MESUDE ERŞAN
@mesudersan
Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’ne göre kurulan komisyonlarda sözleşmeleri feshedilen İstanbul’da 12, Tekirdağ’da da bir aile hekiminin sözleşmesi yenilendi.
Komisyonlardan sözleşme feshi kararlarının çıkması üzerine, tabip meslek odaları, dernekler ve sendikalar protesto eylemleri yapmıştı.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nin, aslında bir ceza ve infaz yönetmeliği olduğunu ifade etti.
Sağlık ortamının ve hekimliğin farklı bir anlayışla, yeniden inşa edildiğini belirten Fincancı, güvencesizleştirme ve geleceğe dair belirsizliğin de bunun bir parçası olduğunu söyledi.
Hekimlerin ses çıkarmasının engellenmeye çalışıldığını belirten Fincancı, “Sağlık ortamını güvencesizleştirerek yeniden inşada birinci basamak (aile sağlığı merkezleri) çok önemli bir yer tuttu. Bu anlamda en etkili adımlardan biri Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’yle atıldı. Aile hekimleri, sözleşmelerin yenilenmeyebileceği duygusuyla, güvencesiz yaşamak zorunda bırakıldı” dedi.
Başka illerde de sorunlar var
TTB Aile Hekimliği Kol Sekreteri Dr. Sibel Uyan, 1 Temmuz 2021’den itibaren geçerli olan Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nin iptali için yargıya başvurduklarını hatırlattı.
Uyan, yönetmeliğin aile sağlığı merkezi sağlık çalışanlarının iş güvencesini tamamen ortadan kaldırdığını, düşünce açıklama görüş bildirilmeyi yasakladığını, özlük haklarını hukuksuz ve haksız yere kısıtladığını belirtti: “Bizim ‘ceza yönetmeliği’ olarak tanımladığımız haksız ve hukuksuz düzenlemenin iptal edilmesi için yaptığımız açıklamalara kayıtsız kalan sağlık bakanlığı, il sağlık müdürlükleri bünyesinde hukuksuz bir şekilde kurduğu beş kişilik komisyonlarla aile sağlığı merkezleri sağlık çalışanlarının işlerine son vermeye başladı. Şu ana dek öğrenebildiğimiz kadarıyla Hakkâri, Tekirdağ illerinde görevli iki aile hekimi arkadaşımız sözleşmeleri haksız ve hukuksuz bir şekilde yenilenmeyerek işlerinde atılmış oldu. Ceza yönetmeliğinin iş güvencesini tamamen ortadan kaldırdığını gördük.”
‘Telefonla tehdit ediyorlar’
Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği, yargılama ve yürütme gücünü komisyonlara veriyor. Yönetmeliği göre, beş ve daha fazla kez ihtar puanı verilmesi veya toplamda 150 ve üzerinde ihtar puanına ulaşılması halinde müdürlükçe komisyon oluşturularak değerlendirme yapıyor. Değerlendirmeyi yapan komisyon, yeniden sözleşme imzalanmasına veya sözleşmenin yenilenmemesine karar verebiliyor. Aile sağlığı çalışanları için verilecek kararlarda aile hekiminin görüşü de alınıyor.
Komisyon üyelerinin ve il sağlık müdürlerinin, aile sağlığı merkezi çalışanlarını telefonla aradığını ve sözleşme feshiyle tehdit ettiğini anlatan Uyan, şöyle konuştu: “30 Haziran 2021 öncesine ait verilen ve henüz yargı tarafından kesinleşmemiş ceza puanları yeni yönetmeliğin hukuksuz maddesine göre işletilerek sözleşmeler yenilenmedi. Bu sağlık bakanlığının, akılcı ilaç kullanımı ve gereksiz ilaç tüketimini önlemeye yönelik kampanyasıyla da çelişiyor. Dosyalarda, hastaların ilaç yazdırma dayatmalarına karşı ‘gereksiz ilaç yazmama‘ tavrını gösteren hekimlerin mesleki bağımsızlığını zedeleyen cezalar mevcut. Bu ve başka sözleşme yenilememe örnekleri oldukça rahatsız edici.”
İstanbul’da 35 aile hekimi komisyona girdi
Diken’e konuşan konuşan İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Başkanı Dr. Serkan Özbakış, İstanbul’da 2021 sonunda sözleşmesi biten aile hekimlerinden toplam 35 aile hekiminin komisyonlarda değerlendirilmeye alındığını söyledi.
Bunlardan 12’sinin sözleşmesinin yenilenmemesine karar verildiğini vurgulayan Özbakış, süreci şöyle özetledi: “Komisyon diğer 13 arkadaşımızın sözleşmesinin yenilenmesine karar vermiş, ancak imza attırmamıştı. Geçtiğimiz cuma öğleden sonra sözleşmelerini imzaladılar. Geçtiğimiz pazartesi akşam üstü sözleşmesi feshedilen arkadaşlarımız arandı ve gidip fesih yazılarını almaları istendi. Ancak dün öğleden sonra geri adım atıldı, sözleşmelerin yenilenmesine karar verildi.”
‘Komisyonun iki dudağı arasındayız hala’
Aile hekimlerinin yüzde 85’inin sözleşmesinin 2022 sonunda biteceğini belirten Özbakış, “Aile hekimleri iki yıllık sözleşmeler yapıyor. 2021’de sözleşmesi biten aile hekimi sayısı çok daha düşüktü. Komisyona 35 aile hekimini değerlendirdi. Ceza yönetmeliği ortada olduğu sürece bu sorun sürer. Önümüzdeki yıl bu rakam 300-500 kişi olacak. Sonuçta bu ceza yönetmeliği ortada olduğu sürece her sene bunu yaşayacağız. En başından söylediğimiz gibi bu yönetmeliğin iptal edilmesi gerekiyor. Şu anda kimseyi arkada bırakmadık ama önümüzdeki süreçte 2022 Aralık’ta tekrar komisyona girecek, yine komisyonun iki dudağı arasında olacağız” diye konuştu.