Maliyet sadece kur-faiz midir?
Mesela taşıma maliyetini de toplam maliyetin içine alarak hesap etmeliyiz. Bir köprüye, bir otoyola ödenen ekstra devlet fiyatları, toplam maliyeti artırmaktadır. Bunu da seçim ertesi yazdığım gıda fiyatlarında net olarak görebiliyoruz. Hazine garantili yeni paralı köprü ve yollar özellikle İstanbul’da tarla-raf fiyat farkını açmıştır.
Ama ben bugün bir başka maliyet konusundan daha bahsedeceğim: Düşen talep maliyeti…
Talep düşünce satış miktarınız azalıyor, ama sabit maliyetler azalmıyor. Mesela sattığınız ürün başına kira gideriniz, personel gideriniz, hatta kendi gideriniz bile artıyor. Eskiden 100 birim mal satarken sabit maliyetler 40 birim olabiliyordu. Ama artık talep düşüyor ve sattığınız ürün 70 birime düşüyor. Ürün başına sabit maliyetiniz bu sefer yüzde 40’dan yüzde 57’ye çıkıyor. Hiç mal maliyetiniz artmamış olsa bile, düşen talep nedeniyle ürün başı maliyetiniz artık artmıştır.
Kısacası sanal düşmanlardan biri haline getirdiğimiz serbest piyasayı bile topluma günah keçisi olarak sunmaya çalışıyoruz.