Borsa İstanbul BIST 50 endeksindeki paylara yönelik açığa satışa yukarı adım kuralının ISGYO ve TSKB hisseleri dışında uygulanmayacağı bildirildi.
Açığa satış (short selling), bir yatırımcının işlem esnasında sahip olmadığı bir varlığı, bu varlığın değerinde düşüş beklentisiyle satmasına deniyor. Söz konusu varlık vadesi gelince teslim ediliyor, varlığın iki işlem arasındaki değer farkıyla kar veya zarar ediliyor.
Yukarı adım ise açığa satışta uygulanan kurallardan biri. Bunda hissenin son fiyatı bir önceki fiyattan daha yüksekse açığa satış son fiyat seviyesinden yapılabiliyor. Yukarı adım kuralı, açığa satış nedeniyle hisse senetlerindeki düşüşleri azaltan bir önlem olarak kullanılıyor.
12 Eylül’de banka hisseleri öncülüğünde başlayan düşüş sonrası Borsa İstanbul’da bütün paylar için 14 Eylül ile 4 Ekim arasında açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralı uygulanmıştı.
Borsa İstanbul’un bugünkü açıklaması şöyle: ”Mevcut durumda açığa satış yapılabilen BIST 50 Endeksinde yer alan paylarda 14/09/2022 ile 04/10/2022 tarihleri arasında uygulanan yukarı adım kuralı, 05/10/2022 tarihinden itibaren İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (ISGYO) ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. (TSKB) payları dışında uygulanmayacaktır. Açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının belirtilen iki payda (ISGYO, TSKB) ikinci bir duyuruya kadar uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.”
Bu iki pay, muhalefetin ‘vurgun’ ve ‘manipülasyon’ olarak nitelendirdiği borsadaki son 70 günlük süreçte sert çıkış yakalayıp sonra inen hisselerden. 12 Eylül’de ISGYO’ya yatırım yapan bir kişi yüzde 47,34 kaybetmişti. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası hisselerine yatırım yapanların kaybıysa yüzde 70’e dayanmıştı.
Nebati borsayı önermişti
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 23 Ağustos’ta “Döviz kuru ve diğer emtialarda dengeli bir seyir var. Getirisi enflasyonun altında. Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul. Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık” diyerek vatandaşlara borsa yatırımı önermişti.
Nebati bu tavsiyesini farklı açıklamalarla da sürdürmüştü.
Ama Nebati’nin son yatırım tavsiyesinden bir gün sonra Borsa İstanbul’da işler tersine dönmüş, bankacılık endeksi, 12 Eylül’den bu yana yüzde 40’a yakın değer kaybetmişti. Borsanın değer kaybetmesiyle Nebati’nin sessizliğe bürünmesi bir oldu.
Borsa operasyonu
İki gün önce, İstanbul merkezli dört ilde, borsada işlem bazlı piyasa dolandırıcılığı yapıldığı iddiası üzerine başlatılan soruşturma kapsamında haklarında soruşturma açılan 10 kişiden beşi tutuklanmıştı.