METE ÇUBUKÇU|@metecubukcu
IŞİD’in Kobani saldırısı son dönemin en büyük sivil katliamlarından. Ancak saldırının yöntemi, zamanlaması ve hedefi akıllara pek çok soruyu getirmekte.
Tel Abyad’dan kovulan IŞİD’in bir anda tüm bölgeden çekildiğini ya da eylem kapasitesinin azaldığını düşünmek yanılgı. Üstelik IŞİD gibi asker sivil, çoluk çocuk ayırt etmeden katledebilen bir anlayış için hedef bulmak da zor değil maalesef.
Bu açıdan IŞİD’e karşı mücadelede tedbiri hiçbir zaman elden bırakmamak, ‘bu iş bitti ‘ dememek gerek. Bu sadece Suriye halkı için değil komşu memleketler için de geçerli.
Peki IŞİD neden Kobani’ye saldırdı?
İntikam: Kobani, IŞİD açısından bir kırılma noktasıydı. Bölgede kendilerine karşı doğrudan direnen neredeyse sadece Kürtler oldu. Kürtler, Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) bağlı ‘Fırat Volkanı’ adlı grupla IŞİD’e karşı günlerce savaştı ve Kobani’de kazandı. IŞİD bu yenilgiyi unutmuyor. Kobani’ye saldırarak hem Kobani hem de Tel Abyad’ın intikamını almak istedi.
Psikolojik üstünlük: Kobani’de yenilen IŞİD, bölgedeki psikolojik üstünlüğünü tam olmasa da belli oranda yitirdi. Türkiye sınırından belli oranda uzaklaşmak zorunda kaldı. Özellikle Tel Abyad’ın da düşmesi sonrası sınırla bağı daha da azaldı. YPG ve Fırat Volkanı grubu (YPG içinde Arap, Hristiyan, Türk unsurlar da var) karşısında elden kaçırdığı psikolojik üstünlüğü böyle bir saldırıyla korku yayarak yeniden el etmeye çalıştı. Ayrıca Haseke saldırısının da aynı gün gerçekleştiğini söylemek gerek.
Taraftarlarına mesaj: Kobani ve Tel Abyad’dan kovulan IŞID’in elinde Rakka gibi önemli bir kent ve Cerablus tarafındaki bölge kaldı. Kaybedilen bölgeler, IŞİD militanları üzerinde olumsuz etki yapıyor ve örgüt içinde tartışmalar başlıyor. Az sayıda kopuş, çok sayıda infaz gerçekleşiyor. Bu saldırılarda kendi militanlarını konsolide etmeye çalışırken, ayakta ve güçlü olduğu mesajını vermek istiyor.
Hedef saptırma: Kobani katliamı ve Haseke saldırısıyla, YPG’nin bir sonraki adımı olarak görülen Cerablus Afrin arasındaki bölgeye yönelik saldırıyı durdurmak istedi. Dikkatleri Haseke ve Kobani’ye çevirip ve yaklaşık 400 kilometrelik Kürt hattının güvenlikte olmadığı mesajı vermeyi planladı.
Sonuç: IŞİD belli ülkeler tarafından kullanılıyor ve ‘kullanışlı’ çok amaçlı bir örgüt niteliğinde. Kimin işine geliyorsa onunla işbirliği yapabiliyor ama bu IŞİD’in kendi başına kendi dinamiği olan ve Suriye’deki iç dinamiğin ortaya çıkardığı, iç savaşın körüklenmesiyle güçlenen bir örgüt olduğu gerçeğini de değiştirmiyor.
Yani hatayı ‘orada burada’ değil Suriye’deki iç savaşın ‘geldiği/getirildiği noktada’ aramak gerekiyor. Ve sınırların kim ve kimlerle daha iyi korunabileceğini bir kez daha düşünmek gerek.