Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, HDP’nin eski eş başkanı Selahattin Demirtaş ve işadamı Osman Kavala’nın tahliye edilmesi yönündeki kararını yinelerken, aralık ayını bekleme kararı aldı.
Bakanlar komitesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 1417 gündür tutuklu bulunan Kavala’nın tahliye edilmesi yönündeki kararının uygulanmaması nedeniyle Türkiye’ye ihlal prosedürünün uygulanabileceğini açıklamıştı.
Komitenin bugün yayınlanan geçici kararlarında, Kavala ile Demirtaş için bir kez daha tahliye talebi dile getirildi.
Kararda, Kavala’nın 30 Kasım-2 Aralık tarihlerindeki toplantıya kadar serbest bırakılmaması durumunda, Türkiye hakkında yasal süreç başlama niyetinin resmi olarak bildirileceği kaydedildi.
Öte yandan Demirtaş için de Türkiye’nin komiteye 30 Eylül’e kadar genel tedbirler hakkında bilgi vermesi yönünde karar alındı.
Yine, Demirtaş’ın kasım ayı sonundaki toplantıya kadar serbest kalmaması durumunda davanın incelenmesine karar verileceği de belirtildi.
Demirtaş’ın avukatlarından açıklama
Demirtaş’ın avukatları Mahsuni Karaman, Benan Molu ve Ramazan Demir, kararın ardından yazılı açıklama yayınlayarak müvekkillerinin tahliyesini talep etti.
Açıklama şöyle:
“Bilindiği üzere müvekkilimiz, önceki dönem HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, 4 Kasım 2016’dan bu yana Edirne F Tipi Cezaevinde tutukludur. Sayın Demirtaş, serbest kalmak üzereyken Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının uygulanmasının imkansız kılınması amacıyla 20 Eylül 2019 tarihinde ikinci kez tutuklanmıştır. Sayın Demirtaş’ın hukuka aykırı bir şekilde, siyasi sebeplerle yeniden tutuklanmasına ilişkin bu karara karşı 7 Kasım 2019 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunulmuş, Anayasa Mahkemesi’nin aradan geçen iki yıla yakın sürede bugüne kadar hâlâ karar vermemesi nedeniyle 2 Mart 2020 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurulmuştur. Bu başvuruda, diğer başvurularımızdan farklı olarak ilk kez, başta Anayasa Mahkemesi olmak üzere, Sayın Demirtaş için Türkiye’de iç hukuk yollarının etkili olmadığına dair bir karar verilmesi de talep edilmiştir.
İnsan Hakları Mahkemesi, müvekkilimiz Demirtaş’ın yeniden tutuklanmasının özgürlük ve güvenlik hakkını, ifade özgürlüğünü ihlal edip etmediği, bu tutukluluğun müvekkilimizi susturma ve cezalandırma amacı taşıyıp taşımadığı konularında Hükümetten savunma istemiştir. Ayrıca İnsan Hakları Mahkemesi, ilk kez, Anayasa Mahkemesi’ne, bireysel başvuru yolunun müvekkilimiz Demirtaş’ın başvurusu özelinde tüketilmesi gereken etkili bir iç hukuk yolu olup olmadığını sormuştur.
Hükümetin 19 Temmuz 2021 tarihinde tarafımıza gönderilen savunmalarına karşı cevaplarımızı 16 Eylül 2021 tarihinde Mahkemeye göndermiş bulunmaktayız.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden; Anayasa Mahkemesi’ne Sayın Demirtaş ile ilgili yapılan ve kendisinin serbest kalmasını sağlayabilecek bireysel başvuruların, özellikle de 2013 yılında yaptığı bir konuşma nedeniyle örgüt propagandası yapma suçundan Sayın Demirtaş’a verilen ve 26 Nisan 2021 tarihinde Yargıtay tarafından onanan dört yıl sekiz aylık hapis cezası kararına ve 22 Aralık 2020 tarihli AİHM Büyük Daire kararının uygulanmamasına karşı yaptığımız iki bireysel başvurunun Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlanmamasını dikkate alarak, Anayasa Mahkemesi’nin başvurucu için etkili bir yol olmadığına karar vermesini talep ediyoruz.
Bunun yanı sıra, Sayın Demirtaş’ın muhalif bir milletvekili olarak yaptığı, siyasi ifade özgürlüğü kapsamında kalan açıklamaları nedeniyle, somut bir delil olmadan ve siyaset sahnesinden silinmek amacıyla tutuklandığını ve tutukluluk halinin devam ettirildiğini tespit etmesini bekliyoruz.
Bugün ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından müvekkilimiz Demirtaş’ın serbest bırakılması yönünde bir karar daha verilmiştir. Bakanlar Komitesi, Sayın Demirtaş’ın serbest bırakılması ve siyasi ifade özgürlüğünü kullandığı için hakkında verilen mahkumiyet kararlarının bozulması da dahil olmak üzere, Sayın Demirtaş’ı cezaevinde tutmayı ve siyaset sahnesinden silmeyi amaçlayan bütün olumsuz yaptırımların sonuçlarının ortadan kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.
Anayasanın 90. maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 46. maddesi uyarınca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ve Bakanlar Komitesi’nin kesin ve bağlayıcı olan kararlarının uygulanmasını ve Selahattin Demirtaş’ın derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz.”