Yılın üçüncü ayı itibariyle açlık sınırının ciddi şekilde altına inen asgari ücret için ikinci kez zam tartışmaları gündemde.
Konuyla ilgili önceden olumlu mesajlar veren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın perşembe günkü açıklamaları öncekilerden biraz farklı.
Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’se baştan beri isteksiz.
Asgari ücret bu yılın başında yüzde 50’lik zamla 2 bin 825 liradan 4 bin 253 liraya çıkarılmıştı.
Ancak şubat ayı itibarıyla resmi enflasyon yüzde 54,44’e kadar geldi. Enflasyon nedeniyle mart ayı itibarıyla asgari ücret açlık sınırının 675 lira altında.
Türk-İş’e göre martta açlık sınırı 4 bin 928, yoksulluk sınırı 16 bin 52 lira. Mutfak enflasyonuysa yıllık yüzde 76’yı geçti.
AKP kulislerinden daha önce asgari ücretin temmuzda 850 TL’lik zamla 5 bin 100 TL’ye çıkarılacağı basına yansımıştı.
Türkiye’de asgari ücret artışı 2016 yılına dek yılda iki kez yapılıyordu.
Erdoğan’ın mesajlarındaki değişim
12 Ocak
Erdoğan, 12 Ocak’ta AKP’nin grup toplantısında şu ifadeleri kullanmıştı: “Önümüzdeki temmuz ayında enflasyon gerçekleşmesine ve şartlara bakarak gerekirse çalışanlarımızın durumlarını yeniden değerlendireceğiz.”
25 Mart
Erdoğan’ın asgari ücretle ilgili 25 Mart’ta yaptığı açıklama şöyleydi: “Yıl ortasına geldiğimiz zaman çalışma ve sosyal güvenlik bakanım önüme mevcut durumu getirir. Yıl ortasında böyle bir değerlendirme gerektiğinde biz kesinlikle vatandaşımızdan, hele hele işçimizden böyle bir şeyi esirgemeyiz. Veren el alan elden hayırlıdır.“
31 Mart
Erdoğan bugünkü mesajındaysa çok daha temkinliydi: “Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız veya yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi doğru bulmam. Asgari ücreti tespit için bir komisyon var. Her sene toplanıyor. Dolayısıyla da bunun vakti aralıktır. Vakti geldiğinde de asgari ücretle sorumlu olan sendikalar ve çalışma bakanlığım otururlar konuşurlar, adımı atarız. Durum bu. Olağanüstü bir gelişme olduğu zaman biz bunlara da kapalı değiliz.“
AKP’de ayrıca grup başkanvekili Cahit Özkan ve Cumhurbaşkanlığı ekonomi politikaları Üyesi Nihat Zeybekci’den ikinci zamma ilişkin olumlu mesajlar gelmişti.
Bakan isteksiz ama tutarlı
Çalışma bakanı Bilgin’se tartışmalarının başından beri ikinci zamma mesafeli.
Bakan Bilgin, ikinci zam için bugün kısa ve net konuştu: “Asgari ücrette net zam yapıldı, gündemimizde böyle bir şey yok.”
Bilgin önceki haftaki mesajlarındaysa ”Tartışmayı anlamlı bulmuyorum, çok önemli artış yaptık” ve “Olağanüstü şartlar olursa değerlendirilir. Ancak yasal durum aralık ayını gösteriyor” demişti.
Sendikalar ne diyor?
Türk-İş
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, ikinci zam konusunda yaptığı açıklamalarla tepki çekti.
Atalay bu konuda işçinin bir beklenti içine sokulmasını yanlış bulduğunu söyledi: “Biz asgari ücreti haziran ayında hiç görüşmedik. Bunun günü aralık ayı. Aralık ayında taraflar toplanır. Biz konuyu müzakere ederiz. Bakan beye sordum. O da ‘Bunun günü aralık ayı’ dedi. Haziran ayında çağırırlarsa o masaya zevkle, keyifle otururuz. Çağırmazlarsa aralık ayında ne kayıp varsa masaya koyarız. Onu almadan da imza atmayız. Onun için milleti beklenti içine sokmamak lazım.”
DİSK
DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu’ysa asgari ücret komisyonunun derhal toplanması gerektiği görüşünde: “Biz, asgari ücret kaybının derhal giderilmesi gerektiğini belirtiyoruz. Evet, yüzde 50 zam yapıldı ama daha zamlı asgari ücreti almadan eriyip gitti. Hükümet temsilcilerinden, ‘Yasal değişiklik lazım’ açıklamaları duyuyoruz. Bunun önünde yasal hiçbir engel yok. Komisyon toplanmalı. En düşük emekli aylığı da asgari ücret oranına yükseltilmeli.“
