MESUDE ERŞAN
@mesudersan
mesudeersan@diken.com.tr
Özel Hastaneler ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları yönetmeliklerindeki değişikliklerin yürürlüğe girmesine günler kala 46 uzmanlık derneği, ortak bir açıklamayla Sağlık Bakanlığı, tüm özel hastane ve tıp merkezlerini uyardı: “Kapılarınızı bize açık tutun.”
6 Ekim’de yayınlanan hekimlerin serbest çalışma, hastaların ise hekim seçme özgürlüğünü engelleyen iki yönetmelikteki değişiklikler 7 Ocak’tan itibaren uygulanacak. Değişiklikler herhangi bir kamu, özel ya da üniversite hastanesinin kadrosunda yer almayan, muayenehanesinde serbest çalışan, büyük çoğunluğu cerrah yaklaşık 7 bin (4 bini İstanbul’da) hekimi ve tabii hastalarını kapsıyor.
Değişikliklere göre özel hastane veya tıp merkezinin boş uzman hekim kadrosu olmaması halinde, ruhsatında veya faaliyet izin belgesinde kayıtlı uzman hekim branşlarındaki toplam kadro sayısının yüzde 15’ine kadar uzman hekimle sözleşme imzalayabilecek. Aynı branşta birden fazla hekimle sözleşme imzalanmak istenmesi durumunda ilgili branşın toplam kadro sayısının üçte birinden fazla uzman hekimle sözleşme yapılamayacak.
Özel hasta bilgileri mahrem kalmayacak, bakanlığa gidecek
Yukarıdaki kotaların uygulanması halinde serbest çalışan hekimlerin sadece 500’ü ameliyatları ve yatırarak hasta takipleri için hastanelerle sözleşme yapabilecek. Diğerlerinin hastanelerdeki doğumlara girmeleri, ameliyatlarını yapmaları, hastalarını yatırarak takip etmeleri ve sair tüm işlemleri engelleniyor. Ayrıca serbest çalışan hekimlerden, hastalarının tüm sağlık verilerini kimlikleri ‘açık şekilde’ Muayenehane Bilgi Yönetim Sistemi’ne (MBYS) yüklemesi isteniyor.
Yönetmelikten sonra bazı hastaneler cerrahlardan ‘haraç’ gibi imza, kadro parası, yatırım maliyeti için açıktan para istemeye başladı. Özel hastaneler ve tıp merkezleri arasında hekim kadrolarını milyonlarca liraya satışa koyan bir borsa oluşturuldu.
Değişiklikler serbest hekimlerin birlikte çalıştığı küçük ve orta ölçekli özel hastaneler, tıp merkezleri, laboratuvarlar, görüntüleme merkezleri vb. sağlık kuruluşlarını da etkileyecek. Çoğunun kendilerini idame ettiremeyip kapanabilecekleri öngörülüyor. Yine büyük balıklar, küçükleri yutacak.
Henüz geri adım atılmadı
Meslek örgütleri, uzmanlık dernekleri ve hekimler yönetmeliğin iptali için 1000’e yakın dava açtı. Sağlık Bakanlığı savunmasını Danıştay’a verdi. Ancak henüz yönetmelik konusunda geri adım atmadı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 10 gün önce branş ve il bazında, özellikle plastik cerrahi alanında bir esnetme düşünülebileceğini açıklamıştı. Geçen hafta da kurduğu İstanbul Bağcılar ilçesindeki Özel Medipol Mega Hastanesi önüne meslektaşlarının beyaz önlüklerini bırakma eyleminden hemen önce Koca bir açıklama yapmış ve “Dengeleri kuracak yeni çalışmamızı hazırladık, 7 Ocak’tan önce ilan edeceğiz. Muayenehane hekimlerimizin sağlığa katkıları devam edecek” demişti. Dört gün kaldı ilan edilen bir şey yok.
Geçtiğimiz hafta Muayenehaneler Derneği Başkanı Dr. Cihangir Çakıcı randevusuna rağmen bakanlıkta tüm gün bekletilmiş ve görüşmeye alınmamıştı. Aldığımız bilgiye göre Çakıcı bugün de Bakan Koca tarafından görüşmeye davet edildi. Davete icabet eden Çakıcı bakanlığa gitse de Koca görüşmeye almadı.
‘Hastalar istedikleri hekimleri dışarıdan çağırabilirler‘
Anayasa ve yasaların madde madde hatırlatıldığı söz konusu ortak uyarıda, 6 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan, üç ay sonra 7 Ocak’ta yürürlüğe girecek değişikliklerin hekimlerin hastalarının tanı ve tedavi işlemlerini özel hastanelerde ve tıp merkezlerinde yürütmelerinin hukuka aykırı olarak büyük ölçüde kısıtlandığı gibi, hastaların da haklarının ihlal edildiği söylendi.
