ALTAN SANCAR
altansancar@diken.com.tr
@altansancarr
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali devam ederken, Ankara’nın bu hareketli günlerde bazı adımları ortaya çıkıyor. Montrö Sözleşmesi için kabine toplantısında bir sunum yapılacağı belirtilirken, Ukrayna Büyükelçiliği’nin tweet’inden de rahatsızlık duyulduğu öğrenildi.
İşgal, dördüncü günü geride bıraktı. Bu süreçte Ankara açısından en büyük merak konusu, yaşananların savaş olarak tanımlanıp tanımlanmayacağı ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi kapsamında boğazların durumu oldu.
Harekâtı ilk günlerinde süreci ‘savaş’ olarak adlandırmaktan uzak duran iktidar, pazar gününden itibaren bu tavrında değişikliğe gitti. İlk olarak Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve İletişim Başkanı Fahrettin Altun yaşananlara ‘savaş’ adını verdi. Son olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldığı bir televizyon programında, “Çatışmalar savaşa dönüştü” ifadelerini kullandı.
Savaş tabirinin kullanımıyla Montrö’nün uygulamaya konulacağı tartışmaları güçlenirken, iktidar kaynakları bu konudaki son kararın kabine toplantısında ele alınacağını belirtti. Kabine toplantısında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a ve kabine üyelerini Montrö konulu bir sunum yapılacağı ve olası etkilerin ele alınacağını aktaran kaynaklar, yoruma açık durumlar olduğunu savundu. Kaynaklara göre, boğazların gemi geçişlerine Montrö kapsamında kapanma ihtimali Ankara’da giderek yükseliyor.
Tarafları masada buluşturmak en büyük öncelik
Öte yandan Ankara’da savaşa dair en büyük endişe ise uzaması yönünde. İktidar, savaşın uzaması halinde ‘vekâlet savaşı’ halini alabileceğini, Rusya ve Ukrayna’yla sınırlı kalmayarak geniş bir coğrafyayı etkileyebileceğine inanıyor. Diplomasi alanında birçok ülkenin arabuluculuk için rekabet halinde olduğunu belirten kaynaklara göre, “Tarafları masada buluşturmak en büyük öncelik” halini almış durumda.
Ankara’daki genel eğilimin yaptırımlara katılmama yönünde olduğu ve denge politikasının sürdürüleceği öğrenildi. AKP’lilere göre denge politikası ekonomik açıdan önemli olduğu kadar, güvenlik açısından da gerekli. AKP’li bir vekil, “Sahadaki gerçekleri inkâr etmeden, Rusya’nın yaptığının da kabul edilebilir olmadığını vurgulayarak süreci yöneteceğiz” ifadelerini kullandı.
Ukrayna Büyükelçiliği’nin kaldırılan “İki sene önce İdlib’te Rus askerleri tarafından öldürülen 34 Türk askerinin intikamı Ukrayna’da alındı. İlahi adalet diye bir şey var!” paylaşımının Ankara’da rahatsızlık yarattığı da öğrenildi.
Kaynaklar, söz konusu paylaşım nedeniyle büyükelçilik ile iletişim kurulduğu, ‘diplomatik nezaket’ çerçevesinde, “Türkiye’nin egemen bir ülke olduğu ve bu paylaşımın diplomatik sorun yaratacağının” iletildiği aktardı.