Para Politikası Kurulu, ocak ayında politika faizinin yüzde 42.5’ten yüzde 45’e yükseltilmesinden sonra yaptığı açıklamada ne demişti, hatırlayalım:
“Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını ve bu düzeyin gerektiği müddetçe sürdürüleceğini değerlendirmiştir.”
Söylenen açık; parasal sıkılaştırmanın etkileri öyle bugünden yarına görülemez, deniliyor. Doğru, görülemez. Ama “gerekli parasal sıkılık düzeyine” gerçekten ulaşılmış mıdır, o tabii ki tartışılır. Eğer ulaşılmamışsa, bu sıkılaştırmanın etkileri gecikmeli de olsa görülmeyecek demektir.
Daha sonra ne diyor Para Politikası Kurulu?
Önce mevcut faizin hangi koşullar sağlanana kadar sürdürüleceği, yani indirimin ne zaman söz konusu olabileceği dile getiriliyor. Zaten böyle bir durum gündemde olmadığı ve hatta normal gidişatla bu yıl hiç gündeme gelmeyeceği için bu konu üstünde durmaya gerek yok.
Sonra geliyoruz hangi durumda faiz artışına gidilebileceğine ilişkin yaklaşıma…
Şubat ayı metnindeki ifade aynen şöyle.
“Enflasyon görünümünde belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.”
Merkez Bankası’nın ocak ayındaki yüzde 6.70’lik enflasyonu pek önemsemediği ve bu oranın ocak ayına özgü bir artış olarak değerlendirildiği biliniyor. Zaten Merkez Bankası açıklanan oranları değil, mevsimsellikten arındırılmış oranları esas almayı tercih ediyor. Ocak ayının mevsimsellikten arındırılmış oranı da yüzde 5 dolayında hesaplanıyor.
Şubatta açıklanan artış yüzde 4.53, mevsimsellikten arındırılmış artış ise yüzde 4 dolayında.
Merkez Bankası ilk altı ayda ocak ayı dışında arındırılmış aylık artışları yüzde 3 dolayında bekliyordu. Buna göre ocak ayını tümüyle ayrı tutsak bile şubatta bir şaşma var.
Soru şudur; Merkez Bankası kendince bir ayda ortaya çıkan bu sapmayı gelecek aylar için kalıcı bir bozulma olarak görüyor mudur? Belki daha önemlisi iki ay önce “gerekli parasal sıkılık düzeyine erişildi” diyen Merkez Bankası, şimdi tutup “Yanılmışım, o sıkılık düzeyine erişememişiz” ya da “O sıkılık işe yaramıyormuş” der mi? Derse haftaya bugün, yani 21 Mart’ta politika faizi artırılacaktır. Aksi halde mart ayı yüzde 45 faizle geçilecek ve tüm tartışma nisan için sürdürülecektir.