İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı (İBB) bağlı İETT, kentteki toplu ulaşım zammında topu hükümete attı.
Zamların ardından İstanbul’da otobüs ve metroya 7,67, metrobüse 11,38, Marmaray’a ise 16,97 liradan binilecek. İndirimli aylık 109, tam aylıksa artık 602 lira.
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri’nden (İETT) yapılan açıklama özetle şöyle:
*Tek bir yolcunun İETT’ye maliyeti 12,3 lira. İETT’nin yolculuk geliriyse indirimli ve ücretsiz kartlarla beraber bakıldığında, yolcu başına 3,5 lira. Aradaki fark İBB tarafından ödeniyor.
Son dönemde toplu ulaşım hizmetini sunmak için zorunlu giderlerin maliyetlerinde korkunç artışlar yaşandı. Kasım 2021’de 8,2 lira olan motorinin litre fiyatı yüzde 158 artışla Nisan 2022’de 21,2 liraya yükseldi. Temel pek çok harcamanın dövizle yapıldığı ulaşım alanında dolar da aynı dönemde 9,9 liradan yüzde 50 civarında bir artışla 14,7 liraya yükseldi.
*Eğer merkezi yönetim, toplu ulaşımda tüketilen akaryakıttan KDV ve ÖTV almaktan vazgeçmiş olsaydı, zam bir süre daha ertelenebilirdi. Ancak hükümet bu artışın yükünü vatandaşla birlikte belediyelere de yüklemeyi tercih etti.
‘Artış zorunluluktu’
*Ekonomik şartlar vatandaşlar için de çok çok zorlayıcı bir hal almış olmasına rağmen, toplu ulaşım hizmetinin sürdürülebilmesi için ulaşım ücretlerinde artış bir zorunluluk haline geldi. Sadece kamu kuruluşu olan İETT araçları için değil, toplu ulaşımın diğer aktörleri, Halk Otobüsleri, taksiler, minibüsler, yolcu taşıyan motorlar, Şehir Hatları vapurları için de maliyetler karşılanamaz hale geldi.
*İETT’nin yolculuk gelirleri de sadece motorin tüketimini karşılayamaz hale geldi. Önceden iki tam bilet karşılığı alabildiğimiz bir litre motorini bu artış öncesi dört tam biletle alabiliyorduk. İETT’nin işletme gelirlerinin giderlerini karşılama oranı, yıldan yıla dolar karşısında düşen bilet ücretleri nedeniyle 2018’de yüzde 70’ken 2022’de yüzde 31’e geriledi.