Bursa’da mahkeme, restoran işleten bir kiracının talebini kabul ederek, kirada pandemi sebebiyle yüzde 50’lik mücbir sebep indirimi uygulanmasına karar verdi.
Restoran işleten bir kiracı 23 bin liralık kirasını ödeyemediğini söyleyerek mahkemeye başvurdu. Kirada yüzde 50 indirim talep eden esnafın, içinde bulunduğu durum gözetilerek tedbir kararı verildi. Kirası da 11 bin 500 liraya indirildi.
Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, salgın nedeniyle faaliyetleri durdurulan ya da kısıtlanan işyerlerindeki kiracıların kira bedelinde indirim talebinde bulunabileceklerini söyledi.
Uyarlama davası
Kiracıların indirimden başka, ödemenin ertelenmesi ve/veya taksitlendirilmesi gibi taleplerde bulunma hakkına da sahip olduklarını, bu tür olağanüstü süreçlerde mahkemelerin sözleşmelere müdahalesinin mümkün olduğunu vurgulayan Yeniocak şöyle devam etti:
“Ancak bunun için dava açılması gerekir. Uyarlama davaları dediğimiz bu davalar, öngörülemeyen gelişmeler karşısında mahkemelerin sözleşmelere müdahale etmesi için açılır. Kira ilişkilerinde bu davalar genelde kira bedelinin indirilmesi şeklinde karşımıza çıksa da Covid-19 sürecinde yaşanan birçok örnekte, kira bedelinin indirilmesinin yanında; işyerinin kapalı kaldığı dönem için kira ödenmemesi, cironun önemli ölçüde düştüğü dönemler için ödemelerin ertelenmesini ve/veya taksitlere bölünmesini gerektiriyor. Mahkemelerin bu ihtiyacı karşılayacak şekilde uyarlama kararları vermesi de mümkündür.“
“İşyeri sahibinden hiçbir şey olmamış gibi, kapalı olan işyerinin kirasını tamamen ödemesinin istenmesi hukuken kabul edilemez” diyen Yeniocak, pandemi sürecinde açılan davalarda kiracılar lehine kararların çıkmaya başladığına dikkat çekti.
Bursa’daki kararı örnek veren Yeniocak şunları söyledi: “Bursa 4’üncü Bölge Adliye Mahkemesi’nde verilen tedbir kararında, kiracı bir restoran işletiyor. Salgın sebebiyle cirosu önemli ölçüde düştüğü için 23 bin liralık kirasının yüzde 50 oranında indirilmesi için dava açıyor. Dava süresince de kiranın indirimli 11 bin 500 lira olarak ödenmesi için tedbir kararı talep ediyor. Mahkeme tedbir kararı vermeyince bir üst mahkeme olan Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’ne başvuru yapılıyor. Bölge Adliye Mahkemesi de emsal bir karar vererek; tedbir kararı verilmezse kiracının zor durumda kalacağını ve işyerini tahliye etmek zorunda kalacağını, bu durumda davanın anlamsız hale geleceğini belirterek dava süresince kiranın indirimli olarak ödenmesi için tedbir kararı veriyor.“
Yeniocak, konut kiralarında ise, kiracının, salgın sebebiyle işini kaybetmiş, işyeri kapanmış ya da geliri önemli ölçüde azalmış olduğu için kirasını ödeyemez hale gelmişse indirim talebiyle uyarlama davası açabileceğini söyledi.