1219 sayılı yasaya göre hekimlerin, SGK kurumu ve kamu kurumlarıyla sözleşmeli olsun veya olmasın, özel sağlık kuruluşları ve vakıf üniversitesi hastanelerinde hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve SGK’dan talep edilmemek kaydıyla hastalarının teşhis ve tedavisini yaptırabilecekleri belirtilen uyarı metninde şu görüşlere yer verildi:
“2219 sayısı kanuna göre de özel hastaneler almaya yetkili oldukları hastalar için, bu hastaların istedikleri hekimleri davete ve tedavinin bu hekimler tarafından yapılmasını kabule mecburdurlar. Özel hastanede yatan hastalar da konsültasyon ve tedavi için dışarıdan isterikleri hekimleri çağırabilirler. Özel hastaneler kendilerinin branş olarak kabul edebileceği hastaların tedavilerinin bu hastanenin çalışanı olmayan bir hekime, yani muayene hekimi tarafından yapılmasına olanak sağlamak zorundadır.
‘Sizi bugünlere taşıyan hekimlere kapılarınızı açık tutun‘
Dolayısıyla tüm özel hastanelerin ve tıp merkezlerinin, hastalarıyla kuruluşlarını bugünlere taşıyan hekimlere kapılarını eskiden olduğu gibi açık tutması, herhangi bir sayısal kısıtlamaya gidilmeksizin tüm hekimlerle sözleşme yapmaya devam ederek, il sağlık müdürlüklerine bildirmeleri gerekmektedir. Yine hastaların da seçecekleri hekimleri davet etmeleri halinde tüm hastane ve tıp merkezlerinin de hekimlerin hastalarına tanı ve tedavi işlemleri yapmalarına olanak sağlamaları gerekmektedir.
Aksi yönde yapılacak işlemlerin hukuka aykırı olacağını, bu nedenle yaşanacak mağduriyet, ve doğacak fiziksel, maddi, manevi zararlardan sağlık kuruluşlarının da Sağlık Bakanlığı, müdürlükler ve çalışanlarıyla birlikte sorumlu olacağını kamuoyuna saygılarımızla sunarız.”
Rekabet Kurulu da inceliyor
Diken’in sorularını yanıtlayan Muayenehaneler Derneği Anadolu Yakası Sorumlusu Dr. Murat Emanetoğlu, söz konusu değişikliklerle ilgili yasal girişimler sürerken Rekabet Kurulunda da incelendiğini söyledi.
Açıklamanın hukukçularla birlikte hazırlandığına dikkati çeken Emanetoğlu, yönetmeliğin uygulanması halinde hasta mağduriyetlerinin yaşanacağını belirtti. Meselenin sadece plastik cerrahi veya sağlık turizminden ibaret olmadığını örneğin ciddi hastalıklar, riskli gebelikler, birkaç kez ameliyat olması gereken hastalar açısından da sorun teşkil ettiğini belirten Emanetoğlu, “Ortaya çıkacak bir takım tıbbi sorunlar ya da aksayan ameliyatların kötü sonuçlarından herkes sorumlu olacaktır” dedi.
‘Koca’nın kimlerle görüştüğünü biz de merak ediyoruz‘
Koca’nın meseleyi istişare ettiklerini söylediğini hatırlatan Emanetoğlu, “Kimlerle ya da kiminle görüştüğünü bilmiyoruz. Münferit görüşmeler yapılmış olabilir ama tabip odaları, Muayeneler Derneği ile henüz bir görüşülmediğini biliyoruz” dedi.
Hastaneler yönetmelik uygulanmaya başlamadan, durumu fırsata çevirmeye başladı. Hastaneler ve tıp merkezlerinin ruhsat borsası oluşturmaya başladığını söyleyen Emanetoğlu, şunları dedi: “Sağlık sistemi yandaş özel hastanelere peşkeş çekiliyor. Hekimleri işçileri yapmaya çalıştırıyorlar. Elinde ruhsatı olan hastane, ona göre avantajlı teklif sunan hekimlerle anlaşma yapacak, emeğini sömürecek. Hastaneler performans değerlendirmeleri yapıyor. Performans değerlendirmesi ve ciro baskısı daha da artacak. Sözleşme maddelerine bir milyon ceza ekleyen hastaneler duyuyoruz. Bunlardan zincir hastaneler, şehir hastanelerinin özel ortağı müteahhitler, kadro simsarları, gidip ameliyatlarımızı yapacağımız ve sağlık turizminde rekabet ettiğimiz ülkeler fayda görür. Akın akın hekimler yurtdışına gidiyor. Vatandaşların fayda görmesi mümkün değil.”
