BİLAL ÇELİK
bilalcelik@diken.com.tr
@bllcelik_
Beş yıl önceki ‘imar affı’ teklifine bazı milletvekilleri ‘kabul’ oyu verdiği için eleştirilen CHP’nin grup başkanvekili Engin Özkoç Diken’e konuştu.
İmar affı maddesinin ‘torba yasa’ içinde geldiğini ve ‘toplumun yararına’ maddelerin de geçebilmesi için tüm teklife ‘kabul’ oyu verdiklerini söyledi.
Depremlerle birlikte AKP hükümetinin imar barışı düzenlemeleri de yeniden tartışılmaya başladı. İhtilaflı binalar için ‘cüzi bir bedel’ karşılığı ‘af’ sağlayan bir düzenleme en son 2018’de getirilmiş, uygulama dört defa uzatılarak yerel seçim yılı 2019’un sonuna kadar sarkmıştı. Uzmanlar, uygulamanın olası depremlerde can ve mal kaybını en üst düzeye çıkaracağını söylüyordu. Diken, 2018’deki ‘imar affı’ teklifini gündeme getirmişti.
AKP’lilerin Meclis’e sunduğu bu teklif 11 Mayıs 2018’de 217 ‘kabul’, beş ‘ret’ oyuyla geçti. ‘Ret‘ oylarının tamamı HDP’li milletvekilleri Sibel Yiğitalp, Garo Paylan, Ertuğrul Kürkçü, Mehmet Ali Aslan, Aycan İrmez’den geldi. CHP’li vekiller Barış Yarkadaş, Engin Özkoç, Lale Karabıyık, Hüseyin Çamak, Sibel Özdemir, Musa Çam, Hayati Tekin, Kadim Durmaz’sa AKP ve MHP’li diğer milletvekilleriyle ‘kabul’ oyu vermişti.
‘iktidarın taktiği’
CHP milletvekillerinin ‘kabul’ oyu vermesi tepki çekince CHP’li Özkoç’tan ‘torba yasa’ savunması geldi.
Kamu yararı olan maddelerin de geçebilmesi için bu torba yasaya ‘kabul oyu vermek zorunda kaldıklarını’ belirten Özkoç, bunu ‘iktidarın bir taktiği’ olarak tanımladı.
Yasaya şerh de düştüklerini anımsatan Özkoç, Diken’e şöyle konuştu:
*Bizim baştan beri karşı çıktığımız torba yasa bu. Torba yasalarda beş tane iyi bir şey koyuyorlar, bir tane kötü bir şey koyuyorlar. Bu, Genel Kurul’a geldiği zaman, biz ona göre karar alıyoruz. Bazen o beş iyi şeyi reddetmemiz mümkün olmuyor. Çünkü toplumun yararına oluyor.
*Ama kayıtlara şerh düşüyoruz, “Yanlış” diye. Örneğin, bir maddeye karşı çıkıyoruz, yanlıştır ama yararlı olan diğer maddeler için “Evet” veriyoruz.
*Bir de oradaki kurulda bütün arkadaşlarımızı çıkartıyoruz. O maddeye arkadaşlarımızın tamamının oy vermesini bilerek engelliyoruz. Bizim orada sadece sekiz milletvekilimiz olması, “Biz bu karara tepki gösteriyoruz” demek.
*Şimdi o torba yasaya baktığımız zaman genel başkanımızın (Kemal Kılıçdaroğlu) emeklilere bayramlarda iki maaş ikramiye verilmesi talebi de var. Örneğin, o bizim istediğimiz yasa. Yaşlıların maaşlarının yükseltilmesini istediğimiz yasa var. Milyonlarca kişiye istedik biz bunları.
‘Yararlı’ maddeler
Söz konusu torba yasada ‘imar affı’nın yanı sıra şunlar da yer alıyordu:
- Vergi ve prim alacaklarının yeniden yapılandırılması
- Stok affı,
- Yaşlı aylığının 500 liraya çıkarılması
- Emeklilere 1000 lira verilmesi
- Üniversite öğrencilerine okula dönüş için af
- Çiftçilerin işledikleri Hazine arazisini satın alabilmeleri imkanı
- Sultanbeyli’nin imar sorunun çözülmesine yönelik maddeler
CHP depremi hatırlatıp şerh düşmüştü
Meclis tutanaklarında Özkoç’un dikkat çektiği bir konuşma da yer alıyor.
Dönemin CHP Mersin milletvekili Serdal Kuyucuoğlu, Genel Kurul’da söz alarak ‘imar affı’ maddesi hakkında şunları söylemişti:
*Bugüne kadar çıkarılan onlarca imar affıyla kaçak yapılaşmanın yarattığı kendiliğinden büyüme kentlerimizi biçimlendir. Çıkarılan imar afları toplum yararı amacından uzaklaştı, kaçak yapıların yasal hâle getirilip ödüllendirilmesi toplumsal hukuk düzenine ve devlete karşı güvensizlik yarattı.
*İmar affı düzenlemeleri kentlerin sürekli olarak plansız büyümesini körükledi. Ülkemizde şimdiye kadar çıkarılan tüm imar afları, mevcut iktidarların seçim dönemlerinde ekonomik gelir ve oy elde etme amacıyla gündeme getirildi. Bugün de bunlardan birini yaşıyoruz.
*Bugün yapılmak istenen imar affı, bir seçim rüşvetinden başka bir şey değildir. ‘İmar barışı’ adı altında hukuka saygılı yurttaşların cezalandırıldığı ve buna karşın, imar suçu işleyenlerin ödüllendirildiği imar affı bir kez daha gündeme getiriliyor.
*1984 yılında çıkarılan 2981 sayılı ‘İmar Affı Yasası’ sonrası, kaçak yapılaşma daha da arttı ve çevre sorunları büyüdü.
Marmara depremine vurgu
*Ardından yaşanan 1999 Marmara depremleriyle büyük ölçüde imar aflarının yarattığı sağlam olmayan yapı stokunun yıkılmasının ağır bedeli topluma ödetildi. Yapıların hatta mahallelerin yerle bir olması ve yaşanan can kayıpları nedeniyle imar afları bugüne kadar gündemden kaldırılmıştı.
*AKP tarafından seçim sürecinde yasalaştırılmak üzere Meclis gündemine getirilen bu tasarı tepkileri azaltmak amacıyla da ‘imar barışı’ olarak tanıtılmak isteniyor.
*Bugün görüştüğümüz imar affıyla, denetimsiz yapıların, toplumun sağlığını ve can güvenliğini tehlikeye atan bütün kaçak yapıların yasal hâle getirilmesi söz konusu. Bu yasa seçim öncesi verilen bir rüşvettir.