İktisatçı Hakan Kara, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) duyurduğu enflasyon verilerini açıklamakta zorlandığını söyledi. Kara, kurun hızla arttığı bir dönemde verilerde otomobil fiyatlarının sabit kaldığının görüldüğünü vurgulayarak ekledi: “Gerçekten merak ediyorum, neden sabit kaldı? Bu tür kaygıları gidermek için TÜİK’in bazı konularda daha fazla bilgi vermesinde fayda var.”
Verilerinin ‘makyajlı‘ olduğu gerekçesiyle eleştirilen TÜİK, ekim ayında yıllık enflasyonu yüzde 19,89 olarak açıkladı. Piyasa beklentisi ise yüzde 20,25 seviyesindeydi. Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinde odak noktası haline getirdiği çekirdek enflasyon ise 16,82’de.
TÜİK’in daha önce dava ettiği Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise 12 aylık enflasyonu yüzde 49,87 verdi.
Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Kara, Bloomberg HT yayınında TÜİK’in son dönemde açıkladığı verileri izah etmekte zorlandığını dile getirdi.
Kara özellikle kurun sıçradığı bir dönemde TÜİK verilerinde otomobil fiyatlarında hiç artış görülmediğinin altını çizdi ve şunları söyledi:
“Rapor öncesi hemen hemen bütün piyasa raporlarına baktım ben. Beklenti hep yüzde 20’nin üzerinde gerçekleşiyordu. Genel enflasyon olsun, çekirdek enflasyonun mevsimsel etkilerden arındırılmış değerleri olsun; benim beklentimin çok altında geldi.
Bunun nedeni ne olabilir diye biraz alt kalemlere indiğimde dikkatimi çeken bir husus oldu. O da otomobil fiyatları. Benzinli otomobilde sıfır artış görülüyor. Dizelde de çok sınırlı bir artış var. Genel olarak otomobil fiyatlarında hiç artış yok. Bu pek anlaşılır bir durum değil. Kurun bu kadar hızlı sıçradığı bir dönemde otomobil fiyatları değişmiyor.
Bu mesela çok önemli. Yarın Merkez Bankası çekirdek enflasyonun üç aylık eğilimlerini yayınlayacak. Otomobil fiyatlarındaki bu yatay seyir çekirdek enflasyonun yatay kalmasına neden oluyor. Benim hesaplarıma göre mevsimsellikten arındırılmış B ve C endeksleri yüzde 1 civarında artmış bu ay. Döviz kurunun sıçradığı, beklentilerin bozulduğu bir ay için çok düşük bir rakam bu. Ben bunu izah etmekte zorlandım. Otomobil fiyatlarındaki bu düzeltme olmasaydı çekirdek enflasyon bu ay 0-3-0,4 puan daha yukarda gelebilirdi.
Bana göre TÜİK’in bu durumu izah etmesinde fayda var. Hepimiz bu ülkenin istatistiklerine güvenmek istiyoruz. Şimdiye kadar hep TÜİK verilerinden analizimi yaptım. Fakat son dönemde biraz zorlandığımı söylemeliyim. Bu tür kaygıları gidermek için TÜİK’in bazı konularda daha fazla bilgi vermesinde fayda var bence.
Örneğin bugün otomobil fiyatları ile başlayabilirler. Ben gerçekten merak ediyorum. Kurun bu kadar hızlı arttığı bir ortamda otomobil fiyatları neden sabit kaldı?”