Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’ne 20-24 Mart tarihlerinde, üçü kapalı, 23’ü açık ceza infaz kurumu olmak üzere 26 hapishaneden corona virüsü kaynaklı şikayet geldi.
Resmi olarak cezaevlerinde saptanmış bir vaka henüz yok. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, 20 Mart’ta, cezaevlerinde ‘corona’ testi pozitif çıkan kimse olmadığını söylemiş, “Hükümlü ve tutuklular devlete emanet, onların sağlığı için her türlü titizlik gösteriliyor” demişti.
Mahkumlara göre koğuşlar kalabalık, yataklar birbirine yakın. Sosyal mesafe koyulamıyor. Ortak alanlar ve yemekhanelerde çok fazla mahpus bir araya gelmek zorunda. Avlular havanın soğuk olduğu için belirli saatlerde kapatılıyor, bu da kapasitenin üstünde mahpusun birbirine yakın biçimde aynı alanı kullanmasına neden oluyor.
Derneğe gelen şikayetler şöyle:
Genel durum ve hijyen önlemleri
- Dezenfekte amaçlı bazı hapishanelerde ilaçlama yapılırken bazılarında yapılmıyor.
- Koridorlara dezenfekte malzemesi koyan hapishanelerin sayısı oldukça az.
- İnfaz koruma memurları bazı hapishanelerde maske takarlarken bazı hapishanelerde takmıyor veya bir kısmı takıyor.
- İnfaz koruma memurları sayım dışında mahpuslara yaklaşmıyor.
- Bazı hapishanelerde mahpuslara ayakta omuz omuza sayım yaptırılıyor.
- İnfaz koruma memurları bazı hapishanelerde mahpusların yemeklerini kapıya bırakıyor, mahpusla temas etmiyor.
- Birçok hapishanede düzenli temizlik yapılmıyor.
- Dezenfektanlar kantinde 10 – 45 TL arasında değişen ücretlerle satılıyor.
- Yemekhaneler yeterince temizlenmiyor.
Mahpusların hijyeni
- Bazı hapishane idareleri koğuşlara sabun dağıtırken bazı hapishanelerde sabuna erişilemiyor.
- Mahpuslara maske ve eldiven sağlanmıyor.
- Ücretsiz temizlik malzemesi sağlanmıyor, ücretini ödeyemeyen, maddi durumu iyi olmayan mahpuslara da malzeme sağlanmıyor.
- Birçok hapishanede tuvaletlere dezenfektan konulmuyor.
- Banyolar kirli.
- Bazı hapishanelerde her koğuşa 1 saat banyo izni veriliyor, diğer vakitlerde banyolar kilitli.
- Lavabo sayısı az.
- Sular sık sık kesiliyor ve sıcak su sınırlı veriliyor.
- Bazı hapishanelerde çamaşırhanede çamaşırlar ücret verilerek yıkanmaya devam ediyor, deterjan alamayan mahpuslar var.
Karantina koğuşları
- Bazı hapishanelerde izinden dönen mahpuslar karantinaya alınırken, bazı hapishanelerde ise böyle bir önlemin başlarda alınmadı, mahpuslar eski koğuşlarında kalmaya devam etti; fakat şu anda karantina koğuşları aktif olarak kullanılıyor.
- Karantina koğuşları için görüş kabinleri ve atölyeler gibi alanlar kullanılıyor.
- Birçok hapishanede karantina koğuşunda kalan mahpuslar, ortak kullanım alanlarını ve yemekhaneleri diğer mahpuslarla birlikte kullanıyor ve bu konuda gerekli özen gösterilmiyor.
- Birkaç hapishanede karantina bölümünde kalan mahpusların diğer koğuşlarda kalan mahpuslarla iletişimleri kesildi, kötü şartlarda tutuldu ve hastaneden dönen mahpuslar da bu koğuşlara alındı.
- Risk grubunda olan mahpuslar için hiçbir önlem alınmadı, risk grubunda olanlar ve izinden gelen mahpuslar aynı bölümde tutuldu.
- Mahpuslar bazı hapishanelerde karantina koğuşunda yerde yattı, temizlik malzemesine ulaşamadı.
- Karantina koğuşları kalabalık ve sosyal mesafe imkanı yok.
- Doktor kontrolü yok, yalnızca ateşler ölçülüyor.
- Ateşi 38.5’a çıkan mahpuslar var ve test yapılmıyor.
Sağlık hakkına erişim
- Doktor revire gelmiyor, mahpuslar revire çıkarılmıyor.
- Mahpuslar revirden ilaç alamıyor.
- Hasta ve yaşlı mahpuslar için önlemler alınmıyor.
- Kalp hastası ve kronik hasta mahpuslar için önlemler alınmıyor, mahpuslar önlemlerini kendileri alıyor.
Beslenme
- Yemekler kötü, sağlıksız, hijyenik değil.
- Ek gıda yok.
- Vitamin sağlanmıyor.
- Kantindeki ürünler pahalı.
- Limon, sarımsak, soğan gibi ürünler sınırlı sayıda geliyor.