Merkez Bankası’nın (MB) bugün devreye aldığı uygulama talimatına göre ihracat döviz gelirinin dolar, avro ve sterlin cinsi olanların ihracat bedelinin yüzde 25’i düzenlendiği tarihteki işlem kuru üzerinden MB’ye satılacak.
MB’nin bugün internet sitesinde yayımlanan ‘İhracat Genelgesinin Ek 1’inci Maddesi Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na Yapılacak Döviz Satışına İlişkin Uygulama Talimatı’na göre İhracat Bedeli Kabul Belgesine (İBKB) veya döviz alım belgesine (DAB) bağlanan ihracat bedelinin yüzde 25’i düzenlendiği tarihteki işlem kuru üzerinden TCMB’ye satılmak üzere belgeyi düzenleyen bankaya satılacak.
MB talimatının kapsamı ihracat genelgesine göre dolar, avro ve sterlin İBKB veya DAB’a bağlanan ihracat bedeli dövizler bu olarak belirlendi. Uygulamada ise bankalar nezdinde Merkez Bankası adına dolar, avro ve sterlin hesaplar açılacak ve MB’nin bu talimatı kapsamında satın aldığı dövizler saat 17.00’ye kadar TCMB’ye bildirilerek toplu bir şekilde söz konusu hesaplara aktarılacak.
Reuters’a konuşan Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, şunları söyledi: “Bugün TCMB tarafından yayınlanan uygulama tebliğine göre; Merkez bankası ihracatçılar ödemeleri dolar, avro veya pound olarak aldığı sürece mal ihracatından elde edilen tüm gelirin yüzde 25’ini satın alacaktır. Bu kapsamda, ihracatçıların elde ettikleri gelirlerin bir kısmının lira cinsinden tutulması ve Merkez Bankası rezervlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.”
Erkan, “Genelge kapsamındaki temel amacı TCMB rezervlerini ihracatçıların döviz gelirleri üzerinden takviye etmek ve ihracatçıların döviz girdilerini liraya çevirmelerini sağlamak olarak anlıyoruz” dedi.
‘MB döviz satmayacaksa büyük bir rezerv birikimi demek‘
Bir bankanın döviz masası işlemcisi ise şunları ifade etti: “İhracat döviz gelirinin ilk etapta yüzde 25’inin TCMB tarafından satın alınacağını anlıyoruz. Firma açısından bakarsak MB’ye satıştan sonra piyasadan geri almasına ilişkin bir engel görünmüyor ki bu kısım önemli.
Şu aşamada ihracattan elde edilen ilgili döviz girdisi piyasada döviz arzı ya da ithalat ödemeleri olarak zaten kullanılıyor. Dolayısıyla piyasadan ciddi bir döviz arzı azalmış olacak buna karşılık ise bu kaynağın yüzde 25’inin MB’ye gitmesi eğer MB piyasada döviz satmayacaksa büyük bir rezerv birikimi demek.”
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından bugün açıklanan verilere göre ihracat 2021 yılını yüzde 32.9 artışla 225.368 milyar dolarla tamamladı.
Öte yandan uygulama talimatına göre değişiklikler bugünden itibaren yürürlüğe girecek ve talimatı MB Başkanı yürütecek.