Sivil toplum ve insan hakları aktivisti Osman Kavala’nın yeniden yargılanma talebinin reddedilmesinin ardından tek umut Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) vereceği karar.
13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi bugün açıkladığı ret kararında, yeniden yargılama için gerek koşullardan biri olarak bu yönde verilecek bir AİHM hükmünü işaret etti.
Kararda şöyle deniyor:
“Kesinleşen bir hükümle sonuçlanmış bir dava, ceza hükmü, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme’nin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verilmişse ve hükmün bu aykırılığa dayandığı AİHM’in kesinleşmiş kararıyla tespit edilirse hükümlü lehine olarak tekrar görülür.”
AİHM karar için yanıt bekliyor
AİHM, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 10 Aralık 2019’da, Kavala’nın ‘derhal salıverilmesi’ne karar vermişti. Ancak bu karar, Kavala’nın Gezi eylemleri kapsamında işlediği öne sürülen ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçlamasıyla yargılandığı ve 18 Şubat 2020’de beraat ettiği davaya ilişkin verilmişti.
Kavala şu an darbe girişimi kapsamında ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçlamasından hükümlü. Hüküm, 25 Nisan 2022’de verilmiş, 28 Eylül 2023’te Yargıtay’ca onanmıştı. AİHM henüz bu davayla ilgili karar sürecinde.
AİHM son olarak 18 Ocak 2024’te Kavala’nın ikinci başvurusuna öncelik verdiğini, 21 Mart 2024’te Türk hükümetine ilettiğini ve 16 Temmuz 2024’e dek savunma istediğini duyurmuştu.
Dolayısıyla, Kavala’nın olası yeniden yargılanma, beraat ve tahliyesi için tek umut, AİHM’in hükümetin yanıtını okuduktan sonra vereceği karar.
Kavala bugün itibariyle 2 bin 388 gündür hapiste.
Ne olmuştu?
Kavala, Gezi eyemleri kapsamında ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçlamasıyla yürütülen davanın 18 Şubat 2020’de görülen altıncı duruşmasında beraat etti ve tahliyesine karar verildi.
Ancak hemen ardından İstanbul başsavcılığı Kavala hakkında darbe girişimi bağlamında ‘anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçlamasıyla yürütülen davada gözaltı kararı bulunduğunu duyurdu. Tahliyesi beklenen işadamı gözaltına alındı. Oysa Kavala için Ekim 2019’da bu soruşturmada tahliye kararı verilmişti. Buna rağmen Kavala 19 Şubat 2020’de yeniden tutuklandı. Kavala 9 Mart’ta 2020’de de aynı dava kapsamında bu kez ‘siyasal veya askeri casusluk’ suçlamasıyla tutuklandı.
İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi, 25 Nisan 2022’de Kavala’ya darbe girişimi kapsamında ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ten ağırlaştırılmış müebbet cezası verdi. Mahkeme heyetinden bir üye hakim karşı oy kullandı.
28 Aralık 2022’de istinaf başvurusunu değerlendiren İstanbul bölge adliye mahkemesi, Kavala’nın cezasını ‘hukuka uygun’ buldu.
Yargıtay, 28 Eylül 2023’te Kavala’nın cezasını onadı.