İhracat gelirlerinin yüzde 25’inin Merkez Bankası’na satılmasını zorunlu kılan düzenlemenin ardından, ihracatçı birlikleri dün Merkez Bankası Şahap Kavcıoğlu ile bir araya gelirken, ihracatçıların söz konusu yüzde 25’lik kısımla ilgili kur garantisi beklentisi karşılık bulmadı.
Reuters ajansına konuşan ihracatçılar toplantıda, döviz hamlesinin rezervleri artırmak için uygulamaya konduğu ve bir süre sonra eski düzene dönüleceği izlenimi edindiklerini aktardı.
İhracatçıların Reuters’a verdiği bilgiye göre, Kavcıoğlu, bundan sonra kurda büyük volatiliteler beklemediklerini ve TL’nin istikrarlı seyredeceğini belirterek, ihracatçıların endişe etmelerine gerek olmadığı vurgusu yaptı.
Edinilen bilgiye göre Kavcıoğlu, ihracatçıların son bir aydır Eximbank ve reeskont kredilerine erişimde sıkıntı yaşandığına işaret etmeleri üzerine bu kanallara kaynak aktarılacağı ve ihracatçıya rahatlama sağlanacağı bilgisini verdi.
Merkez Bankası, Reuters’ın toplantıya ilişkin sorusunaysa yorum yapmadı.
Merkez Bankası’nın önceki gün devreye aldığı uygulamayla ihracatçının döviz gelirinin yüze 25’ini MB’ye satması zorunlu kılınmıştı.
Bu durum, Merkez Bankası’na satılacak yüzde 25’lik kısmı ihtiyaç duymaları halinde piyasadan tekrar satın almak isteyen ihracatçıların kur kaynaklı kayıp yaşama riskine karşı kur garantisi sağlanması talebini beraberinde getirmişti.
Ayrıca ihracatçılar talimattaki bazı noktaların net olmadığını ve uygulama açısından gri alanlar yarattığına işaret etmişti.
Söz konusu gelişmelerin ardından TİM bünyesindeki ihracatçı birlik temsilcileri dün MB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile online olarak bir araya gelmişti.
Toplantıya katılan ihracatçılardan biri Reuters’a şu değerlendirmelerde bulundu: “Birtakım anlayamadığımız, açık olmayan, şüpheli bulduğumuz ya da işleyişte sıkıntı yaşayabileceğimiz noktalar vardı. MB başkanından onların cevaplarını aldık. Bizi tatmin edici bir toplantı oldu. TL’ye dönecek yüzde 25’lik kısımla yeniden döviz almak istendiğinde kur farkı nedeniyle ufak tefek kayıplar olabilir. Ancak çok büyük, rahatsız edici bir şey olmayacağı belirtildi. Merkez Bankası’nın kaynaklarını güçlendirmesi lazım ki, ihracatçılara reeskont kredileri veya çeşitli destekler verilebilsin. O açıdan bakıldığında büyük ölçüde anlaştık.”
Bir diğer ihracatçı kaynak ise şunları söyledi: “MB’ye satılacak yüzde 25’lik kısım için kur garantisi tarzı bir enstrüman olabilir mi diye bir beklenti vardı. Ancak sayın Kavcıoğlu’ndan ‘kurda bir dengelenme bekliyoruz, artık yüksek volatilite olmayacak. Alış satışlarda büyük bir kaybınız olmaz’ şeklinde bir değerlendirme geldi. Dövizle ilgili bir sıkıntı yaşamayacağımız söylendi. Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini artırmak adına alınan bir önlem gibi görünüyor.”
Üçüncü bir kaynağın değerlendirmeleri ise şöyle: “Tahmin ediyorum geçici bir durum. Merkez Bankası’nın dövizlerini artırmak için yapılıyor. Birkaç ay sonra değiştirirler gibi geliyor. Türkiye’deki ihracat yüzde 75-80 ithalatla dönüyor. İhracatçı TL’ye dönen yüzde 25’lik kısım ile gidip yine döviz satın alacak. Ama alışla satış arasındaki farktan etkileneceğiz. Herhalde rezervlerini artırdıktan sonra uygulamayı bırakırlar diye düşünüyorum.”
Öte yandan, toplantıda ihracatçıların son dönemde krediye erişimde yaşadığı sıkıntıların da dile getirildiği, Kavcıoğlu’nun ise Eximbank ve reeskont kredilerine yeni kaynak aktarılacağını belirttiği ifade edildi.
Kaynaklardan biri konuyla ilgili şunları söyledi: “Kavcıoğlu müjdeler de verdi. Reeskont kredilerine ciddi anlamda kaynaklar aktarılacağını, bunun ihracatçıya mutlaka rahatlık getireceğini… Çünkü kredilerde 12’nci aydan itibaren biraz sıkılaşma vardı. Eximbank kaynaklarından ve çeşitli bankalardan kredi talepleri rahat karşılanamıyordu. Birtakım kaynakların ayrıldığını, bu kanalların biraz daha açılacağı ifade etti. Eximbank ve reeskont kredilerinin cazip olduğu gerçek. Ama yeteri kadar kredi olmadığı yönünde sıkıntılarımız vardı. Şimdi bunların belli kaynaklar aktarılarak artırılacağı yönünde görüş bildirdiler.”
MB’ye döviz satış zorunluluğu sonrası ihracatçı kur garantisi istiyor
İhracat döviz gelirinin yüzde 25’i Merkez Bankası’na satılacak