AYŞEGÜL KASAP
@aysegul_kasap
Ankara’da Melih Gökçek’in belediye başkanlığı döneminden kalma ‘ODTÜ yolu’ projesinde ihalenin tamamlandığının ortaya çıkmasıyla beraber hem kamuoyundan hem de meslek odalarından tepkiler gelmeye devam ediyor.
Meslek odaları sürecin dışında bırakıldıklarını söylerken, ihalenin tamamlanmasıyla beraber bölgenin ranta açılacağını ifade ediyor.
Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı Ertuğrul Candaş, tepkiler ve ODTÜ yolu hakkında Diken’in sorularını yanıtladı.
ABB’nin ‘Tünel Yol’a karşı olduğunu belirten Candaş söz konusu projeyle ilgili hem ODTÜ rektörlüğüne, hem de Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’na resmi bir yazı yazdıklarını söyledi.
Candaş ayrıca ODTÜ’lülerden ABB’ye alternatif bir güzergah önerisi de gelmediğini ifade etti. Bunun yanısıra “Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin odalara ya da başka kurum/kuruluşlara ihaleler öncesi sizlerden görüş alırız, uygun görürseniz ihale yaparız şeklinde bir taahhüdü de yok” dedi.
ODTÜ arazisinden geçerek binlerce ağacın kesilmesine neden olan ‘tünel yol’ projesi, Gökçek ve ODTÜ’lüleri karşı karşıya getirmişti. Proje için üniversite rektörlüğü, Ankara valiliği ve büyükşehir belediyesi arasında protokol imzalanmış, yaklaşık dört yıl önce gece yarısı dozer ve iş makineleriyle ODTÜ arazisine girilmiş, dokuz saatte büyük bir ağaç kıyımı yapılmıştı. Yol çalışması sonrası belediye suçlanmış, Gökçek, 4 bine yakın ağacın taşındığını söylerken, rektör Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök, protokol imzalanırken projede yolun bu kadar geniş tutulduğunu bilmediğini öne sürmüştü. Daha sonra projenin yürütmesi durdurulmuştu.
‘ODTÜ arazisinden geçen yol 4 yıl önce zaten açıldı’
Diken’in soruları ve ABB’nin yanıtları şöyle:
İhale sürecinde ABB tarafından meslek odalarıyla görüşüleceği belirtilmiş ancak onlarla görüşülmeden ihale tamamlanmış ve sözleşmesi imzalanmış. Açıklamalarında kendilerine haber bile verilmediğini belirttiler. Süreçte meslek odaları neden devre dışı bırakıldı?
ABB, web sayfamızda da belirtildiği gibi, uygulanabilir alternatif tüm projelere açıktır. Bu çağrı ilgili her kesimedir, elbette ki odalar da bu çağrının muhataplarıdır.
Odalar devre dışı bırakıldı diye bir şey yok. ABB’nin odalara ya da başka kurum/kuruluşlara ihaleler öncesi sizlerden görüş alırız, uygun görürseniz ihale yaparız, şeklinde bir taahhüdü de yok, zaten mevzuat açısından bu mümkün değil.
ABB’nin yeni yönetim anlayışı şeffaflığı ve katılımcılığı önceleyen bir anlayıştır. Sadece odalardan değil, ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan bilgi alır, onlarla bilgilerini paylaşır.
Defalarca anlattığımız gibi, yapımı için ihalesi yapılan yol, ODTÜ arazisinden geçen 4,5 km’lik kısımla alakalı değildir. Yolun ODTÜ arazisinden geçen kısmı daha önceki belediye yönetimi tarafından dört yıl önce zaten açılmıştır, açık olan bir yolun neresinin ihalesi yapılabilir ki?
ABB ‘tünel yol’a karşı
ODTÜ ormanlarını bölecek bu yolun Ankara’ya bir faydası olacağını düşünüyor musunuz? Belediye başkanı Mansur Yavaş daha önce katıldığı bir televizyon programında Ankara’nın yol ihtiyacı olmadığını belirtmişti. Eğer bu yolun bir faydası olmadığını düşünüyorsanız neden engellemediniz?
ODTÜ arazisini ikiye bölen yol bu değildir. ODTÜ arazisi içinden geçen iki ayrı yol güzergahı vardır. Her iki yol güzergahının da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmış imar planları vardır. İmar planları halen yürürlüktedir.
