İklim değişikliğiyle şiddetlenen aşırı hava olayları hamilelik süreçlerini çeşitli yönlerden etkiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) ‘Anne, Yenidoğan ve Çocuk Sağlığını İklim Değişikliğinin Etkilerinden Korumak’ raporuna göre birçok farklı bölgede hamilelik süreci açık havada su taşıma, tarım faaliyetinde bulunma, yemek pişirme gibi işler nedeniyle aşırı sıcaklar ve sineklerin taşıdığı hastalıklar karşısında savunmasız kalabiliyor.
Bu durum gebelik diyabeti, hipertansif bozukluklar, erken doğum ve düşük gibi sorunlara neden olabiliyor. Ayrıca hamileler iklim değişikliğinin olumsuz etkisi sonucu yetersiz beslenme, su ve hijyen eksikliğiyle psikolojik travmalar yaşayabiliyor.
Ayrıca orman yangınları da hamileliği etkliyor. Avustralya Monash Üniversitesi’nin çalışmasına göre gebelik döneminde orman yangını kaynaklı ince partikül madde etkisiyle hamilelerin yüzde 14,3’ü erken doğum, yüzde 8,04’üyse düşük ağırlıkta doğum yaptı.
Ege Üniversitesi Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Renginar Öztürk Dönmez, iklim değişikliği karşısında özellikle gebeler ve yeni doğanların daha savunmasız olduğunu söyledi.
Anne sağlığı açısından hamilelik sürecinde gebelik şekeri, gebelikte tansiyon yüksekliği ve gebelik zehirlenmesi gibi vakaların artmasında küresel ısınmanın etkilerinin olduğunu belirten Dönmez, “Küresel ısınmanın bebek sağlığı üzerindeki etkileri arasında erken doğum, düşük doğum ağırlığı, ölü doğum ve yarık damak, yarık dudakla doğum gibi konjenital anomaliler gösterilebilir” dedi.
Gebelik döneminde, kadınlarda vücut sıcaklığını düzenleme mekanizması olan termoregülasyon yeteneğini (vücut sıcaklığını belirli sınırlar içinde tutma yeteneği) azaltan fizyolojik ve anatomik değişimler meydana geldiğini anlatan Dönmez şöyle konuştu: “Yurt dışında yürütülen çalışmalarda gebelik sırasında çevresel sıcaklık arttıkça gebelerde şeker hastalığının, hipertansiyonun ve gebelik zehirlenmesi oranının da arttığı belirlenmiştir.”
Hamilelik sürecinde iklim krizinin olumsuzluklarından korunmak için alınması gereken önlemler şöyle:
- Tüketilen gıdalarda temizlik kontrolü
- Yeterli sıvı alınması
- Yeterli hareket edilmesi
- Düzenli sağlık kontrolü