BERİL KÖSEOĞLU-MÜJGAN HALİS
Mavi Marmara ve Roboski katliamları Türkiye’nin gündeminden düşmezken, Ankara’nın iki vakaya ilişkin ‘tazminat politikası’ndaki tezat dikkat çekiyor. Zira İsrail’in Mavi Marmara’da öldürdüğü dokuz Türkiye vatandaşıyla, Roboski’de TSK tarafından öldürülen 34 Türkiye vatandaşı için ‘uygun görülen’ tazminat arasında dağlar kadar fark var.
İsrail’den en az 20 milyon dolar isteniyor
İsrail askerlerinin 31 Mayıs 2010’da Gazze’ye yardım götüren Mavi Marmara gemisinde yaptığı katliama ilişkin tazminat yeniden hız kazandı; Haaretz’e göre İsrail en son, öldürülen dokuz Türkiye vatandaşının ailelerine ve baskında yaralanan yaklaşık 60 kişiye toplam 20 milyon dolar tazminat önerdi. Habere göre, Türkiye esasında çok daha fazlasını istiyordu fakat talep en son 30 milyon dolara düşürüldü.
Roboski’ye 1 milyon 827 dolar
Para değil adil yargılama isteyen Roboskili ailelerse Ankara’dan gönderilen tazminata dokunmadı. Fakat hükümetin İsrail’den talep ettiği miktarla Roboski’ye gönderdiği arasındaki uçurum kayda değer… Zira devlet, 28 Aralık 2011’deki katliamda öldürülen 34 silahsız sivilin ailelerinin hesabına 123 bin TL yatırdı. Yani toplamda 4 milyon 182 bin TL (1 milyon 837 bin 675 bin dolar). Bu, Türkiye’nin İsrail’den istediği tazminatın yaklaşık 15’te birine tekabül ediyor…
İsrail’den özür istendi, Roboski’ye zulüm sürdü
Öte yandan, İsrail’le ilişlilerin normalleşmesi için özür dilenmesini şart koşmuş olan Ankara, Roboski katliamı için özür dilemedi. Aksine, askeri savcılıktan takipsizlik kararı çıktı; bu kararı protesto etmek için katliamın yapıldığı sınır bölgesine yürüyenlere gaz sıkıldı. 19 Ocak gününde de, ailelerin evlerine şafak vaktinde baskın düzenlendi.
Avukat Aktar’a göre Türkiye ‘ilişki parası’ istiyor
Diyarbakır Barosu eski başkanı, Roboski davası müdahil avukatlarında Emin Aktar’a göre, “Türkiye, bu rakamı telaffuz ederek İsrail’e diyor ki, ‘Seninle ilişki kurmam için bunu ödeyeceksin’. Ne Türkiye’deki tazminat bedelleri, ne de AİHM’de görülen tazminat davalarında böyle bir rakam şu ana kadar görülmedi. Şimdiye kadar verilen en yüksek rakamın da 100 bin euro olduğunu biliyorum.”
BDP’li Kaplan: Devlet, kör, sağır, duyarsız
Milletvekili olmadan önce AİHM’e en fazla dava götüren avukatlardan BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ise ‘değer farkı’nı şöyle yorumladı: “Arada milyon dolar farklar var. Türkiye’de insan yaşamının hele muhalifse, Kürtse devlet nazarında hiç öneminin olmadığını açıkça gösteriyor. Bu da büyük bir adaletsizlik ve öfke doğuruyor. Hiçbir akçe insan yaşamını geri getirmez. Roboski aileleri de intikam değil, adalet istiyor.”
Kaplan sözlerini bir ‘detay’a dikkat çekerek noktaladı: “Bu iki vaka arasında şu detaya dikkat çekmek lazım: Bunlar İsrail ile Türkiye arasında devlet menfaatleri gereği yapılıyor. Ama kendi yurttaşını öldüren olayda devlet kör, sağır, duyarsız.”