Bu güzergahlardan biri ODTÜ arazisini doğu-batı ekseninde bölen ve Bilkent Kavşağı ile Çukurambar Öğretmenler Caddesini birbirine bağlayan yol güzergahıdır, ‘tünel yol’ olarak da bilinir. ODTÜ arazisini ikiye bölen yol budur. Ankara Büyükşehir Belediyesi bu güzergahtaki yolun yapımına karşıdır. Bu güzergahın imar planlarından kaldırılması için ilgili kurumlar nezdinde girişimlerde bulunmaktadır. Nitekim, konuyu hem ODTÜ rektörlüğüne, hem de Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’na resmi bir yazıyla bildirmiştir.
Diğer yol güzergahı ise, ‘Bilkent Şehir Hastanesi-İncek Bulvarı-Çevre Otoyolu Bağlantısı’ güzergahıdır. Bu güzergah yaklaşık 11 km uzunluğundadır. Konya Yolunun alternatifi olarak planlanmıştır ve ODTÜ arazisinden geçen yaklaşık 4,5 km uzunluğundaki kısmı daha önceki belediye yönetimi tarafından açılmıştır. Geriye kalan 6,5 km’lik kısmın yol yapım ihalesi bu yıl gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla, halihazırda ODTÜ arazisi içinden geçen 4,5 km uzunluğundaki kısımla, ihalesi yapılan kısım ayrı ayrı yerlerdir.
‘Yolda yüksek kamu yararı var’
Yolun faydası olup olmadığına gelince, bu soruya mahkeme yanıt vermiştir. Mahkeme şöyle diyor: Yolda yüksek kamu yararı vardır. Yol ana aks niteliğindedir ve başka alternatifi yoktur. Üst ölçekli planlarına aykırılığı yoktur. Yol profilinin 50 mt olması yerindedir, 35 metre ya da 25 metre yol genişliği bu güzergah için yeterli değildir. Ulaşım ana planına aykırılığı yoktur.
‘Alternatif güzergah önerisi yok’
ODTÜ Mezunlar Derneği Başkan Yardımcısı Nadir Avşaroğlu, Yavaş’tan alternatif bir güzergah için söz aldıklarını söyledi. Alternatif güzergah fikrinden neden vazgeçildi? Avşaroğlu’nun ifade ettiği gibi Yavaş baskılar karşısında çaresiz mi kaldı? Eğer bir baskı söz konusuysa bu baskılar ne?
Alternatif yol güzergahından vazgeçilmemiştir. ABB’nin web sayfasında, halen, uygulanabilir alternatif proje önerilerine açığız denilmektedir. Sorun şu ki, uygulanabilir alternatif güzergah önerisi yoktur.
Ankaralılar, mimarlar odası ve ODTÜ’lüler yol projesi için ‘rant projesi’ diyorlar. Ki son olarak Hazine tarafından satışa çıkarılan araziler de var. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
ABB’nin yeni yönetim anlayışı, birilerine rant sağlamak amacıyla imar çalışmaları yapmayı reddetmektedir. Bu konuda ABB Meclisi’nde bulunan tüm siyasi partiler uzlaşmıştır. Sayın Mansur Yavaş döneminde, ABB’de ODTÜ arazisi içinden geçecek herhangi bir yolun imar planı onaylanmamıştır.
Diğer sorunuzun yanıtına gelince, yaklaşık bir hafta önce, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca satışa çıkarılan sekiz adet taşınmaz ile ABB’ce satışa çıkarılan altı adet taşınmazın bilgileri Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Özelleştirme İdaresi’nin satışa çıkardığı taşınmazlarla ilgili bilgilerin Özelleştirme İdaresi’nden sorulması gerekir. Bunlara yanıt vermem doğru olmaz.
ABB’nin satışa çıkarttığı taşınmazlara gelince, bu taşınmazlar ODTÜ’yü ikiye bölen yol karşılığında ABB’ye verilen taşınmazlar değildirler. ABB’nin yıllara sair Hazine’den yaklaşık 639 milyon TL’lik alacağına karşılık, mahsuplaşmak amacıyla, Hazine’ce ABB’ye satış yetkisi verilen arazilerdir. Bu arazilerin konumları, ODTÜ arzaisinden geçen güzergahla uzaktan-yakından ilişkili değildir.
