AYŞEGÜL KASAP
[email protected]
@aysegul_kasap
Tarım ve Orman Bakanlığı, Malatya’nın Darende ilçesinde ‘ikinci Uzungöl vakası’ diye adlandırılabilecek bir projeyi hayata geçirdi.
Projenin adı ‘Aşudu Deresi Dere ve Rekreasyon Alanı Düzenlemesi Projesi.’
İmar planına göre proje, Aşudu Deresi kaynağından başlayarak Tohma Çayı’nı içeren 9,5 km uzunluğundaki doğa harikası bir vadiyi kapsıyor.
Vadinin çevresindeki Nadir, Mehmet Paşa, Sayfiye, Kılıçbağı, Beybağı ve Günpınar mahalleleri projeden doğrudan etkilenecek. Bu nedenle altı mahalle projeye itiraz etti. İtirazları önce reddedildi. Daha sonra Darende Belediyesi projeyi ‘kamuoyu istemediği’ için iptal ettiklerini duyurdu. Ama proje iptal edilmemiş. Bölge halkı bunu muhtarlara gelen ‘kamulaştırma’ yazısıyla öğrendi. Yani iki yıl boyunca belediye tarafından ‘kandırılmışlar.’
Süreç 2016’da başladı
‘Turizm’ vurgusuyla duyurulan proje, Mart 2016’da Malatya Büyükşehir Belediyesi Orman ve Tarım Bakanlığı tarafından hazırlandı.
Proje hazırlandıktan üç yıl sonra derenin içinden geçen altı mahalleden 632 kişi imza topladı ve itiraz dilekçesini belediyeye verdi.
Bu itirazdan bir ay sonra, Malatya Belediye Meclisi askı sürecindeki itirazları reddetti.
2020’deyse Darende Belediyesi projeden vazgeçildiğini duyurdu: “Turizm açısından ilçemizin ön plana çıkmasını sağlayacak Aşudu Deresi Rekreasyon Projemizi kamuoyunun istememesi nedeniyle iptal ettiğimizi bu projeyle ilgili çalışmalarımızı durdurduğumuzu siz değerli hemşerilerimize duyururuz.”
Ama projeden vazgeçilmemiş. Bu gerçekse iki yıl sonra muhtarlara gönderilen ‘kamulaştırılacak taşınmazların tahmini değer tespitleri’ yazısıyla ortaya çıktı.
Yapılaşmaya açıldı
Mart 2022’de alınan encümen kararına göre altı mahalledeki 569 parsel kamulaştırılacak ve yapılaşmaya açılacak.
Proje kapsamında;
- Derenin her iki yanında 5 metre genişlikte yaya yolları yapılacak.
- Yapılaşmanın önü açılacak, butik oteller yapılarak yayla turizmi teşvik edilecek.
- Dere trapez kesitli betonarme kanal şeklinde yapılacak, su tutma noktalarında otomatik şamandıralı su eklüz noktaları olacak.
- Yol boyunca ‘yöresel ürünlerin satılması’ için alışveriş mekanları yapılacak
- Fayton ve akülü araç hizmetleri verilecek
- Parsel kenarlarında dekoratif duvarlar yapılacak.
Bölge halkı proje detaylarından yola çıkarak ikinci bir Uzungöl faciasından kaygılı: “Darende Belediyesi’nin çölde adeta bir vaha olan Aşudu Deresi’ni betona boğacak projesine gönlümüz razı olmuyor.”
Bu kaygıda haklılar çünkü önlerinde Günpınar Şelalesi Tabiat Parkı örneği var. Darende ilçesi sınırları içindeki bu tabiat parkı, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından ‘korunan alanlar’ listesine alındı.
Yani bölge, SİT nitelikli doğal koruma alanı. Ama yasalara rağmen korunmadı, yapılaşmaya açıldı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün sitesinde yer alan bilgiye göre tabiat parkına cam teras yapıldı.
Vatandaşlar vadisini koruyabilmek için Change.org’da bir imza kampanyası başlattı: “Malatya’nın Darende ilçesinde Küçük Tohma Çayı’nın sarp kayaları aşarak yeryüzü cennetine dönüştürdüğü Günpınar Vadisi, Darende Belediyesi’nin suni projesiyle parsel parsel katlediliyor. Her yandan fışkıran sular, yeşilin her tonu, endemik nebat, börtü böcek, dinginlik yok olmak üzere. Size şu an Günpınar Vadisi’nden bildiriyorum. Vadi sakini kargaların çığlıklarını duysanız, üzerine beton dökülecek kar çiçeğinin umutsuzluğunu yaşasanız, baharda güneş yüzü görmeyecek mor menekşe olsanız yanımızda olur, katliama zaten ‘Dur’ dersiniz.”
