CANAN COŞKUN
canancoskun2@gmail.com
@canancoskun
Anayasa Mahkemesi (AYM), HDP eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun makul süreyi aşması nedeniyle kişi güvenliği ve hürriyeti hakkının ihlal edildiğini tespit etti. Ancak, Demirtaş bu dosyadan Eylül 2019’da tahliye edilip aynı suçlamalarla bir kez daha tutuklandığı için hapisten çıkamıyor.
AYM’nin kararı dün gece Resmi Gazete’de yayınlandı. Kararda, Demirtaş’ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararına rağmen serbest bırakılmadığına değinilmezken, 50 bin lira manevi tazminat ödenmesine ve kararın örneklerinin Demirtaş’ın yargılandığı Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi ve Adalet Bakanlığı’na gönderilmesine hükmedildi.
Demirtaş’ın haksız tutuklamayla ilgili başvurduğu AİHM, 20 Kasım 2018’de HDP’li siyasetçinin serbest bırakılması yönünde karar vermişti. Aynı gün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, karara tepki göstererek “AİHM’in verdiği kararlar bizi bağlamaz. Biz karşı hamlemizi yapar, işi bitiririz” demişti. Demirtaş’ı yargılayan Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi ise 30 Kasım 2018’de Demirtaş’ın tahliye başvurusunu tutukluluğun ölçülü olduğunu belirterek reddetmişti.
Tahliye edilmeyen Demirtaş’ın 2013 Nevruz kutlamasında yaptığı konuşma nedeniyle dört yıl sekiz ay hapis cezasına mahkum edildiği dosya işleme konulmuş ve ceza 4 Aralık 2018’de istinaf mahkemesinden de geçmişti.
Bu sırada AİHM’in kararına hükümet itiraz ettiği için dosyanın Büyük Daire’de görüşülmesine karar verilmişti. Duruşmanın 18 Eylül’de yapılacağı duyurulmuştu.
AİHM Büyük Daire’deki duruşmadan önce Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi, 2 Eylül 2019’daki duruşmada Demirtaş’ın tahliyesine karar vermişti.
AİHM Büyük Daire’de 18 Eylül 2019’da yapılan duruşmada yargıçlar hem Demirtaş’ın avukatlarını hem de Türk hükümetini dinlemişti.
Bu duruşmadan iki gün sonra, 20 Eylül 2019’da Demirtaş ve 4 Kasım 2016’dan bu yana tutuklu bulunan HDP eski eş genel başkanı Figen Yüksekdağ, Ankara başsavcılığının 6-8 Ekim olaylarında sorumlulukları bulunduğu gerekçesiyle başlattığı soruşturma kapsamında bir kez daha tutuklanmıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, aynı gün HDP’yi eleştirerek “Sonuna kadar bu işin takipçisiyiz, takipçisi olacağız. Bunları bırakamayız. Eğer biz bırakırsak ebedi alemde şehitlerimiz bize bunun hesabını sorar. Bu topraklar rastgele topraklar değil” demişti.
‘İkinci tutuklama kararının geçerliliği kalmadı’
AYM’nin son kararı Demirtaş’ın tahliye olduğu dosyadaki tutukluluğuna ilişkin bir karar. Demirtaş’ın avukatlarından Mahsuni Kahraman, konuyla ilgili olarak Twitter hesabından yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bu kararın önemi, 20 Eylül 2019 tarihinde verilen ve hala devam eden ikinci tutukluluğa etkisi olacaktır. AYM bu karar ile 6-8 Ekim olayları nedeniyle Demirtaş’ın 4 Kasım 2016 ile 2 Eylül 2019 tarihleri arasındaki tutukluluğunu makul bulmayıp ihlal kararı verdiğinden ve ikinci tutuklaması da aynı sebebe dayandığından bu ikinci kararın bir geçerliliği kalmamıştır. Kısaca Demirtaş, 6-8 Ekim olayları nedeniyle tutuklu kaldı ve bu kararla da ihlal tespit edildi; ikinci tutuklama aynı sebebe dayandığından derhal buna son verilmelidir.”
