İktisatçı Prof. Dr. Refet Gürkaynak, önceki dönemlerde yüzde 0.1-0.2 seviyesinde olan ‘kalite düzeltmesi’nin nisan ayında yüzde 4’lere fırladığını belirterek, “Nisan ayı enflasyon rakamlarının sorunlu olduğunu düşünüyorum” dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre tüketici fiyatları endeksi nisanda yüzde 1.69 oranında arttı. Yıllık enflasyon marttaki yüzde 19.71 düzeyinden hafif bir düşüşle yüzde 19.50 düzeyine gelmiş, gıda enflasyonu ise marttaki yüzde 29.77 düzeyinden yüzde 31.86’ya yükselmişti.
Yıllık enflasyon son 15 yılın rekor seviyesini ekimde yüzde 25.24 ile görmüş, daha sonra yönünü aşağı çevirerek ocak ayında yüzde 20.35’e, şubatta yüzde 19.67’ye gerilemiş, martta ise yatay bir seyirle yüzde 19.71 olmuştu.
Merkez Bankası üretici fiyatlarının yarattığı baskıya dikkat çekerken, endeksleri artıran başlıca etkenlerin döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki artış olduğu belirtiliyor.
Kalite düzeltmesi
TÜİK enflasyon sepetindeki mal ve hizmetlerin fiyat ve ağırlıklarını açıklıyor. Yıl içinde sepetteki malların model veya kalitelerinde değişiklik olabileceği için TÜİK zaman zaman ‘kalite düzeltmesi’ adı altında bir işlem yapabiliyor. Malın fiyatı model veya kalitedeki artışla değişiyorsa, ‘kalite düzenltmesi’yle endeks rakamı düşürülüyor.
‘Yüzde 19.5 düzeyinde olmazdı’
İktisatçı Gürkaynak Twitter’dan yaptığı açıklamada ‘kalite düzeltmesi’nin yapılması gereken doğru bir işlem olduğunu belirterek şöyle dedi: “Enflasyon açıklandığından beri özel sektör ekonomistleri kalite düzeltmesinin zıvanadan çıktığını söylüyorlar. Gerçekten de, sadece giyim ve otomotive bakınca dahi nisan ayında olmayacak düzeyde kalite düzeltmesi görünüyor.”
Nisan ayında birçok alt grupta olağanın dışında yüksek ‘kalite düzeltmesi’ yapıldığını belirten iktisatçı bu düzeltmeler olmasaydı nisan enflasyonunun yüzde 19.5 düzeyinde olmayacağını savundu.
Gürkaynak şöyle devam etti: “Ya nisan enflasyon rakamları inanılmaz bir kalite artışı yaşadığımızı söylüyor ya da başka bir şey oluyor. Her halükarda bunun anlayacağımız şekilde açıklanmasını beklemek hakkımız.”