İsrail’le varılan anlaşma uyarınca Türkiye Gazze Şeridi’ne uygulanan ablukanın kaldırılması koşulundan vazgeçtiği gibi Mavi Marmara baskınına katılan İsrail askerlerine yönelik dava açılamayacağına dair bir yasa da çıkarmak zorunda.
Foto: Reuters
2010 yılındaki Mavi Marmara baskınının ardından kopan ilişkilerin yeniden kurulabilmesi için Gazze ablukasının kalkması Türkiye’nin üç temel şartlarından biriydi. Diğer şartlar, özür dilenmesi ve tazminat ödenmesiydi.
Başbakan Binali Yıldırım, dün varılan anlaşmaya ilişkin bugünkü açıklamasında Mavi Marmara’da hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat ödeneceğini ve İsrail’in Gazze’ye uyguladığı abluka kapsasındaki ‘ambargonun büyük ölçüde kalkmış olacağını’ söylemişti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Yıldırım’ın aksine, Gazze’ye yönelik ablukada bir değişim olmayacağını, Norveç gibi ülkeler Gazze’ye nasıl yardım ulaştırabiliyorlarsa Türkiye’nin de bunu yapabileceğini belirtmişti.
Haaretz yazdı
İsrail’in saygın gazetelerinden Haaretz’in müzakerelerde de yer alan üst düzey bir yetkiliye dayanarak aktardığına göre anlaşmanın temel maddeleri şöyle:
1. Türkiye 2010 yılında gerçekleşen Mavi Marmara baskınına katılan İsrail askerlerine yönelik dava açamayacağına dair bir yasa hazırlayacak.
2. İsrail Mavi Marmara baskınında yaşamını yitiren ya da yaralanan Türk vatandaşlarının ailelerine iletilmek üzere 20 milyon dolar transfer edecek. Ancak bu para, 1’inci maddede bahsi geçen yasa çıktığı takdirde gönderilecek. Bu iki yıl önce üzerinde uzlaşılan miktardı ve değişmedi.
3. Türkiye Gazze şeridi üzerindeki deniz ablukasının kaldırılması koşulundan vazgeçti; dahası bölgeye herhangi bir insani yardım gönderirken İsrail’in Aşdod limanını kullanmaya razı oldu.
4. İsrail Türkiye’nin Gazze’de gerçekleştireceği hastane, elektrik santralı ya da deniz suyu arıtma tesisi gibi altyapı projelerine izin verecek. İsrail aynı zamanda Aşdod limanı üzerinden girdiği sürece Türkiye’nin Gazze’ye limitsiz insani yardım ulaştırabilmesine de onay verdi.
5. İsrail ile Türkiye ikili ilişkileri karşılıklı olarak normalleştirecek. Diplomatik temsil seviyesi yükseltilecek; Türkiye Tel Aviv’e, İsrail de Ankara’ya yeniden elçi atayacak, diplomasi, istihbarat ve güvenlik konularındaki işbirlikleri üzerindeki bütün kısıtlamalar kaldırılacak.