İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) jeoloji mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, İstanbul için tek fay hattı üzerinden hazırlanan olası deprem senaryolarının hatalı olduğunu belirterek “Marmara’da kırılma bekleyen dört fay var” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul’un risk haritasını çıkarmak ve depremde ağır hasar alması muhtemel yapıları tespit etmek amacıyla çalışmalara başlamış, 7,5 büyüklüğündeki bir deprem senaryosuna göre analizde 91 bin 81 binanın ağır veya çok ağır hasar, 167 bin 116 binanın da orta hasar alacağı tahmin edilmişti.
Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür bu senaryoyu ‘çok iyimser’ bulduğunu, tahminlere katılmadığını söylemişti.
Rapora İBB’nin sitesinden ulaşılabiliyor.
‘Tek fay yaklaşımı yanlış’
Bugün sona erecek 74’üncü Türkiye Jeoloji Kurultayı’nda ‘Aktif Marmara Fayları İçin Yeni Bir Bakış; Marmara Denizi’nin Yeni 3 Boyutlu Fay Haritası Işığında Deprem Potansiyelleri ve Risk Senaryoları’ başlıklı bir sunum yapan Prof. Yaltırak, İBB yönetiminin de devam ettirdiği tek fay yaklaşımının yanlış olduğunu belirtti.
Hürriyet’ten Aysel Alp’e konuşan profesör, Marmara’da kırılmayı bekleyen dört fayla ilgili şu bilgileri paylaştı: “Bunlardan biri 7,6, ikisi 7,4 ve bir tanesi de maksimum 7,2 büyüklüğünde deprem üretebilecek. Daha küçük de olabilir ama maksimum büyüklükler bunlar. Her an olabilir. Planlamalar, hesaplar tek fay esas alınarak yapıldığında İstanbul’a bir şey olmuyor; depremi 7,2’yle 7,4 arasında bekliyorlar ve bu durum sadece eski İstanbul’u yani Fatih, Zeytinburnu, Bakırköy, Avcılar’ı etkiliyor. Anadolu Yakası’nı ve İzmit Körfezi’ni, Marmara’nın güneyini hiç etkilemiyor. Bu dört fay aynı zamanda da kırılabilir, arka arkaya da olabilir ya da farklı zamanlarda kırılabilir. Marmara kalp hastası, dört damarı tıkalı ve her an bir kalp krizi geçirebilir.”
Dört faya dayalı plan
İstanbul ve tüm Marmara’da söz konusu dört faya dayalı plan yapılması gerektiğini vurgulayan Prof. Yaltırak, “Dört fay esas alındığında İstanbul’un tüm kentsel dönüşüm planlarının yenilenmesi gerekecek çünkü ivmeler her yerde haritadaki büyüklüğe ulaşmayacak. Bazı binalar, bazı semtlerin hiç yıkılmasına, yenilenmesine gerek yok” dedi.
Buna karşılık bazı yerlerin öncelikli olarak kentsel dönüşüme alınması gerektiği konusunda uyaran Yaltırak, Beşiktaş örneğini paylaştı: “Ulus’ta bir binayı yıkmanıza gerek yok. En büyük depremde bile orada ivme 0,1 g oluşuyor. Bu o binanın yıkılması mümkün değil, demek.”
