Salvatore Catalano, İtalyan mafyası Cosa Nostra’nın 30 yıldır aranan son büyük ‘baba’sı Matteo Messina Denaro’nun nicedir evinin yanıbaşında saklandığını öğrendiğinde kendine çok kızdı.
Catalano’nun polis abisi Agostino, Palermo’da mafya dosyalarına bakan savcı Paolo Borsellino’ya 1992’de düzenlenen bombalı suikast sırasında yaşamını yitirmişti. Savcılara göre bu saldırının planlayıcısı Messina Denaro’ydu.
“Meğer Denaro buradaymış. Onu tanıyamadığım için şu anda yüreğim ve ruhum öfkeyle dolu” diyen Catalano, “Tutuklanmasını ailemle kutladık. Artık hapiste ve katı tecrit kurallarına tabi” dedi.
Kendi başına alışveriş yapıyormuş
60 yaşındaki Messina Denaro, 30 yıl polisten kaçmayı başardıktan sonra 16 Ocak’ta Palermo’daki bir hastanede yakayı ele verdi. Polis, Denaro’nun yakalanmadan önceki son bir yılının büyük bölümünde yaklaşık 11 bin nüfuslu Campobello di Mazara kasabasında, annesinin evinin yakınında fark edilmeden yaşadığını düşünüyor.
Messina Denaro en son 1993’te görüldüğü için, polisin onu teşhis etmesi kolay olmadı. Yetkililer, İtalya’nın en çok aranan adamının Sicilya’daki kasabada pervasızca dolaştığını, kendi başına yerel markette alışveriş yaptığını söyledi.
‘En az 200 kişiyi tutukladım yalnızca biri iş birliği yaptı’
Reuters Denaro’nun doğup büyüdüğü Castelvetrano ve yakınındaki Campobello kasabasının onlarca sakiniyle ve Denaro’nun yakalanmasını sağlayan polisler ile savcılarla konuştu.
Anlatılanlar, İtalyan basınınca ‘son büyük mafya babası’ olarak adlandırılan Denaro’nun suskunluk yasası olarak bilinen ‘omerta’ sayesinde uzun süre korunduğunu gösterdi.
Denaro’yu 1996’dan 2008’e kadar yakalamaya çalışmış savcı Roberto Piscitello, “Onunla bağlantılı en az 200 kişiyi tutukladım. Onlardan yalnızca biri adaletle iş birliği yapmaya karar verdi” diyerek şöyle devam etti: “Palermo ve Agrigento’nun civar bölgelerinde tutuklanan her on kişiden beşi taraf değiştirdi.”
Nihayetinde, Denaro’yu ele veren mafya mensuplarının tiyoları değil, hastalığı oldu.
Telefon sinyalinden sahte kimlik tespiti
Polis, yakınlarının telefonlarını dinlerken Denaro’nun kansere yakalandığını öğrendi.
Uzun süredir Denaro’nun Sicilya’da yaşadığından şüphelenen polis, bölgedeki kanser hastalarını incelemeye aldı. Sicilya’nın diğer bir ucunda cep telefonu aktif, adanın batısındaki Mazara del Vallo kentinde ameliyat edilmiş Andrea Bonafede adlı bir adam tespit edildi.
Telefonu Sicilya’nın diğer tarafından sinyal verdiği için, söz konusu kişinin Andrea Bonafede olmadığına kanaat getirildi. Bu, Denaro’nun sahte kimlik kullandığına dair ‘ilk önemli teyit’ti.
‘Benim onur kanunum var’
Söz konusu hastaya odaklanan polis, bu kişinin 16 Ocak’ta Palermo’daki bir hastanede rutin kemoterapi tedavi randevusu bulunduğunu öğrendi.
Hastane çembere alındı ve Denaro randevusuna gelir gelmez harekete geçildi. Gerçek kimliğini açıklayan Denaro örgütüyle ilgili sırları paylaşmayacağını belirtti. Hakim karşısında ilk çıktığında da “Benim onur kanunum var” dedi.
Denaro’nun suskunluğu nedeniyle, yıllarca yakalanmadan nasıl yaşadığı konusundaki eksik parçaları polis kendi başına bulmak zorunda kalacak.
Ağının kökü derinde
Soruşturmanın odağındaki isimlerden biri, Denaro’nun taklit ettiği, suç kaydı bulunmayan, arazi ölçüm uzmanı Andrea Bonafede. Tutuklanan Bonafede, Denaro’yu gençliğinden beri tanıdığını ve ona Campobello di Mazara’da bir daire aldığını itiraf etti.
Soruşturmanın odağındaki diğer isimse, Messina Denaro’nun şoförü, zeytin yetiştiricisi Giovanni Luppino. Sicili temiz Luppino, sustalı bıçak taşıyordu ve yakalanmamak için iki cep telefonunu da kapalı tutmuştu. Luppino, araçta taşıdığı kişinin gerçek kimliğini bilmediğini öne sürdü.
Palermo Başsavcısı Maurizio de Lucia’ya göre Bonafede, Denaro’nun temel ihtiyaçlarını karşılıyordu. Ancak savcı, Denaro’nun ağının kökünün derinlerde bulunduğuna inanıyor: “Ahalisi yılarca onu koruyup kolladı. Profesyonellerin de işin içinde olduğu aşikar.“
‘Gangsterlerin sokakta serbesçe dolaşmalarına izin veremezdik‘
Hakimler, 30 yıllık firarı sırasında Denaro’nun İspanya, Yunanistan ve Avusturya’ya gittiğine dair kanıtlar buldu. Ancak Denaro’nun ana ticari faaliyetleri Sicilya’nın batısındaydı. Bu da, zamanının çoğunu muhtemelen Sicilya’da geçirdiği anlamına gelebilir.
Yıllar boyunca Sicilya’da alt seviyedeki onlarca mafya elemanı Messina Denaro’nun etrafındaki çember de daralmaktaydı.
Denaro’yu yakalamak için yıllarca uğraşan savcı Paolo Guido, “Adaleti feda edemezdik. Gangsterlerin sokakta serbesçe dolaşmalarına izin veremezdik” dedi.
Beyaz yakalı çalışan ağı kurmuş
Savcılara göre Denaro mafyanın geleneksel iş kollarının dışında geniş bir finansal yelpazede yatırımlarla, kendisine sadık beyaz yakalı çalışan ağı kurdu.
Cosa Nostra’nın 1993’te yakalanan ‘Canavar’ lakaplı ‘babaların babası’ Salvatore Riina 2013’te hapishanede gizlice kaydedilen konuşmasında, Denaro’nun temel mafya işlerine odaklanmak yerine, yenilenebilir enerji projelerine yatırım yaptığından dem vurmuştu.