‘ABB’ye sorumluluk yüklemek doğru değil’
ABB, “ODTÜ arazilerinin satışıyla ilgimiz yok” açıklaması yaptı. Ancak sebep-sonuç ilişkisi açısından bakıldığında yol projesinin akabinde bu tarz satışların yapılabileceği öngörülemedi mi? ABB bu anlamda bir sorumluluk hissetmiyor mu?
Bir kere daha ifade etmek zorundayım ki, sayın Mansur Yavaş döneminde ABB, ODTÜ arazisi içinde ne imar planı onaylamıştır, ne yol yapım ihalesi yapmıştır, ne de arsa-arazi satmıştır. ABB’ye, işlem tesis etmediği bir sürecin sorumluluğunu yüklemek doğru değildir.
Mimarlar Odası Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Melih Gökçek zamanında da bu yola karşı çıktıklarını belirterek şöyle demişti: “Biz durduğumuz yerde tam da bilimin ve tekniğin noktasında duruyoruz. İsimlerin kim olduğu değil, ne yaptıkları önemlidir. Ankara halkından aldığı krediyi giderek tüketen bir belediye ile karşı karşıyayız.”
Bu ifadeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu ifadeler değerlendirilecek ciddiyette değildir.
ABB son yaptığı basın açıklamasında “ODTÜ’yü ikiye bölen tünel yolun yapımına ilişkin şu anda Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde herhangi bir çalışma yoktur. Aksine, yolun imar planından kaldırılması amacıyla ilgili kurumlar nezdinde girişimlerde bulunulmaktadır” demişti. Hangi kurumlara karşı nasıl bir girişimde bulunuluyor? Bunu biraz daha açabilir misiniz?
ODTÜ arazisinden geçen ‘iki ayrı yol’ için ‘iki ayrı çalışma’ yürütülmektedir.
Birincisi; ODTÜ arazisinden 4.5 km boyunca geçen ve eski dönemde açılmış olan yolun imar planında bulunan yol güzergahından daha geniş açıldığı gerçektir. ODTÜ arazisine olması gerekenden daha fazla girilerek tahrip edildiği aşikardır. ABB olarak, ODTÜ arazisi içinden geçen 4.5 km’lik kısmın ODTÜ bilim insanlarının da katkılarıyla ‘ekolojik restorasyon’ projesi dahilinde yeniden ele alınarak yol kesitinin planına uygun olarak daraltılıp ODTÜ ormanının mümkün olduğu kadar eski haline getirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir. Ayrıca, bu yol üzerinde yaklaşık 1 km uzunluğunda tünel geçişi yapılarak, ODTÜ ana yerleşkesinden ayrılan alanın ana yerleşkeyle birleştirilmesi için belediyede çalışmalara başlanılmıştır. Yine, ODTÜ arazisi ve çevresinin bütüncül olarak korunmasına yönelik, ODTÜ arazisini ortadan ikiye ayıracak tünel yol da dahil olmak üzere, bölgenin ulaşım ağını ODTÜ arazisini daraltmadan çözebilmek amacıyla, yeni imar planlamalarına esas olacak şekilde teknik çalışmalar da yürütülmektedir. Bunların yanı sıra, ilgili kurumlarla da görüşmeler (yazışmalar) belediyemiz yapılmaktadır.
İkincisi; ODTÜ arazisini doğu-batı ekseninde bölen ve Bilkent Kavşağı ile Çukurambar Öğretmenler Caddesi’ni birbirine bağlayan, Eskişehir yoluna paralel olan yol güzergahıdır (‘tünel yol’ olarak bilinir, asıl tartışmalı olan yol budur). ABB’nin bu güzergahtaki yolu inşa etme yönünde her hangi bir çalışması yoktur. Aksine, bu yol güzergahının imar planlarından kaldırılması için ilgili kurumlar nezdinde girişimlerde bulunmaktadır. Nitekim, konuyu hem ODTÜ rektörlüğüne, hem de Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’na resmi bir yazıyla bildirmiştir.
Sonuçta, ABB’nin yeni yönetimi, ODTÜ arazisini parçalamak için değil, parçalanmış olan araziyi bütünleştirmek için çalışmaktadır.