebin dört katı karşılanınca tabii su basıncı düştü.’’
Bölgede kaç itfaiyeci var?
California ve sekiz eyaletten toplam 14 bin itfaiyeci görev başında. Buna Kanada ve Meksika’dan gelenler de dahil.
Ayrıca yangınlara müdahale kapsamında bölgeye bin 400 itfaiye aracı ve 84 uçak sevk edildi.
Sigorta şirketleri de mi ‘yandı?’
12 bini aşkın binanın zarar gördüğü kentte, yüksek mülk değerleri nedeniyle sigortalı zararlar milyarlarca dolarlık bir kayba yol açabilir.
Nitekim Allstate, Chubb ve Travelers gibi büyük sigorta şirketlerinin hisseleri sert düştü.
California Sigorta Yetkilisi Ricardo Lara’ysa yangında evini kaybedenlere müjdeyi verdi. Lara, sigorta şirketlerinin poliçe iptalinin ve yenileme reddinin bir yıllığına yasaklandığını açıkladı.
Hangi ünlülerin evi yandı?
Yangınlar sebebiyle evini terk edenlerin arasında birçok Hollywood yıldızı var. Kimi yangınların bir türlü önünü alamayan eyalet yönetimine tepki gösterirken, kimi hala sessizliğini koruyor.
Oyuncu Anthony Hopkins’in Pacific Palisades’teki evi tamamen yandı. Oscar ödüllü oyuncu bundan önce aynı mahalledeki bir malikanede 25 yıl yaşamıştı.
ABD’li oyuncu Ben Affleck, tahliye edilenler arasındaydı.
‘Once Upon a Time in America’ (Bir Zamanlar Amerika’da) filminin yıldızı James Woods ise yangın sırasında X’e koşanlardandı. Evine doğru yaklaşan yangını videoya çeken Woods, apar topar kaçtığını duyurmuştu: ‘‘Gidiyorum. Umarım herkes bölgeyi sağ salim terk edebilir.’’
Oyuncu Jeff Bridges de aile evinden oldu. Pasifik Okyanusu’na nazır dört odalı konut, Pacific Palisades yangınında küle döndü.
Saatte 160 kilometre hıza ulaşan yangınlar, Filistinli model Bella Hadid’in çocukluk evini yaktı. Instagram’ın yolunu tutan Hadid, ‘‘Çocukluk odam’’ notuyla bir fotoğraf paylaştı.
Moda ikonu Paris Hilton’ın sahil kenarındaki mülkü, moloz yığınına döndü. Üstelik evinin yangında yanışını seyrederken Instagram’dan canlı yayın yaptı. Hilton yangını, milyonlar Hilton’ı izledi.
Evinin son halini Instagram’dan paylaşan Hilton, ‘‘Üzüntüm kelimelerle anlatılamaz’’ diye yazdı.
14,5 milyon dolarlık (yaklaşık 514 milyon lira) evi yanan oyuncu Mel Gibson ise Fox News televizyonuna konuştu.
Gibson, ‘korkunç teoriler’ üretebileceğini fakat bunun yerine yangın söndürmede ortaya çıkan ‘su eksikliğini’ belirtmenin daha uygun olacağını söyledi.