Patateste üreticiyi ekim yapmaktan uzak tutan ne olmuştur?
Ekim yapılırken, mevcut fiyata ve yeni ekimin potansiyel maliyetine bakılır. Cepten çıkacak üretim maliyeti eğer ekim yapılan zamandaki ürün nihai fiyatlarına fazla yaklaşmışsa ekimden uzak kalan bir kısım üretici olacaktır. Bu da bugünkü pahalı patatesin temel nedeni olmalı.
Bir puanlık faiz artışından uzak durmak için “Salalım kuru, kendi dengeye gelir” biçimindeki bir iktisat politikası bakışı, sonunda üretici maliyetlerini patlattı. Nitekim üretici maliyetleri patlayan üretim kesimi ya üretimi daraltacak ya da bu maliyeti nihai tüketiciye yansıtacak. Artan maliyetlerle üretim kısmanın maliyeti de arz eksiği ve nihai ürün fiyatının patlaması oluyor.
Kestirmeci yaklaşım; “birtakım spekülatörler” diyerek ithalatı “sihirli bir anahtar” olarak görürse sonuçta bir kısım üreticiyi tamamen üretimden uzaklaştırıp “örümcek ağı kuramını”, ithalat-azalan üretim-yükselen fiyat döngüsüne çevirmiş olabilirsiniz. Böylece amiyane tabirle tarım politikanızı “patatese” çevirirsiniz.
Kentler iç göçle metropolleşirken, bu nüfusa ulaşan gıda ürünlerinin maliyet ve dağıtım kanalları üzerine kafa yormamışsanız, standartları olan ürün depolama ve borsalarda ticaret koşullarının iyileşmesi ve derinleşmesine, ürün pazarlarındaki dalgalanmalara çözüm aramamışsanız gıda ve tarım politikanıza olacağı budur: Patates.
